Thái Lan giải tán quốc hội trong bối cảnh xung đột biên giới

Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul ngày 11/12 tuyên bố giải tán quốc hội, khẳng định ông “đang trao trả quyền lực cho nhân dân” sau nhiều tuần căng thẳng chính trị, theo Reuters.

Động thái này diễn ra sớm hơn dự kiến và mở ra lộ trình cho cuộc tổng tuyển cử trong vòng 45-60 ngày, theo quy định của Hiến pháp Thái Lan. Sắc lệnh giải tán quốc hội đã được Quốc vương Maha Vajiralongkorn phê chuẩn và công bố trên Công báo Hoàng gia.

Thủ tướng Thái Lan Anutin Charnvirakul. Ảnh: Reuters.

Người phát ngôn chính phủ Siripong Angkasakulkiat nói với Reuters rằng quyết định giải tán quốc hội xuất phát từ mâu thuẫn không thể dung hòa giữa chính phủ và đảng Nhân dân - lực lượng chiếm nhiều ghế nhất tại quốc hội.

“Chúng tôi không thể tiếp tục tiến trình lập pháp trong quốc hội”, ông Siripong cho biết, nhấn mạnh sự bế tắc khiến chính phủ không còn lựa chọn nào khác ngoài việc thúc đẩy bầu cử sớm.

Căng thẳng chính trị diễn ra đồng thời với cuộc xung đột biên giới nghiêm trọng giữa Thái Lan và Campuchia. Ít nhất 20 người đã thiệt mạng và gần 200 người bị thương trong các cuộc đấu pháo tại hơn một chục điểm dọc tuyến biên giới.

Trả lời báo giới trước đó, Thủ tướng Anutin khẳng định việc giải tán quốc hội “không ảnh hưởng đến hoạt động quân sự”, nhấn mạnh ưu tiên duy trì ổn định tại khu vực xung đột.

Ông Anutin là thủ tướng thứ ba của Thái Lan kể từ tháng 8/2023. Tình trạng bất ổn chính trị kéo dài được đánh giá là đang gây sức ép đáng kể lên nền kinh tế Thái Lan, vốn phải đối mặt với thuế quan của Mỹ, mức nợ hộ gia đình cao và tiêu dùng nội địa yếu.

Trước đó, vào tháng 9, ông Anutin cho biết kế hoạch giải tán quốc hội sẽ được tiến hành vào cuối tháng 1/2026 để tổ chức bầu cử vào tháng 3 hoặc đầu tháng 4/2026. Tuy nhiên, quyết định lần này đã rút ngắn đáng kể lộ trình, phản ánh những rạn nứt ngày càng nghiêm trọng trong nội bộ liên minh cầm quyền, Reuters nhận định.

Theo người phát ngôn Siripong, đảng Bhumjaithai của Thủ tướng Anutin đã rút khỏi liên minh cũ để thành lập chính phủ mới với sự ủng hộ của đảng Nhân dân. Tuy nhiên, phía đảng Nhân dân sau đó cáo buộc Bhumjaithai không thực hiện đúng các điều khoản đã cam kết, trong đó có yêu cầu tổ chức trưng cầu dân ý sửa đổi hiến pháp.

“Chúng tôi đã tìm cách sử dụng tiếng nói của phe đối lập để thúc đẩy việc sửa đổi hiến pháp”, lãnh đạo đảng Nhân dân Natthaphong Ruengpanyawut nói.

Do không đạt được thỏa thuận, đảng Nhân dân thông báo sẽ thúc đẩy kiến nghị bất tín nhiệm và yêu cầu giải tán quốc hội ngay lập tức. Trước áp lực này, ông Anutin đã đưa ra quyết định được xem là nhằm tránh khủng hoảng chính trị kéo dài, đồng thời mở đường cho cử tri bày tỏ quan điểm tại cuộc bầu cử sắp tới.