 |
Giới chức Afghanistan vừa tiết lộ những tình tiết chưa từng được công bố về chiến dịch đột kích nhắm vào một chỉ huy cấp cao của Al Qaeda có tên Al-Rauf vào tháng 10/2020.
Al-Rauf bị bắt và sau đó chết trong tù. Điều đáng nói là những gì thu được từ cuộc đột kích đã hé lộ quan hệ mật thiết mà Taliban tiếp tục duy trì với Al Qaeda bất kể thỏa thuận hòa bình đạt được với Mỹ, theo CNN.
Dưới sự che chở của Taliban, điều từ trước đến nay lực lượng này vẫn một mực phủ nhận, Al Qaeda đang khôi phục sức mạnh và ngày càng mở rộng hoạt động ở nhiều khu vực trên thế giới, giới chức tình báo Afghanistan cho biết.
 |
| Al-Rauf từng bị FBI truy nã. Ảnh: CNN |
Chi tiết chưa từng được công bố
Al-Rauf, hay còn gọi là Abu Muhsen al-Masri, là công dân Ai Cập bị Mỹ truy nã từ năm 2018 vì các hoạt động liên quan tới khủng bố.
Các quan chức Afghanistan cho biết Al-Rauf lẩn trốn ở Afghanistan sau khi người này rời Pakistan năm 2014. Trong thời gian này, Al-Rauf duy trì liên lạc với chân rết của Al Qaeda tại nhiều quốc gia khác.
Tháng 10/2020, đặc nhiệm Afghanistan đã đột kích vào nơi Al-Rauf ẩn náu tại làng Kunsaf, tỉnh Ghanzi, vùng lãnh thổ do Taliban kiểm soát.
Một quan chức Afghanistan cho biết lính đặc nhiệm đã tìm thấy các bức thư của Al-Rauf được mã hóa trên máy tính cá nhân. Các bức thư này chứa thông tin liên lạc của Al-Rauf với các chi nhánh Al Qaeda ở Syria và Pakistan.
"Al-Rauf giữ liên lạc với các thành viên Al Qaeda chủ chốt ở nhiều nơi trên thế giới. Người này có một số chương trình tác chiến", một quan chức tình báo Afghanistan cho biết.
Trong các bức thư tìm thấy trên máy tính, Al-Rauf nói với đồng bọn rằng Afghanistan sẽ sớm trở lại tình trạng trước 11/9, thiên đường nuôi dưỡng tổ chức khủng bố Al Qaeda.
 |
| Các tay súng Taliban ở Afghanistan. Ảnh: AP. |
Quan chức cấp cao của chính phủ Kabul thừa nhận lo ngại việc Mỹ rút quân khỏi Afghanistan sẽ khiến nước này "trở thành căn cứ địa, thành trì cho các tổ chức khủng bố" lên kế hoạch tấn công ra bên ngoài.
Một quan chức tình báo cho biết hiện chưa có bằng chứng rằng Al Qaeda đang lên kế hoạch tấn công ra bên ngoài Afghanistan.
"Nhưng chúng đang bắt đầu tái tổ chức và chuẩn bị những cuộc tấn công với quy mô lớn hơn", quan chức này nói, cho biết chiến dịch tìm và diệt Al-Rauf đã thu được những bằng chứng cho chiều hướng phát triển nói trên của Al Qaeda.
Dấu hiệu cho thấy Al Qaeda tiếp tục duy trì liên hệ với các chân rết bên ngoài Afghanistan là hai cuộc không kích do Mỹ tiến hành nhắm vào các nhóm Al Qaeda ở Syria, chỉ vài ngày sau khi Al-Rauf bị bắt giữ cùng thông tin liên lạc nhạy cảm.
Một quan chức tình báo Afghanistan cho biết Mỹ đã đề nghị không công bố ngay thông tin vụ bắt giữ Al-Rauf. Thông tin chỉ được Kabul công bố vào 24/10/2020, tức khoảng 2 tuần sau khi chiến dịch diễn ra.
Quan chức Afghanistan tin rằng nhiều khả năng hai vụ không kích của Mỹ ở Syria có liên quan tới thông tin thu được từ Al-Rauf.
