Phát hiện manh mối cơ phó 4U9525 tự sát

Báo Đức Bild đăng tải bức ảnh khác của cơ phó Andreas Lubitz, người khóa trái cửa buồng lái và hạ độ cao nhanh chóng khiến máy bay đâm vào núi, làm 150 người trên phi cơ 4U9525 thiệt mạng. Ảnh: Telegraph

Cảnh sát vừa tiến hành khám nhà cơ phó Lubitz, người bị cáo buộc chiếm quyền kiểm soát máy bay của Germanwings và điều khiển nó giảm độ cao đột ngột trước khi lao vào một đỉnh núi trên dãy Alps đoạn chạy qua nước Pháp. Nhà riêng của Lubitz ở thành phố Dusseldorf và ngôi nhà của bố mẹ cơ phó ở Montabaur đều bị khám xét.

Markus Niesczery, quan chức cảnh sát Dusseldorf, cho biết: "Chúng tôi muốn tìm ra những chứng cứ có thể giải thích cho vụ việc. Chúng tôi sẽ kiểm tra mọi thứ và chưa thể nói gì lúc này. Mọi thứ đều có thể quan trọng nhằm giải thích chuyện gì đã xảy ra. Chúng tôi hy vọng sẽ tìm thấy câu trả lời".

Các nhà điều tra Đức đã thu thập tài liệu từ máy tính cá nhân của Lubitz tại nhà ở thị trấn Montabaur, nơi cơ phó lớn lên. Người dân sống xung quanh chưa thấy cha mẹ Lubitz quay trở lại. Họ đã rời nhà tới hiện trường tai nạn.

Nơi ở của gia đình cơ phó là một ngôi nhà 2 tầng lớn gần một nhà thờ. Họ có vườn cây đẹp và hàng rào trang trí tỉ mỉ. Mẹ Lubitz chơi đàn cho một nhà thờ. Theo lời hàng xóm, cơ phó có một em trai. Người dân địa phương cho biết Lubitz là người khá chăm chỉ tập thể dục thể thao.

Tờ báo địa phương Der Spiegel dẫn lời bạn bè của cơ phó cho biết, Lubitz rời khóa huấn luyện vì "mắc hội chứng suy sụp hoặc trầm cảm". Tuy nhiên, hàng xóm cho biết cơ phó 28 tuổi không có dấu hiệu của sự căng thẳng hay khó chịu. Tờ Rhein-Zeitung dẫn lời một người bạn của Lubitz nói rằng: "Hôm qua, chúng tôi vẫn nói chuyện về những dự định sau khi cậu ấy trở về. Hàng ngày, cậu ấy vẫn làm tôi cười".

Cảnh sát điều tra vụ tai nạn máy bay của Germanwings cho biết họ có "phát hiện đáng kể" tại nhà Lubitz. Họ không tiết lộ chi tiết mới phát hiện nhưng khẳng định đây không phải thư tuyệt mệnh. Trả lời báo chí trước căn nhà của Lubitz ở Dusseldorf, cảnh sát cho biết họ sẽ tiếp tục điều tra bằng chứng vừa phát hiện nhằm tìm ra đầu mối dẫn tới việc giải mã hành động của phi công phụ trên 4U9525.

CNN dẫn thông tin từ Flightradar24, một trang chuyên theo dõi các chuyến bay, cho biết, hệ thống dữ liệu cho thấy chương trình lái tự động trên 4U9525 đã bị đặt lại bởi một người trong buồng lái. Nó khiến máy bay thay đổi độ cao từ gần 11.600 m xuống 30 m trong vài phút ngắn ngủi.

Theo Reuters, việc phi công để máy bay lao xuống dãy núi Alps khiến Germanwings phải chịu trách nhiệm rất lớn với gia đình các nạn nhân. Nếu hãng không thể bảo vệ mình trước cáo buộc bất cẩn trong khâu tuyển người dẫn tới hậu quả thảm khốc, họ sẽ phải đền bù rất lớn cho gia đình các hành khách.

