|
|
|
Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul phát biểu trước giới truyền thông để thông báo về việc giải tán quốc hội tại Phủ Thủ tướng, ở Bangkok, Thái Lan, ngày 12/12. Ảnh: Reuters. |
Cuối ngày 11/12, Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul thông báo "trao lại quyền lực cho nhân dân". Chỉ vài giờ sau, Quốc vương Maha Vajiralongkorn đã phê chuẩn kiến nghị tổng tuyển cử, mở đường cho việc bỏ phiếu sớm nhất vào tháng 2, Công báo Hoàng gia Thái Lan cho biết.
Theo quy định, cuộc bầu cử mới sẽ diễn ra trong vòng 45-60 ngày. Tuy nhiên, triển vọng này làm dấy lên lo ngại về một vòng xoáy bất ổn mới tại Thái Lan - quốc gia vốn đã trải qua nhiều biến động chính trị trong hai thập niên qua.
Động thái giải tán Quốc hội diễn ra đúng thời điểm căng thẳng quân sự giữa Thái Lan và Campuchia bước sang ngày thứ năm liên tiếp.
Trong bối cảnh đó, Thủ tướng Anutin cho biết ông đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump vào tối 12/12. Trước đó, hồi tháng 7, ông Trump từng can thiệp để làm trung gian cho một thỏa thuận ngừng bắn mong manh, tạm thời hạ nhiệt căng thẳng giữa hai nước láng giềng.
Quyết định giải tán quốc hội được đưa ra chưa đầy 100 ngày sau khi ông Anutin nhậm chức trong vai trò người đứng đầu một chính phủ thiểu số. Thời điểm này đặc biệt nhạy cảm, khi phe đối lập - đứng đầu là Đảng Nhân dân, lực lượng lớn nhất tại Hạ viện - đang gia tăng sức ép và cân nhắc khởi động một cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm.
Ông Anutin được Quốc hội bầu làm thủ tướng hồi tháng 9, sau khi Tòa án Hiến pháp ra phán quyết bãi nhiệm bà Paetongtarn Shinawatra.
Việc ông lên nắm quyền chỉ khả thi nhờ thỏa thuận chính trị với Đảng Nhân dân: đổi sự ủng hộ để lấy cam kết thúc đẩy sửa đổi hiến pháp và giải tán Hạ viện vào cuối tháng 1.
Tuy nhiên, thỏa thuận này nhanh chóng rạn nứt. Trong phiên họp chung của Quốc hội hôm 11/12, tranh cãi gay gắt đã nổ ra xung quanh quy trình bỏ phiếu sửa đổi hiến pháp.
Phe đối lập cáo buộc đảng Bhumjaithai của Thủ tướng Anutin “nuốt lời”, không thực hiện đầy đủ cam kết ban đầu. Một phát ngôn viên chính phủ thừa nhận khả năng diễn ra bỏ phiếu bất tín nhiệm đã được tính đến.
Là thủ tướng thứ ba của Thái Lan chỉ trong vòng hai năm, ông Anutin bước vào cuộc đua bầu cử với nhiều bất lợi. Các cuộc thăm dò dư luận gần đây đều cho thấy phe đối lập theo đường lối tự do đang chiếm ưu thế rõ rệt về mức độ ủng hộ của cử tri.
Dù được đánh giá là một chính trị gia lão luyện, có khả năng thương lượng để giành các vị trí then chốt và duy trì vai trò của đảng mình trong nhiều liên minh cầm quyền, ông Anutin vẫn phải đối mặt với bài toán khó: mở rộng sự ủng hộ tại khu vực nông thôn, đồng thời tìm kiếm sự hậu thuẫn từ các nhóm tinh hoa có ảnh hưởng để hình thành liên minh mới sau bầu cử.
Tiền thân của Đảng Nhân dân từng giành chiến thắng vang dội trong cuộc bầu cử năm 2023 với thông điệp chống lại trật tự chính trị cũ. Tuy nhiên, lực lượng này đã bị ngăn cản thành lập chính phủ bởi các nghị sĩ có quan hệ chặt chẽ với quân đội và giới hoàng gia.
Bác bỏ cáo buộc về thay đổi lập trường, Thủ tướng Anutin khẳng định ông đã thực hiện đúng các cam kết với phe đối lập.
“Chúng tôi phải thừa nhận rằng chính phủ này được hình thành nhờ sự ủng hộ của Đảng Nhân dân”, ông nói.
“Các bạn đã bỏ phiếu để tôi làm thủ tướng, giờ lại tuyên bố không còn ủng hộ và yêu cầu giải tán Quốc hội. Tôi chỉ làm đúng điều mà các bạn đề nghị”, ông Anutin nhấn mạnh.
Sách hay về Đông Nam Á
Để giúp độc giả hiểu thêm về Đông Nam Á, Tri Thức - Znews giới thiệu ba cuốn sách của Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia về chủ đề này: “Cạnh tranh Trung - Ấn tại Đông Nam Á”, “Gắn kết và chủ động thích ứng: Tầm nhìn và triển vọng của ASEAN sau năm 2025” và “Đông Nam Á học - Một số vấn đề về ngôn ngữ và văn hóa”.
> Độc giả có thể xem thêm tại đây.