Máy bay không người lái của Mỹ tấn công hai mục tiêu của Al Qaeda ở tỉnh Idlib, Syria vào các ngày 15/10/2020 và 22/10/2020. Trong vụ không kích thứ hai, ít nhất 7 thủ lĩnh của Al Qaeda ở Syria đã bị tiêu diệt, Washington cho biết.
Một quan chức Mỹ đã tìm cách gạt đi mối liên hệ giữa vụ đột kích bắt giữ Al-Rauf, thông tin thu được trên máy tính, cũng như hai vụ không kích ở Syria.
Trong một tuyên bố, Trung tá Karen Roxberry, đại diện quân đội Mỹ, khẳng định "không biết đến mối liên hệ" giữa cuộc đột kích ở Afghanistan và các vụ không kích ở Idlib.
Không chỉ là ý thức hệ
Chi tiết vụ bắt giữ Al-Rauf mang tới cái nhìn toàn cảnh về mối liên kết giữa Taliban và Al Qaeda, một quan chức tình báo cấp cao của chính phủ Afghanistan cho biết.
"Quan hệ ấy mật thiết hơn chúng tôi tưởng. Không chỉ là liên kết ý thức hệ, giữa hai nhóm tồn tại quan hệ gia đình. Có những cuộc liên hôn. Sẽ không có chuyện Taliban ngăn cản hoặc không cho phép Al Qaeda tấn công bên ngoài Afghanistan", quan chức này nói.
Giới chức cho biết Taliban đang che chở cho Al Qaeda. Đổi lại, Al Qaeda giúp Taliban kiếm tiền và chế tạo bom.
"Al Qaeda kiếm tiền từ nhiều khu vực khác nhau trên thế giới, sau đó chuyển cho Taliban. Chúng huấn luyện đánh bom khủng bố, giúp đào tạo tư duy chiến thuật. Đổi lại, Taliban cho Al Qaeda nơi trú ẩn", quan chức Afghanistan cho biết.
Một quan chức Afghanistan nhận định Al Qaeda sẽ đủ khả năng tổ chức tấn công phương Tây trong 18 tháng tới. Nhóm này có thể bắt đầu tấn công các mục tiêu ở Trung Đông từ cuối năm nay.
 |
| Al Qaeda được cho là đang khôi phục sức mạnh dưới sự che chở của Taliban. Ảnh: Inside Arabia. |
Trong khuôn khổ đàm phán hòa bình Doha với Mỹ hồi năm ngoái, Taliban cam kết sẽ không hợp tác với các tổ chức khủng bố. Nhóm này cũng chấp nhận không cho phép các tổ chức khủng bố sử dụng lãnh thổ Afghanistan để tổ chức tấn công Mỹ và đồng minh.
Giới chức tình báo Afghanistan cho rằng cam kết với chính quyền cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bị Taliban coi "là một trò đùa" mà tổ chức này sẽ không bao giờ tuân theo.
Trong khi đó, đại diện của Taliban ở Qatar, ông Suhail Shaheen, khẳng định cáo buộc của các quan chức Afghanistan là "sai sự thật". Ông này tuyên bố chính phủ Kabul chỉ muốn "tạo ra hoài nghi để giữ quân đội nước ngoài ở lại".
Ông Shaheen tuyên bố thỏa thuận đạt được với Mỹ quy định Taliban sẽ không cho phép bất cứ tổ chức nào dùng lãnh thổ Afghanistan để tấn công phương Tây.
"Nếu chúng tôi làm vậy, chúng tôi sẽ tự gây ra rắc rối cho chính mình, và hòa bình sẽ không bao giờ được lập lại ở Afghanistan. Chiến tranh nối tiếp chiến tranh đi ngược lại lợi ích của chính chúng tôi", ông Shaheen khẳng định.
Ông Shaheen cho biết sau khi thỏa thuận được ký với Mỹ, Taliban đã triệu tập cuộc họp với sự tham dự của các chỉ huy quân sự, thông báo rõ các cam kết của tổ chức này.