Thỏa thuận quốc tế quy định, mức kịch trần mà hãng hàng không phải bồi thường cho gia đình nạn nhân chết vì tai nạn máy bay là 157.400 USD. Tuy nhiên, gia đình các nạn nhân trên 4U9525 có thể khởi kiện để đòi mức cao hơn. Germanwings phải có trách nhiệm đền bù không giới hạn trong vụ tai nạn này.

Xuất hiện thông tin cho rằng quá trình đào tạo trở thành phi công của Lubitz bị gián đoạn trong năm 2008 vì sức khỏe tâm thần. Tiết lộ này là trung tâm của cuộc điều tra cùng loạt câu hỏi tại sao một người có vấn đề về thần kinh vẫn được đào tạo để lái máy bay. Giới lãnh đạo hãng hàng không đã xác nhận Lubitz phải nghỉ nhiều tháng và trải qua khóa đào tại lại để được điều khiển phi cơ dân dụng. Tuy nhiên, họ khẳng định cơ phó 28 tuổi có đầy đủ năng lực điều khiển máy bay sau khi vượt qua tất cả các bài kiểm tra y tế.

Hàng không easyJet vừa ban hành quyết định phải có ít nhất 2 thành viên phi hành đoàn trong buồng lái máy bay tại cùng một thời điểm. Quy định này chính thức có hiệu lực từ ngày 27/3. Trong khi đó, AP dẫn lời Howard Wheeldon, chuyên gia hàng không thuộc công ty Tư vấn Chiến lược Wheeldon, Mỹ, cho rằng cần có phi công thứ ba trên một chuyến bay.

Telegraph dẫn lời bạn bè của Lubitz cho biết, cơ phó vừa chia tay người yêu. Tuy nhiên, họ không có nhiều thông tin về điều này.

Nhiều hãng hàng không trên khắp thế giới ra quy định bắt buộc phải có 2 phi công ở trong buồng lái lúc phi cơ đang hoạt động. Norwegian Air Shuttle, Air Transat và easyJet là những hãng hàng không đầu tiên, Guardian đưa tin. Chính phủ Canada thông báo, tất cả các hãng hàng không của nước này đều phải có 2 thành viên phi hành đoàn trong buồng lái từ sau vụ tai nạn của Germanwings. Yêu cầu này do Bộ trưởng Giao thông vận tải Canada Lisa Raitt ban hành và có hiệu lực ngay ngày 27/3.

Telegraph dẫn lời chuyên gia cho biết, thảm kịch Germanwings là lời cảnh tỉnh đối với các hãng hàng không về khả năng phi công phá hủy máy bay. Nó có thể dẫn tới các quy tắc quốc tế mới nhằm ngăn chặn một cá nhân hủy diệt phi cơ cùng sinh mạng hành khách và phi hành đoàn. Số hãng hàng không áp dụng quy định có tối thiểu 2 người trong buồng lái máy bay ngày càng tăng.

Trong những tuần tới, Hiệp hội Vận tải Hàng không Quốc tế có thể đưa ra khuyến nghị đối với các hãng hàng không. Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế, một cơ quan của Liên Hợp Quốc, cần chờ kết quả điều tra của giới chức Pháp trước khi đưa ra quy định mới nhằm đảm bảo an toàn cho các chuyến bay. Sau vụ khủng bố 11/9/2001, hàng loạt phi cơ đã phải đại tu buồng lái để gia cố độ an toàn trong hành trình.

Người dân sống tại thị trấn Haltern, quê nhà của 16 học sinh trung học trên chuyến bay xấu số, tỏ ra tức giận sau khi nhận thông báo của giới chức Pháp. "Việc công bố tin nhắn cuối cùng của những học sinh thiệt mạng đã khiến gia đình họ vô cùng đau đớn. Tuy nhiên, sự thật về nguyên nhân vụ tai nạn khiến họ gục ngã. Mọi việc chẳng thể tồi tệ hơn được nữa", Thị trưởng Bodo Klimpel nói với AFP.

Andreas Lubitz từng trải qua khóa đào tạo phi công ở Arizona, Mỹ năm 2008. Đây là cơ sở thuộc sở hữu của hãng Lufthansa, công ty mẹ của Germanwings, AP đưa tin.

