 |
Thượng nghị sĩ Mỹ được bầu theo hình thức phổ thông đầu phiếu, ứng viên nào giành được đa số phiếu bầu từ cử tri sẽ chiến thắng.
Tại Georgia, số phiếu tối thiểu cần đạt để giành ghế trong Thượng viện là 50%. Tuy nhiên, chưa ứng viên nào của cuộc đua thượng nghị sĩ ở Georgia năm nay chạm mốc 50% số phiếu này.
Do đó, hai ghế của đại diện bang này chỉ có thể được xác định vào ngày 5/1/2021 trong cuộc bầu bổ sung.
 |
| Nhiều người Mỹ đang hướng sự chú ý đến cuộc bầu cử bổ sung nhằm giành ghế trong Thượng viện ở Georgia. Ảnh: Reuters. |
Kết quả bầu cử tại Georgia sẽ định đoạt phe đa số ở Thượng viện. Đây là yếu tố bản lề quyết định khả năng đưa ra quyết sách của ông Biden trong ít nhất hai năm đầu nhiệm kỳ tổng thống.
Nếu cả hai ứng viên thượng nghị sĩ của phe Dân chủ đều giành chiến thắng ở Georgia, số ghế ở Thượng viện sẽ chia đều cho lưỡng đảng.
Lúc đó, đảng Dân chủ sẽ có lợi thế vì bà Kamala Harris sẽ trở thành lãnh đạo Thượng viện, từ đó toàn quyền quyết định các vấn đề quyết sách khi xảy ra giằng co giữa hai phe.
Lượng tiền khổng lồ
Vì tính chất quan trọng nói trên, cuộc bầu cử bổ sung ở Georgia đã thu hút lượng tiền khổng lồ lên đến hơn 125 triệu USD trong vỏn vẹn hai tuần.
Từ sau ngày bầu cử 3/11, ứng viên thượng nghị sĩ đảng Dân chủ ở Georgia Raphael Warnock đã vận động được 40 triệu USD, New York Times dẫn nguồn tin nội bộ cho biết.
Bên kia chiến tuyến, Thượng nghị sĩ Kelly Loeffler và David Perdue của đảng Cộng hòa tuyên bố đã thu về 32 triệu USD trong khoảng thời gian 3-9/11.
Thượng nghị sĩ Loeffler là một trong những thành viên giàu nhất của lưỡng viện. Bà đã dùng 23 triệu USD tiền cá nhân để tiến vào vòng dồn phiếu.
Trong một thông cáo gần đây, chính trị gia 49 tuổi cho biết đã chi 40 triệu USD cho tiền quảng bá trên sóng truyền hình.
 |
| Thượng nghị sĩ Kelly Loeffler là một trong những thành viên giàu nhất quốc hội. Ảnh: AP. |
Vì tính chất quyết định cục diện chính trường Mỹ trong 4 năm tới, cuộc đua thượng nghị sĩ ở Georgia đã buộc lãnh đạo hai đảng “vung tiền” để chiếm sóng truyền hình tại bang tranh chấp này.
Theo tiết lộ của Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ, một quảng cáo dài 30 giây trên đài ABC ở Atlanta có giá 22.900 USD.
“Mọi nỗ lực được đẩy lên cao trào khi cửa thắng vẫn còn kẽ hở”, Chủ tịch Steven Law của Quỹ Lãnh đạo Thượng viện nhận định. “Thông thường, sau cuộc bầu cử (tổng thống), các đảng sẽ không quay sang kêu gọi đóng góp ngay. Nhưng năm nay, các nhà tài trợ sẵn lòng quay lại và tiếp tục‘vung tiền’ một cách khó tin”.
“Diễn biến hiện tại cứ như Super Bowl (giải vô địch bóng bầu dục Mỹ) của giới chính trị vậy”, đảng viên Cộng hòa kỳ cựu Ralph Reed nhận xét. “Mọi người đều háo hức trông chờ kết cục cuộc đua Thượng viện, nhiều khả năng cũng là yếu tố quyết định chi phối nhiệm kỳ tổng thống và các cơ quan luật pháp”.
 |
| Ông Ralph Reed, thành viên kỳ cựu của đảng Cộng hòa. Ảnh: New York Times. |
“Quảng cáo được phát liên tục 24/7 trên mọi đài”, thành viên đảng Dân chủ Michael Thurmond ở khu vực Atlanta cho biết.
“Có một điều dù chưa thấy nhưng ai cũng cảm nhận được: hai phe đang chuẩn bị lực lượng và tích trữ nguồn lực. Không khí chờ đợi háo hức dần hiện rõ mồn một”, ông Thurmond nói.
