Rất ít người tin những đĩa mềm được bọc trong lớp vỏ hình vuông có kích thước mỗi cạnh 20 cm, dung lượng 237,25 KB lại đang kiểm soát những vũ khí đáng sợ nhất mà loài người từng chế tạo. Bộ Quốc phòng Mỹ đang dùng đĩa mềm từ thập niên 70 để điều phối các lực lượng chiến lược như phi cơ ném bom hạt nhân và tên lửa đạn đạo xuyên lục địa, theo một báo cáo mà Nhà Trắng mới công bố.
Đĩa mềm là công cụ để Mỹ vận hành Hệ thống Kiểm soát và Chỉ huy Tự động chiến lược, một hệ thống viễn thông quan trọng mà Lầu Năm Góc sử dụng để ban hành mệnh lệnh tới các sĩ quan chỉ huy và chia sẻ thông tin tình báo. Để sử dụng những đĩa mềm, quân đội phải duy trì khá nhiều máy tính cũ của IBM, thứ lẽ ra phải nằm trong bảo tàng chứ không phải trong hầm chứa tên lửa.
 |
| Đĩa mềm trong thập niên 70 to hơn nhiều so với những đĩa mềm ra đời sau năm 2000. Ảnh: eweek.com. |
Không phải hiện tượng mới
Giới truyền thông từng vài lần nhắc tới chuyện quân đội dựa vào công nghệ “cổ lỗ sĩ”. Hồi năm 2014, lực lượng hạt nhân Mỹ công bố trên chương trình “60 Minutes” của kênh truyền hình CBS một trong những đĩa mềm tuyệt mật mà họ sử dụng để lưu trữ và truyền thông tin nhạy cảm tới hàng chục trạm viễn thông. Văn phòng Kiểm toán Chính phủ cũng xác nhận Lầu Năm Góc vẫn chưa bỏ hoàn toàn đĩa mềm và có ý định sử dụng chúng tới tận cuối năm tài khóa 2017.
Đôi khi công nghệ càng thấp thì mức độ an toàn càng cao. Đó là một trong những lý do chính khiến quân đội Mỹ tiếp tục sử dụng đĩa mềm.
Việc Lầu Năm Góc vẫn sử dụng đĩa mềm là điều đáng ngạc nhiên trong bối cảnh công nghệ số đã gần như thay thế công nghệ analog. Thậm chí ngày nay nhiều công ty còn tặng USB cho khách hàng vì chúng quá rẻ. Thực tế ấy phản ánh khoảng cách rất xa giữa người tiêu dùng và chính phủ.
Tổng thống Barack Obama từng nhấn mạnh rằng đây là vấn đề ông muốn giải quyết. Nhà Trắng khuyến khích mạnh mẽ phong trào ứng dụng công nghệ hiện đại trong chính phủ. Từ việc chia sẻ các kho dữ liệu cho người dân tới lập trang web để thu thập kiến nghị từ công chúng, Obama cố gắng tăng mức độ ứng dụng công nghệ của chính phủ.
Quân đội thiếu người tài
Dữ liệu của Đại học Carnegie Mellon và Viện Công nghệ Massachusetts (MIT) tại Mỹ cho thấy thách thức của chính phủ trong nỗ lực thu hút những nhân tài công nghệ hàng đầu. Vào năm 2015, chỉ 1,1% cử nhân của MIT làm việc cho chính phủ. Trong số những cử nhân của Đại học Carnegie Mellon tốt nghiệp trong năm ngoái, chỉ vài người đảm nhận công việc trong cơ quan công quyền và họ đều làm việc ở nước ngoài, như Singapore và Hàn Quốc.
 |
| Một quả bom nguyên tử B53 của quân đội Mỹ. Ảnh: airnet.com. |
Các trường cao đẳng và đại học cũng tỏ ra không mặn mà với hoạt động đào tạo thế hệ “chiến binh kỹ thuật số” tiếp theo. Đào tạo an ninh thông tin không phải là yêu cầu bắt buộc đối với 10 chương trình khoa học máy tính hàng đầu nước Mỹ. Nguồn nhân lực công nghệ tăng chậm là nguyên nhân khiến Lầu Năm Góc gặp khó khăn trong nỗ lực tăng gấp ba lần quy mô của Bộ Chỉ huy Chiến tranh mạng.
Một số lực lượng thuộc Bộ Quốc phòng đầu tư mạnh vào công nghệ, trong khi một số thành phần như lực lượng hạt nhân lại tụt hậu. Hải quan và Không quân Mỹ đều chú trọng tới việc phát triển các phi cơ tự động. Những thiết bị không người lái có thể ẩn nấp dưới nước và theo dõi đối phương, hoặc hỗ trợ những phi cơ có người lái trên không.
Nguy cơ từ công nghệ hiện đại
Song một số ví dụ cho thấy quân đội phải đối mặt nhiều rủi ro từ công nghệ tiên tiến. Chẳng hạn, quân đội kỳ vọng F-35 sẽ trở thành loại chiến đấu cơ linh hoạt, đa nhiệm có thể phục vụ mọi binh chủng. Nhưng trên thực tế, trong nhiều năm qua khả năng hoạt động của chúng luôn ở dưới mức mà Lầu Năm Góc kỳ vọng. Các bộ phận của F-35 thường hỏng trước thời hạn. Chúng không thể áp đảo những phi cơ đời cũ hơn trong không chiến trực tiếp. Ngoài ra F-35 cũng là mục tiêu dễ dàng để tin tặc xâm nhập. Tất cả những vấn đề đó xuất hiện từ khi F-35 chưa tham gia trận chiến thực sự nào.
Lực lượng hạt nhân Mỹ không kết nối với bất kỳ hệ thống kỹ thuật số nào. Đó chính là lý do khiến tin tặc không thể xâm nhập. Thiếu tướng Jack Weinstein, người chỉ huy lực lượng hạt nhân Mỹ, từng khẳng định ông không bao giờ phải lo về tin tặc khi giao lưu với khán giả trong chương trình “60 Minutes” của kênh CBS vào năm 2014.
“Mấy năm trước chúng tôi phân tích toàn bộ hệ thống điều khiển các kho vũ khí hạt nhân. Các kỹ sư công nghệ thông tin phát hiện hệ thống cực kỳ an toàn do chúng không kết nối với mạng Internet”, Weinstein giải thích.
Weinstein nói thêm rằng, sự trỗi dậy của tin tặc và chiến tranh mạng là lý do khiến những công nghệ lạc hậu vẫn có chỗ đứng trong hệ thống quốc phòng của Mỹ.
Lầu Năm Góc đã lên kế hoạch nâng cấp các hệ thống công nghệ của họ trong năm 2017. Đương nhiên họ có những lý do hợp lý để thực hiện việc ấy. Nhưng do virus có thể xâm nhập máy tính xách tay của Bộ Quốc phòng Mỹ ngay sau khi người sử dụng cài hệ điều hành mới nhất, có lẽ các vị chỉ huy lực lượng hạt nhân sẽ vẫn tỏ ra thận trọng khi lựa chọn công nghệ hiện đại nhất và công nghệ an toàn nhất.