Theo các phóng viên đang đưa tin từ nhà của Lubitz, cơ phó dự định kết hôn vào năm tới. Trước đó, tờ Daily Star dẫn lời bạn của Lubitz cho hay anh vừa chia tay người yêu.

Các cầu thủ Pháp dành một phút tưởng niệm 150 nạn nhân máy bay Germanwings trước khi tham dự trận đấu giao hữu quốc tế với đội tuyển Brazil trên san Stade de France. Ảnh: Reuters

Diễn biến điều tra đến thời điểm hiện tại:

- Các nhà điều tra Đức đã khám xét nơi ở của Andreas Lubitz tại Düsseldorf và ngôi nhà của gia đình cơ phó tại Thị trấn Montabaur, đưa nhiều đồ dùng khỏi nhà, gồm máy tính và nhiều đồ khác.

- Một điều tra viên tiết lộ họ có thể đã phát hiện "đầu mối quan trọng" cho hành động của viên phi công. Người ta tập trung chú ý vào tình trạng sức khỏe tâm thần của Lubitz sau khi hãng Lufthansa tiết lộ quá trình đạo tạo phi công của Lubitz bị gián đoạn trong một thời gian ngắn.

- Bạn bè cho biết cơ phó bị "hội chứng trầm cảm". Tuy nhiên, những người từng tiếp xúc khẳng định Lubitz hoàn toàn bình thường.

- Vụ việc khiến nhiều hãng hàng không áp dụng quy định phải có tối thiểu 2 người trong buồng lái khi phi cơ đang hoạt động. Chính phủ Canada đã ban hành quy định này trong khu Thủ tướng Tony Abott khuyến cáo các hãng hàng không nước này xem lại nhân sự. Lufthansa, công ty mẹ của Germanwings, cho biết họ chưa có kế hoạch cho việc này.

Một người sống gần nhà cơ phó Andreas Lubitz tại thị trấn Montabaur nói với Reuters rằng anh ta rất quan tâm tới những người xung quanh và cũng có mối quan hệ hòa thuận với gia đình.

"Gia đình họ cũng sống chan hòa với cộng đồng", người này nhận xét.

Lực lượng cứu hộ rà soát từng tấc đất, khe đá để tìm các mảnh vỡ phi cơ và thi thể nạn nhân chuyến bay  4U9525 trên dãy núi Alps ở phía nam nước Pháp hôm 26/3. Ảnh: AP

Một nữ sinh của trường Joseph Koenig tại thị trấn Haltern suýt lỡ chuyến bay 4U9525 hôm 24/3 vì quên hộ chiếu, Yahoo News cho hay. Em là một trong số 16 học sinh Đức tới Tây Ban Nha để tham gia chương trình trao đổi văn hóa và ở cùng một gia đình người dân địa phương. Người chủ ngôi nhà mà nữ sinh ở đã đưa em về nhà để lấy hộ chiếu. Em quay trở lại sân bay trước khi máy bay cất cánh.

Giáo sư Craig Jackson của Đại học Birmingham City tại Anh cho rằng, dù giám đốc điều hành tập đoàn Lufthansa (công ty mẹ của hãng Germanwings) khẳng định cơ phó Andreas Lubitz đủ điều kiện bay 100% sau khi vượt qua tất cả bài kiểm tra y tế, anh ta vẫn có thể mắc điểm yếu về tâm lý.

“Hiện tượng tự sát ở nơi làm việc hiếm khi xảy ra sau khi ai đó trải qua một ngày rất tồi tệ. Nó diễn ra sau nhiều vấn đề nghiêm trọng. Sức khỏe tâm thần của cơ phó có thể tốt, nhưng một số đặc điểm tính cách cùng sự căng thẳng có thể là chất xúc tác gây nên vụ tai nạn”, Jackson nhận định.

Theo các nhà điều tra, họ đang cố gắng xâu chuỗi những tình tiết khác nhau trong đời sống của cơ phó Lubitz để tìm ra nguyên nhân dẫn tới hành vi tự sát, Guardian đưa tin.