|
|
Giá đồng đã tăng hơn 30% trong năm 2025, mức tăng mạnh nhất từ 2009. Ảnh: Bloomberg. |
Giá đồng đang trên đà ghi nhận mức tăng theo năm lớn nhất trong hơn một thập kỷ, khi các biện pháp thuế quan của Mỹ, gián đoạn nguồn cung và nỗi lo về tình trạng thiếu hụt toàn cầu đã góp phần đẩy giá kim loại này tăng mạnh vào cuối năm, theo Financial Times.
Cụ thể, giá đồng đã tăng vọt lên mức kỷ lục hơn 12.000 USD/tấn trong tháng 12. Tính chung cả năm, kim loại này đã tăng giá hơn 30%. Đây là mức tăng theo năm mạnh nhất kể từ 2009, thời điểm giá đồng bùng nổ hơn 140% trong bối cảnh kinh tế toàn cầu phục hồi sau cuộc khủng hoảng tài chính.
Đà tăng của đồng diễn ra song song với xu hướng mạnh mẽ của nhóm kim loại quý khác. Giá vàng đã tăng hơn 65% trong năm, vượt mốc 4.500 USD/ounce và đang hướng tới năm tăng mạnh nhất kể từ 1979. Trong khi đó, giá bạc lần đầu tiên vượt 80 USD/ounce, trước khi giảm khoảng 9% khi thị trường bước vào giai đoạn điều chỉnh sau chuỗi tăng chóng mặt trong những tuần gần đây.
Các nhà phân tích cho rằng nhu cầu đồng sẽ vượt nguồn cung khai thác mỏ từ 2030 và nhiều khả năng duy trì ở mức giá cao trong năm tới. Lý do đến từ quá trình chuyển dịch từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng tái tạo như gió và mặt trời, xu hướng điện hóa phương tiện giao thông, cũng như sự bùng nổ xây dựng các trung tâm dữ liệu phục vụ trí tuệ nhân tạo (AI).
Trong khi đó, các mỏ đồng lâu năm ngày càng kém hiệu quả, còn việc đưa các mỏ mới vào khai thác lại tốn kém và mất nhiều năm.
Bà Natalie Scott-Gray, chuyên gia phân tích nhu cầu kim loại cao cấp tại công ty môi giới hàng hóa StoneX cho rằng việc giá đồng duy trì ở mức cao trong thời gian dài có thể khiến một số nhà sản xuất chuyển sang các vật liệu rẻ hơn, hoặc những hoạt động nhằm giảm phát thải sẽ không còn được chú trọng.
Theo bà, đà tăng giá trong năm nay là kết quả của một "cơn bão hoàn hảo" gồm nhiều yếu tố hội tụ, trong đó có việc hạ nhiệt căng thẳng thương mại Mỹ - Trung, những đồn đoán về khả năng đạt được thỏa thuận hòa bình Nga - Ukraine, cùng tác động của các mức thuế nhập khẩu của Mỹ.
"Nhiều chuyên gia thị trường đang bàn luận về tình trạng thâm hụt đồng (mang tính cấu trúc) kể từ năm 2026", ông Alastair Munro, chiến lược gia kim loại cơ bản tại tập đoàn dịch vụ tài chính Marex, cho biết.
Giá đồng chuẩn tại London đã liên tiếp lập các mức đỉnh mới kể từ tháng 10, sau khi những tai nạn nghiêm trọng tại 3 trong số các mỏ lớn nhất thế giới làm dấy lên lo ngại về nguy cơ thiếu hụt kim loại đỏ. Trong những tuần gần đây, nhiều tập đoàn khai khoáng lớn đã điều chỉnh giảm dự báo sản lượng.
Đáng chú ý, năm 2025 cũng chứng kiến lượng đồng khổng lồ được đưa vào Mỹ do các nhà nhập khẩu đã đẩy mạnh mua vào trước thời điểm chính quyền Tổng thống Donald Trump áp thuế đối với đồng.
Một khoảng chênh lệch chưa từng có cũng xuất hiện giữa giá đồng chuẩn tại London và giá đồng trên sàn Comex của Mỹ vào thời điểm các tin đồn về thuế quan lan rộng. Nhiều nhà giao dịch tìm cách kiếm lợi từ chênh lệch này bằng cách mua đồng trên Sở Giao dịch Kim loại London (LME) và bán lại trên Comex.
Trong một diễn biến gây bất ngờ cho thị trường, một số chuyên gia cho biết đồng cathode, loại đồng đang ồ ạt chảy vào Mỹ, cuối cùng đã được miễn thuế.
Tuy nhiên, giá đồng trên sàn Comex vẫn giao dịch ở mức cao hơn so với giá tại London, phản ánh lo ngại rằng chính phủ Mỹ có thể vẫn áp thêm các mức thuế mới trong năm tới.
Ông Albert Mackenzie, chuyên gia phân tích đồng tại Benchmark Mineral Intelligence, cho rằng thị trường đang phản ứng trước các lo ngại về nguồn cung.
Lượng đồng lưu trữ trong các kho của Comex đã tăng lên mức kỷ lục hơn 400.000 tấn, trong khi tồn kho trong mạng lưới toàn cầu của LME lại giảm mạnh trong năm nay. Hiện, lượng tồn kho tại châu Âu của LME chỉ còn chưa đến 20.000 tấn.
"Sự thắt chặt mà chúng ta đang thấy hiện nay mang tính khu vực, chứ không phải toàn cầu, do lượng tồn kho lớn ở Mỹ", ông Mackenzie nhận định.
Tính đến cuối tháng 11, có đến 85% lượng đồng trong các kho của LME là đồng có nguồn gốc Trung Quốc, loại không đủ điều kiện giao vào các kho Comex tại Mỹ. Dù vậy, một nhà giao dịch kim loại cho biết họ vẫn tiếp tục vận chuyển đồng vào Mỹ do giá mặt hàng này tại thị trường nội địa cao hơn.
Cách để duy trì hoạt động này là "hoán đổi" đồng có nguồn gốc Trung Quốc để sở hữu loại đồng đủ điều kiện giao trên sàn Comex từ các khu vực khác như Trung Đông. Xu hướng này nhiều khả năng sẽ kéo dài sang năm 2026 và có thể dẫn đến tình trạng thiếu hụt nguồn cung bên ngoài nước Mỹ.
Bà Alice Fox, chiến lược gia hàng hóa tại Macquarie Group, nhận định giá đồng sẽ "duy trì ở mức cao" trong năm 2026, bất chấp tốc độ tăng trưởng nhu cầu tại Trung Quốc, quốc gia tiêu thụ đồng lớn nhất thế giới, đang chậm lại.
Tri Thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.
Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.