Taliban sau đó tiếp tục gửi đi một bức thư cho các đơn vị, trong đó nêu rõ bất cứ nhóm nào chứa chấp chiến binh nước ngoài sẽ bi loại ngũ và đưa ra tòa án binh. Quy định này áp dụng với mọi chiến binh nước ngoài, kể cả Pakistan, ông Shaheen cho biết.
Taliban cho Al Qaeda nơi trú ẩn?
Đầu tháng 1 vừa qua, Bộ Thương mại Mỹ ban hành báo cáo cho biết Al Qaeda "đang khôi phục sức mạnh ở Afghanistan trong khi tiếp tục hoạt động cùng Taliban, được Taliban bảo vệ".
Quan hệ giữa Taliban với Al Qaeda là đối tượng bị mổ xẻ kỹ lưỡng suốt thời gian qua. Các quan chức Mỹ bị chỉ trích thường thổi phồng nguy cơ khi cần ngân sách quân sự lớn, nhưng hiện nay họ đang tìm cách giảm nhẹ mối đe dọa để phục vụ mục tiêu rút quân.
Một số nhà phân tích cho rằng Taliban đã hối hận vì dung dưỡng Al Qaeda, tạo ra cái cớ cho cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan. Tuy nhiên, trong 10 năm qua, Taliban lại trọng dụng Siraj Haqqani, một phần tử có liên hệ với Al Qaeda. Haqqani đã trở thành một trong các chỉ huy quân sự của Taliban từ 2015.
Giới chức tình báo Afghanistan cho biết thời gian Al-Rauf lẩn trốn ở nước này cho thấy mối quan hệ gần gũi của chỉ huy Al Qaeda với các lãnh đạo Taliban.
 |
| Đại diện Taliban dự đàm phán hòa bình với Mỹ năm 2020. Ảnh: New York Times. |
Một trong các đầu mối kết nối Al-Rauf với Taliban là Zahed, người nằm trong danh sách tù nhân mà Taliban yêu cầu trả tự do, một phần của cuộc đàm phán hòa bình với Mỹ.
"Ở thời điểm đó, chúng tôi không biết đến mối liên hệ này. Rõ ràng giới lãnh đạo Taliban quan tâm đặc biệt tới người phụ trách liên lạc giữa Al Qaeda và Taliban", quan chức tình báo Afghanistan cho biết.
Trong báo cáo công bố tháng 2 vừa qua, Liên Hợp Quốc nhận định "nhiều thủ lĩnh Al Qaeda bị tiêu diệt bên trong lãnh thổ do Taliban kiểm soát nhấn mạnh quan hệ gần gũi giữa hai nhóm này".
Ngoài Al-Rauf, báo cáo của Liên Hợp Quốc cũng nhắc tới chiến dịch tiêu diệt Mohammad Hanif - phó thủ lĩnh tiểu lục địa Ấn Độ của Al Qaeda - ngày 10/11/2020 tại tỉnh Farah của Afghanistan. Báo cáo cũng dẫn thông tin từ một quốc gia thành viên cho biết Hanif "đã tổ chức huấn luyện chế tạo bom" cho các tay súng Taliban.
"Hai người này dường như đã được Taliban bảo vệ và cung cấp nơi ẩn náu", báo cáo kết luận.
Liên Hợp Quốc cũng cho biết có "nhiều bằng chứng khác về mối quan hệ giữa hai nhóm", điển hình là việc Taliban yêu cầu trả tự do cho vợ của một thành viên Al Qaeda cấp cao trong cuộc trao đổi tù binh với chính phủ Afghanistan năm 2020.
Quan chức cấp cao Afghanistan cho biết về kỹ thuật, Ayman al-Zawahiri vẫn là thủ lĩnh của Al Qaeda kể từ sau cái chết của Osama Bin Laden năm 2011.
"Tin tức tình báo của chúng tôi cho thấy al-Zawahiri đang ở đâu đó tại khu vực dân tộc thiểu số (phía tây) của Pakistan. Nhưng chúng tôi không có thông tin rõ ràng về vị trí chính xác của hắn", quan chức Afghanistan cho biết.
