Trên một cánh đồng rộng lớn ở miền Tây Nam Ukraine, những người nông dân bắt đầu gieo hạt hướng dương cho mùa vụ mới.
Ukraine là nước sản xuất dầu hướng dương và xuất khẩu lúa mì hàng đầu thế giới. Điều đó đồng nghĩa an ninh lương thực toàn cầu phụ thuộc vào các trang trại ở Ukraine. Một trong số đó là trang trại rộng lớn của ông Alexander Petkov ở thành phố Bahate, gần biên giới Romania.
“Mùa gieo hạt đã bắt đầu tại Bahate, khu vực không bị chiến sự ảnh hưởng. Còn các khu vực chịu tác động như thành phố Kherson ở phía nam và Mykolaiv ở miền Đông sẽ không thể bắt đầu mùa vụ như bình thường”, ông Petkov, 47 tuổi, nói với AFP.
Ukraine là nước sản xuất dầu hướng dương và xuất khẩu lúa mì hàng đầu thế giới. Ảnh: AFP. |
Cạn kiệt nhiên liệu
Năm ngoái, các trang trại của ông Petkov, trải rộng khắp 5 ngôi làng, đã sản xuất được 30.000 tấn lúa mạch, 27.000 tấn lúa mì và 5.500 tấn hướng dương.
Giờ đây, ông bất lực đứng nhìn những hạt hướng dương bị thâm đen và lúa mì chất đống trong kho do không thể xuất khẩu.
“Tất cả cảng đều ngừng hoạt động vì sự hiện diện của tàu chiến Nga ở Biển Đen”. Chính phủ Ukraine đã đề xuất xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp qua cảng Constanta của Romania, nhưng kế hoạch vẫn chưa có tiến triển, Petkov nói.
Nhiều nông dân lo ngại lượng nhiên liệu cần thiết cho mùa gieo trồng sẽ nhanh chóng cạn kiệt. "Chúng tôi đang sử dụng lượng nhiên liệu còn lại trước chiến tranh vì không có nguồn cung cấp mới. Lượng nhiên liệu có thể hết trong vòng 5 ngày", ông Petkov cho biết.
Hạt hướng dương và lúa mì chất đống trong kho nhà ông Petkov do không thể xuất khẩu. Ảnh: AFP. |
Hệ lụy trên toàn cầu
Trước đó, Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) cảnh báo rằng Ukraine phụ thuộc nặng nề vào nhiên liệu nhập khẩu, với khoảng 70% xăng và dầu diesel nhập từ Nga và Belarus.
FAO cho biết: “Giao tranh có thể dẫn đến sự khan hiếm nhiên liệu, làm gián đoạn vụ gieo trồng mùa xuân”.
Trên thực tế, chỉ 1/5 trong số gần 1.300 doanh nghiệp nông nghiệp lớn được chính phủ Ukraine khảo sát trong tuần tính tới 14/3 có đủ nhiên liệu để trồng trọt vào mùa xuân này. FAO cũng cảnh báo Ukraine có thể đối mặt với tình trạng thiếu thuốc trừ sâu và phân bón.
FAO cảnh báo tình trạng thiếu nhiên liệu có thể làm gián đoạn vụ gieo trồng mùa xuân của Ukraine. Ảnh: AFP. |
Ngày 25/3 vừa qua, Bộ Nông nghiệp Ukraine cho biết hơn 150.000 ha cây vụ xuân đã được trồng, bao gồm ngô, đậu nành, hoa hướng dương, kê, kiều mạch, yến mạch và củ cải đường.
Trong khi Ukraine có đủ dự trữ để đảm bảo an ninh lương thực trong một năm, cuộc giao tranh "có nguy cơ làm giảm 30% diện tích canh tác" và ảnh hưởng đến 100 triệu người trên thế giới, bộ cho biết.
Trước "chiến dịch đặc biệt" của Nga, Ukraine là nước xuất khẩu ngô lớn thứ tư trên thế giới và trên đà trở thành nước xuất khẩu lúa mì lớn thứ 3 sau Nga và Mỹ.
Chỉ riêng Nga và Ukraine chiếm 30% tổng lượng lúa mì xuất khẩu toàn cầu. Do đó, Tổng thống Mỹ Joe Biden cảnh báo cuộc xung đột ở Ukraine sẽ dẫn đến tình trạng thiếu lương thực.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky nói rằng lực lượng Nga "phá hủy các máy móc nông nghiệp và nguồn dự trữ nhiên liệu cần thiết cho việc gieo hạt".
"Đất nước chúng tôi có đủ lương thực. Nhưng việc thiếu hàng xuất khẩu từ Ukraine sẽ ảnh hưởng đến một số nhóm dân cư Hồi giáo, Mỹ Latinh và các khu vực khác thế giới", nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh.
Sẵn sàng đối mặt thử thách
Kể cả trước chiến sự, trang trại của ông Petkov đã quen với những mối đe dọa.
Các nhân viên của ông mang theo súng trường bán tự động để ngăn ngừa tội phạm.
"Những cánh đồng và máy gặt của chúng tôi bị đốt cháy. Cánh mafia và tội phạm muốn tống tiền chúng tôi. Chúng tôi phải đặt rào chắn ở lối vào của ngôi làng, nơi được canh gác bởi 5 hoặc 6 thành viên của công ty cũng như dân làng có vũ trang mỗi đêm”, ông nói.
Một trong những cộng sự của Petkov, ông Vyatcheslav, cho biết những người nông dân đã sẵn sàng đối mặt với khó khăn.
"Hiện tại, nhiệm vụ của chúng tôi là bảo vệ gia đình và đất đai trước cánh tội phạm. Nhưng nếu cần thiết, chúng tôi sẵn sàng cầm vũ khí chống lại đối thủ", ông nói.