Phó thủ tướng yêu cầu mở rộng nguồn điện tái tạo mua bán trực tiếp

Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu kỹ hơn việc mở rộng phạm vi dự thảo Nghị định với các nguồn điện sinh khối, nguồn điện từ rác. Ảnh: VGP/Đức Tuân.

Chiều 7/6, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà đã chủ trì cuộc họp nghe báo cáo, thảo luận, cho ý kiến về nội dung dự thảo Nghị định quy định về cơ chế mua bán điện trực tiếp (DPPA). Đây là lần thứ 2 trong vòng 1 tháng, Chính phủ và các bộ ngành, cơ quan họp về cơ chế này.

Mở rộng nguồn điện tái tạo

Tại dự thảo Nghị định, Bộ Công Thương xây dựng mô hình DPPA theo hai hình thức mua bán trực tiếp là qua đường dây riêng và lưới điện quốc gia (tức qua EVN).

Trong đó, hình thức mua bán trực tiếp qua đường dây riêng sẽ không giới hạn công suất.

Còn đối với bán điện qua lưới điện quốc gia, nguồn cung ứng là các nhà máy năng lượng tái tạo từ gió hoặc mặt trời với công suất trên 10 MW. Thứ trưởng Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân cho biết theo mô hình DPPA, đơn vị phát năng lượng tái tạo sẽ tham gia thị trường bán buôn điện cạnh tranh. Do đó, giới hạn 10 MW là điều kiện thuận lợi để họ tham gia vào thị trường.

"Trong thời gian tới, khi vận hành trơn tru, có thể tiếp tục xem xét, bỏ giới hạn hoặc giới hạn công suất thấp hơn", ông Tân nhận định.

Tuy nhiên, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà lại cho rằng DPPA có ý nghĩa quan trọng, mang tính cách mạng, nhất là trong việc khuyến khích, thu hút đầu tư và phát triển thị trường bán lẻ điện cạnh tranh.

Ông dẫn Luật Điện lực, Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị nêu mục tiêu phát triển thị trường điện cạnh tranh với các nguồn điện khác nhau. Do đó, ông đề nghị Bộ Công Thương nghiên cứu mở rộng phạm vi của dự thảo Nghị định đối với các nguồn điện sinh khối, nguồn điện từ rác với tinh thần khuyến khích các loại hình năng lượng tái tạo, chứ không chỉ điện gió và điện mặt trời.

Đối với 2 hình thức mua bán điện, Phó thủ tướng cho rằng cần khuyến khích việc mua bán điện trực tiếp qua đường dây riêng và cần có quy định quản lý hình thức này để bảo đảm thực hiện tốt, có hiệu quả, tránh các hệ lụy, như cháy nổ, ảnh hưởng cảnh quan...

Cần xây dựng và công khai các chi phí

Dự thảo Nghị định của Bộ Công Thương còn đưa ra quy định khách hàng sử dụng điện lớn là khách hàng sử dụng 500.000 kWh/tháng trở lên.

Lý giải con số 500.000 kWh/tháng này, Thứ trưởng Bộ Công Thương cho rằng việc lựa chọn ngưỡng sử dụng điện của khách hàng lớn nhằm hài hòa mục tiêu các bên.

Theo khảo sát từ các tổng công ty điện lực, khách hàng lớn sử dụng từ 1 triệu kWh/tháng trở lên có gần 1.500 đơn vị, chiếm 26% tổng điện tiêu thụ. Còn khách hàng sử dụng từ 500.000 kWh trở lên vào khoảng 3.000 đơn vị, chiếm 30%.

"Cân đối nhu cầu của khách hàng sử dụng điện sạch, tác động tài chính với EVN và các công ty điện lực, Bộ Công Thương đề xuất con số từ 500.000 kWh một tháng trở lên", Thứ trưởng nói.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân phát biểu tại cuộc họp. Ảnh: VGP/Đức Tuân.

Ông Trần Việt Hòa, Cục trưởng Cục Điều tiết Điện lực (Bộ Công Thương) nhấn mạnh điểm đột phá của cơ chế DPPA là bên phát năng lượng tái tạo sẽ bán vào thị trường điện. Khi áp dụng cơ chế này, khách hàng sử dụng điện lớn được mua trực tiếp từ đây với giá thị trường.

"Giữa khách hàng và đơn vị phát điện sẽ ký hợp đồng để đảm bảo tránh rủi ro, căn cứ tham khảo giá thị trường điện và thỏa thuận 2 bên", ông nói thêm.

Kết luận cuộc họp, Phó thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh dự thảo Nghị định phải quy định rõ những chủ thể khách hàng lớn, bổ sung các đối tượng khách hàng lớn, có tiêu chí khoanh vùng và làm rõ chủ thể "khu công nghiệp" nếu đại diện cho các khách hàng khu công nghiệp ủy quyền mua bán điện trực tiếp...

Đồng thời, cần xây dựng và công bố công khai về các chi phí khi sử dụng dịch vụ hệ thống truyền tải của EVN (hoặc bên thứ 3), sử dụng hạ tầng, phí tổn thất để người mua, người bán cân nhắc.

"Nếu người bán ở miền Nam còn người mua ở miền Bắc thì mức phí phải khác so với trường hợp người mua, người bán đều ở miền Bắc", ông Hà nói.

Phó thủ tướng nhấn mạnh phải có giải pháp để đảm bảo sự công bằng giữa các khách hàng. Song song đó, phải tính đến vấn đề bảo đảm công bằng cũng như khuyến khích đầu tư năng lượng tái tạo, hệ thống pin tích trữ, hệ thống điện thông minh.

"Phải xác định rõ trách nhiệm của các bên rõ ràng, không ghi chung chung, trách nhiệm của anh mua, của anh bán, của bên cung cấp dịch vụ hạ tầng, EVN, của cơ quan Nhà nước", Phó thủ tướng nói.

Theo đó, ông lưu ý EVN phải có trách nhiệm trong việc bảo đảm việc truyền tải lên hệ thống điện được an toàn và không ảnh hưởng đến tình hình an ninh cung ứng điện, bảo đảm cân đối giữa các nguồn điện.

Đồng thời, phải tính toán kỹ tỷ lệ năng lượng tái tạo trong tổng công suất các nguồn điện, tránh tình trạng cung - cầu lệch nhau, như cung nhiều quá mà cầu ít quá, dẫn tới thiệt hại cho Nhà nước, nhà đầu tư.