Bài phát biểu của Tổng thống Donald Trump ngày 27/10, công bố về cái chết của trùm khủng bố Abu Bakar al-Baghdadi, đã tiết lộ hàng loạt chi tiết nhạy cảm về chiến dịch tuyệt mật của quân đội Mỹ.
Giới chuyên gia cho rằng cách ông Trump khoe khoang quá trớn về chiến tích lần này có thể đe dọa các cuộc đột kích và những sứ mệnh đặc biệt trong tương lai, cũng như mạng lưới thu thập thông tin tình báo của Mỹ.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump trong cuộc họp báo ngày 27/10 xác nhận trùm khủng bố Baghdadi đã bị tiêu diệt. Ảnh: Getty. |
"Không hiểu tác chiến lại tiết lộ chiến dịch"
Nhà lãnh đạo Mỹ đã có buổi họp báo kéo dài 48 phút và trả lời hàng loạt câu hỏi liên quan đến chiến dịch tiêu diệt thủ lĩnh Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS). Ông tường thuật chi tiết đến khó tin về cuộc đột kích của đặc nhiệm Mỹ trong lòng địch vì đích thân theo sát từng diễn biến "như đang xem phim".
Tổng thống Trump mô tả kỹ lưỡng cách đội biệt kích tuyệt mật Delta xâm nhập căn nhà được phòng thủ kiên cố của Baghdadi, cách họ phá tường tránh bẫy mìn. Ông thuật lại luôn cuộc truy lùng trùm khủng bố dưới mạng lưới đường hầm, cách đặc nhiệm Mỹ sử dụng chó nghiệp vụ ra sao.
Không những thế, tổng thống Mỹ còn tiết lộ số lượng đặc nhiệm tham gia chiến dịch, cùng với tuyến đường trực thăng quân sự Mỹ di chuyển đến Barisha, tỉnh Idlib, phía tây bắc Syria.
"Tôi luôn cảm thấy lo lắng khi một ai đó không biết gì về tác chiến bắt đầu mô tả lại các chiến dịch", Michael Nagata, cựu trung tướng bộ binh Mỹ, từng là chỉ huy cấp cao phụ trách các sứ mệnh đặc biệt giai đoạn đầu chiến dịch chống IS ở Trung Đông, chia sẻ.
"Dĩ nhiên đó là một câu chuyện hay. Tôi hiểu ai cũng háo hức được kể một câu chuyện hay. Điều đó có thể mang lại nhiều hiệu quả tích cực. Tuy nhiên, lợi ích mà nó mang lại thì khó đoán và hạn chế, trong khi hậu quả rõ ràng rất lớn", Nagata nhận định.
Theo ý kiến của nhiều cựu binh Mỹ, những chi tiết mà Tổng thống Trump hé lộ đủ để đối thủ xâu chuỗi thành bức tranh khái quát cách Mỹ thu thập thông tin tình báo và thực hiện các sứ mệnh rủi ro cao.
"Tôi khá bất ngờ khi ông ấy mô tả chiến dịch chi tiết đến vậy", một cựu sĩ quan cấp cao của quân đội Mỹ, từng chỉ huy nhiều chiến dịch ở Trung Đông, đồng quan điểm.
Nagata nói bài phát biểu của Tổng thống Trump không phải lần đầu tiên giới lãnh đạo Mỹ vô tình tiết lộ quá chi tiết thông tin tác chiến. Các quan chức dưới thời Tổng thống Barack Obama cũng thuật lại kỹ lưỡng không cần thiết về chiến dịch tiêu diệt trùm khủng bố Osama bin Laden ở Pakistan vào năm 2011.
"Cả hai đời tổng thống đã hình thành một truyền thống mô tả quá chi tiết các nhiệm vụ quan trọng, tương tự chiến dịch vừa qua. Điều này khiến những nhiệm vụ trong tương lai sẽ nguy hiểm và khó khăn hơn", ông Nagata cảnh báo.
 |
| Ảnh chụp từ trên không khu nhà thủ lĩnh IS ẩn náu ở rìa làng Barisha, tỉnh Idlib, phía tây bắc Syria. Ảnh: Reuters. |
Bất cẩn tiết lộ bí mật năng lực tình báo
Tổng thống Mỹ không đề cập cụ thể cách tình báo nước này xác định được vị trí của Baghdadi. Tuy nhiên, ông lại tiết lộ nhiều chi tiết nhạy cảm khác về năng lực do thám của Mỹ.
"Những kẻ này rất thông minh. Chúng không sử dụng điện thoại nữa. Chúng rất thông thạo công nghệ kỹ thuật. Chúng sử dụng Internet tốt hơn bất cứ ai khác trên thế giới", ông Trump nói về Baghdadi ngày 27/10.
Nhiều chuyên gia cho rằng đáng lẽ nội dung này không nên được nhắc đến. Theo tướng Nagata, từ tiết lộ này của ông Trump, đối phương có thể suy nghĩ thêm cách qua mặt các biện pháp thu thập thông tin liên lạc hiện nay của tình báo Mỹ.
