Hoàng Nam sai ở đâu?

Hoàng Nam có lẽ là trường hợp kỳ lạ bậc nhất của điện ảnh nội địa những năm qua. Chỉ trong 2025, anh liên tiếp ra mắt hai bộ phim với những kết cục hoàn toàn trái ngược. Nếu như tác phẩm đầu tay gây bất ngờ lớn khi cán mốc trăm tỷ, thì dự án sau đó 10 tháng lại rơi vào cảnh thua lỗ nặng nề. Trước thất bại, Hoàng Nam tuyên bố tạm dừng làm phim, khép lại chuyến phiêu lưu ngắn ngủi nhưng nhiều biến động.

Thực chất, ngay cả khi Đèn âm hồn thành công phòng vé, tay nghề của Hoàng Nam cũng chưa bao giờ được đánh giá quá cao. Tuy nhiên, xét trên phương diện sản xuất, việc một bộ phim có kinh phí trung bình đạt doanh thu trăm tỷ vẫn được xem là bệ phóng quan trọng, dự báo sẽ mở ra sự nghiệp điện ảnh dài lâu cho nam đạo diễn.

Chính vì vậy, quyết định rút lui của anh không lâu sau đó vẫn khiến nhiều người ngỡ ngàng.

Nhiều quyết định khó hiểu

Thực chất, Thế hệ kỳ tích – bộ phim thứ hai của Hoàng Nam – được sản xuất và ra mắt khán giả khá vội vàng. Sau khi Đèn âm hồn rời rạp vào giữa tháng 3, đến tháng 7, tại LHP châu Á Đà Nẵng 2025, nam đạo diễn thông báo dự án thứ hai đã bước vào giai đoạn khởi quay.

Điều này đồng nghĩa toàn bộ quá trình: từ phát triển kịch bản, tiền kỳ, casting, workshop định hướng diễn xuất… chỉ gói gọn trong khoảng bốn tháng. Với quỹ thời gian ngắn ngủi như vậy, rõ ràng không dễ để đạo diễn có thể trau chuốt kỹ lưỡng từng khâu, đặc biệt là việc xây dựng một câu chuyện đủ chặt chẽ và thuyết phục khán giả.

Thậm chí, đứa con tinh thần của Hoàng Nam còn có sự thay đổi lớn về chủ đề sau khi hoàn tất quá trình quay. Trước đó, các ấn phẩm truyền thông giới thiệu phim với nhan đề Bà đừng buồn con, lấy trọng tâm là tình cảm gia đình. Song khi ra mắt khán giả, tác phẩm lại mang tên Thế hệ kỳ tích, hướng câu chuyện sang hình ảnh những người trẻ nỗ lực vươn lên và chạm đến thành công.

Thế hệ kỳ tích thay đổi chủ đề ở phút chót.

Diễn viên Hà Hương cũng xác nhận với Tri Thức - Znews rằng trong quá trình dựng phim, đạo diễn có thêm nhiều phát hiện mới và từ đó đưa ra quyết định thay đổi. Song, việc chuyển hướng câu chuyện sau khi đã hoàn tất khâu ghi hình không thể không ảnh hưởng đến chất lượng tác phẩm.

Về mặt nội dung, Thế hệ kỳ tích gần như bị chia làm hai nửa tách biệt. Một tiếng đầu tập trung vào mối quan hệ bà cháu, trong khi phần sau lại kể về hành trình đi đến thành công của người trẻ. Hai mạch này hầu như không tạo được sự kết nối. Khi người bà nuôi nấng từ thuở bé qua đời, nhân vật cháu gần như không có đủ thời gian để bộc lộ nỗi buồn và mất mát; ngược lại, quá trình rèn luyện để đạt được thành công cũng chỉ được lướt qua. Tất cả tạo nên hàng loạt dấu hỏi lớn xoay quanh nội dung bộ phim.

Bên cạnh đó, thương hiệu Hoàng Nam đối với khán giả màn ảnh rộng vốn cũng đang ở trạng thái thiếu tích cực. Trước đây, sau khi Đèn âm hồn qua mốc 100 tỷ đồng, chính những ồn ào xoay quanh nam đạo diễn đã khiến tác phẩm bị khán giả quay lưng. Doanh thu theo đó sụt giảm mạnh, gần như không còn khả năng bán vé và phải rời rạp sớm hơn dự kiến. Cùng lúc, chất lượng phim vấp phải nhiều đánh giá tiêu cực – hình ảnh và thương hiệu đạo diễn từ đó bị lung lay dữ dội.

Ngoài ra, việc lựa chọn dàn diễn viên ít tên tuổi, hoặc đã lâu không tham gia điện ảnh, cũng khiến bộ phim đánh mất một công cụ quan trọng để thu hút khán giả. Chưa kể, dàn diễn viên hầu hết là miền Bắc cũng phần nào làm giảm khả năng nhận diện của tác phẩm ở thị trường miền Nam, vốn chiếm tỷ trọng lớn doanh thu phòng vé.

