TP.HCM sắp xếp lại 38 trung tâm y tế khu vực

Trung tâm y tế khu vực sẽ chuyển thành trạm y tế phường xã. Ảnh: TTYTQ3.

Theo Sở Y tế TP.HCM, thành phố đang triển khai đề án sắp xếp lại hệ thống y tế cơ sở nhằm phù hợp mô hình chính quyền địa phương hai cấp và nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khỏe ban đầu. Theo đó, 38 Trung tâm y tế khu vực (quản lý 168 trạm y tế) trực thuộc Sở Y tế sẽ được tổ chức lại thành 168 Trạm y tế xã, phường, đặc khu trực thuộc UBND cấp xã, phấn đấu hoàn tất và chính thức vận hành từ ngày 1/1/2026.

Đây là bước cụ thể hóa Nghị quyết 72 về các giải pháp đột phá trong bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Đồng thời phù hợp với các kết luận mới của trung ương, về tổ chức bộ máy chính quyền địa phương.

Theo đề án, sau sắp xếp, trạm y tế là đơn vị sự nghiệp y tế công lập trực thuộc UBND xã, phường, đặc khu; có tư cách pháp nhân, con dấu và tài khoản riêng. Trạm y tế chịu sự quản lý trực tiếp của chính quyền địa phương về tổ chức, nhân lực và tài chính, đồng thời tiếp tục được Sở Y tế TP.HCM hướng dẫn, hỗ trợ và kiểm tra về chuyên môn, nghiệp vụ.

Việc sắp xếp được thực hiện trên nguyên tắc kế thừa toàn bộ cơ sở vật chất, nhân lực, trang thiết bị và nguồn lực hiện có, bảo đảm hoạt động y tế không bị gián đoạn.

Với các trung tâm y tế khu vực không có giường bệnh, toàn bộ chức năng y tế dự phòng, chăm sóc sức khỏe ban đầu, quản lý bệnh không lây nhiễm, tiêm chủng, truyền thông - giáo dục sức khỏe… sẽ được chuyển giao đầy đủ về Trạm Y tế cấp xã; các trung tâm này chấm dứt hoạt động sau khi hoàn tất bàn giao theo quy định.

Đối với các trung tâm y tế khu vực có giường bệnh, thành phố thực hiện chuyển giao một phần nhiệm vụ y tế cơ sở về trạm y tế. Bên cạnh đó, các trung tâm tiếp tục duy trì hoạt động khám, chữa bệnh nội trú, ngoại trú và xây dựng lộ trình chuyển đổi phù hợp với quy hoạch mạng lưới y tế trong giai đoạn tiếp theo.

Theo Sở Y tế TP.HCM, việc đưa trạm y tế trực thuộc UBND xã, phường, đặc khu được kỳ vọng giúp rút ngắn khoảng cách quản lý, tăng tính chủ động của chính quyền cơ sở. Việc này cũng để trạm y tế bám sát hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu của người dân, trở thành “điểm chạm y tế đầu tiên” và nền tảng của hệ thống y tế thành phố.

Trung tâm y tế đặc khu cũng được chuyển thành trạm y tế và đưa về UBND phường xã, đặc khu quản lý. Ảnh: Quỳnh Danh.

Song song với việc sắp xếp tổ chức, ngành y tế xác định nâng cao năng lực hoạt động của Trạm Y tế là nhiệm vụ trọng tâm. Sở Y tế sẽ phối hợp các cơ sở đào tạo khối ngành sức khỏe tổ chức đào tạo, bồi dưỡng, cập nhật quy định pháp luật, kiến thức quản lý và chuyên môn cho đội ngũ giám đốc trạm và nhân viên y tế cơ sở.

Thành phố cũng đẩy mạnh ký kết các chương trình hỗ trợ chuyên môn giữa bệnh viện chuyên khoa cấp cơ bản với Trạm Y tế. Tăng cường tư vấn, hội chẩn từ xa qua telemedicine nhằm nâng cao năng lực chẩn đoán, điều trị và quản lý bệnh ngay tại tuyến cơ sở.

Về cung ứng thuốc bảo hiểm y tế, Sở Y tế tiếp tục hỗ trợ đấu thầu gộp, giao các bệnh viện cấp cơ bản thực hiện để bảo đảm cung ứng đầy đủ, kịp thời thuốc theo danh mục đã được chuẩn hóa cho Trạm Y tế, qua đó bảo đảm quyền lợi người dân khi khám, chữa bệnh tại tuyến cơ sở.

Một hướng đi đáng chú ý là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo. TP.HCM sẽ nghiên cứu nhân rộng mô hình AI hỗ trợ đọc, phân tích phim X-quang, trong bối cảnh nhiều trạm chưa có bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán hình ảnh và sẽ tiếp nhận thêm máy X-quang trong thời gian tới.

Trong các tình huống cấp cứu cần chuyển tuyến, Trung tâm Cấp cứu 115 thành phố tiếp tục phối hợp, hỗ trợ trạm y tế thực hiện chuyển viện kịp thời, an toàn, bảo đảm tính liên tục của chuỗi cấp cứu và điều trị.

Với công tác phòng, chống dịch, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) sẽ xây dựng các chương trình đào tạo, huấn luyện theo nhiều kịch bản, phù hợp từng loại hình dịch và đặc điểm địa bàn, nhằm nâng cao năng lực phát hiện sớm và đáp ứng nhanh tại cơ sở.

Sở Y tế cũng nhấn mạnh nhiệm vụ quy hoạch, đầu tư xây dựng mới hoặc cải tạo, nâng cấp Trạm Y tế để đáp ứng tiêu chuẩn chuyên môn và phù hợp mô hình chính quyền hai cấp. Ngành y tế đề nghị UBND xã, phường, đặc khu chủ động đưa nhu cầu đầu tư trạm y tế vào quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và đầu tư công trung hạn, phối hợp bố trí quỹ đất và huy động nguồn lực xây dựng hệ thống trạm y tế hiện đại, thân thiện.