Mặt trận Thượng viện tại Georgia hiện ở thế giằng co. Trong khi đảng Dân chủ vẫn hừng hực khí thế nhờ chiến thắng cách biệt 12.670 phiếu phổ thông của ông Biden trước Tổng thống Trump, phe Cộng hòa đang nỗ lực lôi kéo sự ủng hộ từ cử tri nông thôn và những vùng thiên về bảo thủ.
Đảng Dân chủ lo ngại lượng cư dân gốc Phi tham gia bỏ phiếu cho cuộc đua Thượng viện sẽ không nhiều bằng ngày tổng tuyển cử 3/11.
Cử tri da trắng ở ngoại ô Atlanta từng quay lưng với ông Trump cũng nhiều khả năng sẽ không nhiệt tình trong việc trao quyền kiểm soát Thượng viện cho liên minh tổng thống đắc cử Biden.
Bị ứng viên Perdue của đảng Cộng hòa dẫn sâu tại Georgia, ông Osoff thuộc phe Dân chủ mới đây buộc phải tung ra một quảng cáo cam kết sẽ giúp đỡ Tổng thống đắc cử Biden trong vấn đề phê duyệt chính sách, đặc biệt là các chương trình chống dịch Covid-19.
Đảng Dân chủ có lợi thế lớn về mặt tài chính
Nhiều tỷ phú hậu thuẫn đảng Dân chủ bày tỏ sự thất vọng vì phe này đã thất trận tại một loạt bang quan trọng và có thể thắng trong cuộc bầu cử thượng nghị sĩ vào ngày 3/11 như Iowa, Maine, North Carolina và Montana.
Tuy nhiên, những nhà tài trợ nói trên vẫn tiếp tục chi tiền cho các chiến dịch tranh cử tại Georgia của đảng Dân chủ vì tính chất quan trọng của cuộc bầu cử.
“Kết quả bầu thượng nghị sĩ ở Georgia sẽ quyết định sự thành bại của các chính sách từ ông Biden trong bốn năm tới”, cựu Thượng nghị sĩ Georgia Saxby Chambliss của đảng Cộng hòa nhận định.
 |
| Cựu Thượng nghị sĩ Georgia Saxby Chambliss của đảng Cộng hòa. Ảnh: Getty. |
Cựu Thượng nghị sĩ Chambliss không lạ gì thế giằng co trong kỳ bầu cử quốc hội. Vào năm 2008, chính ông đã thắng cuộc bầu bổ sung tại Georgia để ngăn phe Dân chủ giành ghế thứ 60 trong Thượng viện, chặn đứng tham vọng kiểm soát hoàn toàn Quốc hội và Nhà Trắng của đảng này.
Giờ đây, ông Chambliss dự đoán đảng Cộng hòa sẽ tái hiện diễn biến năm 2008: “Người Mỹ thích một chính phủ phân cực và chịu sự chi phối của hai đảng”.
Để hiện thực hóa điều đó, đảng Cộng hòa đã lôi kéo sự ủng hộ từ những cái tên nổi bật trên chính trường Mỹ và những ông trùm tài phiệt trong giới kinh doanh.
Ví dụ, Giám đốc Stephen Schwarzman của tập đoàn Blackstone đang lên kế hoạch tổ chức một sự kiện gây quỹ giúp phe Cộng hòa.
Theo New York Times, ông Schwarzman trước đó đã đóng góp 30 triệu USD cho các ứng viên đảng này, tập trung chủ yếu ở mặt trận Thượng viện.
Ngoài ra, những nhân vật kỳ cựu như cựu Thống đốc New Jersey Chris Christie hay cựu Đại sứ Liên Hợp Quốc Nikki R. Haley đều tham gia chương trình gây quỹ “Georgia Battleground Fund” do phe Cộng hòa khởi xướng.
“Đảng Dân chủ có lợi thế lớn về mặt tài chính trong mùa bầu cử năm nay. Cả đảng Cộng hòa buộc phải gắn bó và phối hợp để cùng nhau lật ngược thế cờ”, Giám đốc truyền thông Jesse Hunt của Ủy ban Cấp cao Quốc gia đảng Cộng hòa nhận định.
Trên thực tế, sau khi thất trận vào ngày 3/11, một số ứng viên thượng nghị sĩ phe Dân chủ cho rằng đạt được những thành tựu đáng kể trong quá trình kêu gọi đóng góp từ cử tri có thể gây phân tâm khỏi cuộc đua.
Amy McGrath ở Kentucky và Jaime Harrison ở South Carolina là hai trong số những ứng viên quyên được nhiều tiền nhất song cuối cùng thất bại trong cuộc đua Thượng viện.