Trong buổi họp báo, Tổng thống Trump cũng bất ngờ mô tả về hệ thống đường hầm mà Baghdadi lẩn trốn. Ông khẳng định "phần lớn các đường hầm đều là đường cụt". Tổng thống Mỹ tiết lộ đặc nhiệm đã bố trí sẵn người vây ráp đường hầm được nghi là có lối ra.
Một cựu chỉ huy đặc nhiệm Mỹ nhận định chi tiết để lộ quá nhiều về năng lực do thám. Lời kể của tổng thống cho thấy tình báo Mỹ đã xây dựng được bản đồ hệ thống đường hầm từ trước cuộc đột kích.
"Kẻ thù từ lâu đã nghi ngờ chúng ta có công nghệ đủ khả năng phát hiện đường hầm. Nhưng họ không biết chúng ta làm điều đó bằng cách nào, và quan trọng là chúng ta giỏi đến mức nào. Bản thân quân đội cũng không muốn đối phương biết được điều đó", cựu quan chức này khẳng định.
Ông cũng bày tỏ sự thất vọng khi nhà lãnh đạo Mỹ tiết lộ cả việc đặc nhiệm Mỹ thu thập toàn bộ tư liệu về "nguồn gốc, kế hoạch tương lai của IS". Truyền thông từ lâu đã đồn đoán đặc nhiệm Mỹ được huấn luyện để thu thập thông tin kỹ lưỡng trong mọi chiến dịch, điển hình là cuộc đột kích tiêu diệt Osama bin Laden.
"Nhưng điều đó không đồng nghĩa rằng cứ để đối thủ biết rõ chúng ta đã lấy được những gì từ mục tiêu", cựu quan chức này nhận định.
Eric Robinson, cựu sĩ quan phụ trách các sứ mệnh đặc biệt của bộ binh Mỹ, nhận định Tổng thống Trump đáng lẽ không nên đề cập đến diễn biến chiến dịch. Ông cho rằng nhà lãnh đạo Mỹ quá bất cẩn.
 |
| Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng các quan chức an ninh hàng đầu của Mỹ tại Phòng Tình huống theo dõi chiến dịch tiêu diệt Baghdadi ngày 26/10. Ảnh: Nhà Trắng. |
Công khai chiến thuật, tăng thêm rủi ro
Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết đặc nhiệm đã sử dụng đến 8 trực thăng để di chuyển đến làng Barisha. Một khi đổ bộ, đặc nhiệm "cho nổ nhiều phần tường tòa nhà, không muốn đi vào cửa chính để tránh bẫy mìn".
"Số lượng trực thăng và cách thức đột nhập là chiến thuật, kỹ năng và quy trình tác chiến mà các đặc nhiệm phải trả giá rất đắt để đúc kết. Tiết lộ những điều đó không giúp ích gì cho chúng ta", Robinson cho biết.
"Kẻ thù có thể nghiên cứu hiện trường, có thể nhìn thấy các lỗ bom ở tòa nhà. Nhưng làm ơn để chúng tự suy diễn, đừng nói cho chúng biết như vậy", một cựu chỉ huy đặc nhiệm Mỹ bày tỏ bức xúc.
Ông cũng cho rằng việc tiết lộ đặc nhiệm ở lại hiện trường gần 2 tiếng là một tiết lộ đầy nguy hại.
"Thông tin đó đã giúp đối phương hình dung ra chiến dịch thường kéo dài trong bao lâu trên thực địa. Nó làm tăng nguy cơ thương vong. Những ước tính thời điểm thực hiện nhiệm vụ là điều mà chúng tôi không bao giờ muốn kẻ thù biết được, cũng như quy trình nhiệm vụ và tổng thời gian thực hiện", ông cho biết.
Bên cạnh đó, Tổng thống Trump khiến các chiến dịch trong tương lai đối diện nhiều rủi ro hơn khi tiết lộ trực thăng Mỹ dùng cùng một lộ trình cả đi và về trong cuộc đột kích vừa qua.
"Chi tiết này thật sự nguy hại. Đội đặc nhiệm chịu rủi ro trong suốt chiến dịch, nhưng nguy hiểm nhất là thời điểm đổ bộ và rời đi bằng trực thăng. Theo quan điểm của tôi, khi một ai đó công khai phát biểu về chiến thuật được dùng cho giai đoạn nguy hiểm nhất chiến dịch, những rủi ro được tạo ra rõ ràng nhiều hơn lợi ích thu lại", tướng Nagata nhận định.
"Tôi không hiểu ông ấy nghĩ cái quái gì mà lại tiết lộ điều đó", một cựu chỉ huy đặc nhiệm bức xúc.
"Nếu chúng tôi sử dụng cùng cách tiếp cận và chiến thuật đó trong tương lai, trực thăng chắc chắn bị bắn hạ. Điều đó từng xảy ra tại Afghanistan", ông nhấn mạnh.