Lịch ra mắt của Thế hệ kỳ tích cũng được xem là một bất lợi lớn. Tác phẩm trình làng trong bối cảnh bị kẹp giữa hai bom tấn Hollywood là Zootopia 2 và Avatar 3. Thực tế cho thấy, cả hai dự án này đã phủ sóng truyền thông mạnh mẽ trong thời gian qua, khiến bộ phim của Hoàng Nam hoàn toàn lép vế. Trước sức ép đó, nhiều phim Việt khác cũng chủ động né thời điểm phát hành này.

Trong quá khứ, bài học tương tự từng xảy ra với Thanh Sói (2022) của Ngô Thanh Vân. Dù được đánh giá là dự án giàu tiềm năng, tác phẩm vẫn phải nhận thất bại nặng nề khi đối đầu trực diện với Avatar 2.

Phim chỉ dắt túi hơn 800 triệu đồng sau 1 tuần.

Ôm đồm

Ở Thế hệ kỳ tích, Hoàng Nam vừa là nhà sản xuất, vừa là đạo diễn kiêm biên kịch, là người định hình toàn bộ dự án. Tuy nhiên, những gì thể hiện trên màn ảnh cho thấy đây vẫn là một thử thách quá sức với nhà làm phim 41 tuổi.

Bên cạnh phần nhìn ở mức khá ổn, khi được cầm trịch bởi DOP giàu tiềm năng Trần Thế Anh, tác phẩm bộc lộ không ít hạn chế ở các khâu còn lại, đặc biệt là kịch bản và tổng thể diễn xuất. Nếu đường dây câu chuyện tồn tại nhiều lỗ hổng, tâm lý nhân vật còn ngô nghê, khiến khán giả khó tin vào thế giới phim; thì lối diễn xuất phảng phất màu sắc phim quảng cáo, thiên về hô hào thông điệp, lại càng khiến trải nghiệm xem trở nên khó chịu.

Khoảng cách thế hệ và sự khác biệt giữa các giá trị cũ – mới, điều Hoàng Nam muốn khắc họa qua góc nhìn của một người già và một người trẻ, được thể hiện khá gượng gạo, chủ yếu thông qua lời thoại mang tính kể lể. Kịch bản cũng bộc lộ không ít “sạn”, với nhiều chi tiết thiếu hợp lý, gây khó chịu cho khán giả. Có thể kể đến cảnh người bà không thối tiền cho khách mà đứng nói chuyện dài dòng về giá trị cũ, hay tình huống trộm hòm tiền giữa phố xá Hà Nội nhưng không gặp bất kỳ sự can thiệp nào.

Ngoài ra, việc truyền tải thông điệp theo lối hô hào khẩu hiệu, cùng mô-típ nhân vật nhanh chóng vượt qua khó khăn, tạo nên kỳ tích bằng sức mạnh tinh thần, khiến gần hai tiếng phim trôi qua như một màn rao giảng đạo lý kéo dài, gây mệt mỏi. Không thể phủ nhận Hoàng Nam muốn gửi gắm những thông điệp tích cực, truyền cảm hứng cho người trẻ, song cách tiếp cận này lại vô tình tạo ra tác dụng ngược, dựng lên rào cản giữa bộ phim và khán giả.

Thực tế, Hoàng Nam hoàn toàn có thể tìm kiếm, hợp tác với một biên kịch cứng tay hơn, thay vì ôm đồm quá nhiều vai trò khi kinh nghiệm điện ảnh còn hạn chế. Ngay cả với Đèn âm hồn trước đó, kịch bản cũng từng nhận nhiều ý kiến trái chiều, dù nam đạo diễn chia sẻ đã dành tới ba năm chuẩn bị.

Hoàng Nam cần một ê-kíp có tay nghề thay vì tự mình làm mọi thứ.

Trong khi đó, ở vai trò đạo diễn, Hoàng Nam cũng bộc lộ nhiều bất ổn, thể hiện rõ qua diễn xuất tổng thể của bộ phim. Trong phần lớn thời lượng, lối diễn của dàn diễn viên khá na ná nhau, mang màu sắc cường điệu, thoại dồn dập, thiếu nhịp nghỉ, dường như luôn cố gắng truyền tải một thông điệp nào đó nhưng lại thể hiện vụng về.

Đó nay, điện ảnh nội địa không thiếu những trường hợp từng gây thất vọng, nhưng sau đó đã vụt sáng, trở thành những nhà làm phim có tay nghề đáng nể, đơn cử như Khương Ngọc hay Trần Nhân Kiên. Điểm chung của họ là đều có quãng thời gian chậm lại để học hỏi và tích lũy kinh nghiệm.

Có thể thấy, dù Đèn âm hồn vấp phải nhiều phản hồi tiêu cực, nhưng việc cán mốc doanh thu trăm tỷ vẫn mang lại cho Hoàng Nam lợi thế lớn ở thị trường này, nhất là khi anh là nhà đầu tư chính của dự án. Nếu đủ kiên nhẫn, nam đạo diễn hoàn toàn đủ khả năng xây dựng một sự nghiệp điện ảnh với nhiều tác phẩm hơn.

Đáng tiếc là điều đó đã không xảy ra.