Rận mu (còn gọi là rận càng cua, rận bẹn, rận lông mi, rận chân mày…) có tên khoa học Pthirius pubis. Đây là một loại côn trùng ký sinh, thường trú ở vùng lông mu của con người, song cũng có thể xuất hiện ở những khu vực có lông khác như quanh hậu môn, nách, đùi, bụng, thậm chí cả lông mày, lông mi và râu.
Dù là côn trùng ký sinh gây ra, rận mu vẫn được xếp vào nhóm bệnh lây truyền qua đường tình dục.
Triệu chứng bị rận mu
Rận mu có kích thước rất nhỏ, chỉ khoảng 0,8-1,2 mm, màu trắng xám hoặc nâu xám. Phần đầu ngắn, nằm trong một hõm của ngực; ngực rộng, dính liền với bụng thành một khối. Cơ thể rận có 6 chân với các móng vuốt nhọn, trong đó móng vuốt ở đôi chân thứ nhất nhỏ hơn rõ rệt so với hai đôi chân sau, giúp chúng bám chặt vào sợi lông.
 |
| Hình ảnh đôi rận mu soi dưới kính hiển vi. Ảnh: BVCC. |
Trứng rận dài khoảng 0,6-0,8 mm, hình bầu dục, màu trắng hoặc vàng. Pthirius pubis thường đẻ trứng ở gốc lông mu, nhưng cũng có thể xuất hiện ở vùng hậu môn, nách, đùi, bụng và cả lông mi, lông mày. Loài ký sinh trùng này có chu kỳ phát triển nội sinh, tức hoàn thiện toàn bộ vòng đời ngay trên cơ thể người. Trong điều kiện không hút được máu, rận mu không thể sống quá 24 giờ.
Theo PGS.TS Lê Trần Anh, chuyên gia Nấm - Ký sinh trùng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, rận mu có vòng đời thường kéo dài dưới một tháng. Trứng rận bám thành từng cụm trên sợi lông và sẽ nở sau khoảng một tuần. Khi hút đầy máu, màu sắc của rận trở nên sẫm hơn, khiến việc phát hiện đôi khi khó khăn nếu không quan sát kỹ hoặc dùng kính lúp.
Ngoài ký sinh trực tiếp trên cơ thể, rận mu còn có thể bám trên chăn, ga, gối, đệm, chiếu, quần áo. Vì vậy, bệnh không chỉ gặp ở người lớn mà còn có thể xuất hiện ở trẻ em, lây lan trong cùng gia đình nếu dùng chung đồ cá nhân.
"Người mắc rận mu thường than phiền ngứa dữ dội vùng sinh dục, đặc biệt tăng lên vào ban đêm. Trên da có thể xuất hiện các nốt màu xanh nhạt tại vị trí rận cắn", PGS Trần Anh nói.
Bệnh lây truyền chủ yếu qua tiếp xúc trực tiếp, đặc biệt là quan hệ tình dục; ngoài ra, việc dùng chung khăn tắm, quần áo, chăn ga cũng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
Điều trị đúng để tránh tái nhiễm
Sau khi xác định bệnh nhân mắc rận mu, các bác sĩ sẽ chỉ định điều trị đặc hiệu và hướng dẫn vệ sinh kỹ lưỡng. Bác sĩ chuyên khoa I Nguyễn Thị Hòa, Trung tâm Khám, điều trị theo yêu cầu và Quốc tế, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, cho biết người bệnh thường được điều trị bằng thuốc uống và thuốc bôi đặc hiệu để diệt rận tại chỗ, kết hợp vệ sinh sạch sẽ vùng tổn thương.
 |
| Bác sĩ Nguyễn Thị Hòa thăm khám cho bệnh nhân bị rận mu. Ảnh: BVCC. |
Toàn bộ quần áo, đồ lót, khăn tắm, chăn ga đã sử dụng cần được giặt bằng nước nóng, phơi dưới ánh nắng hoặc sấy khô để tiêu diệt rận và trứng rận. Sau điều trị, tình trạng ngứa thường giảm rõ rệt, các tổn thương da dần hồi phục.
"Bệnh nhân được hẹn tái khám sau khoảng một tuần để đánh giá hiệu quả điều trị và kiểm tra nguy cơ tái nhiễm", bác sĩ Hòa nói.
Bác sĩ Hòa khuyến cáo khi phát hiện mắc rận mu, người bệnh không nên chủ quan hay tự điều trị kéo dài. Việc đi khám sớm giúp chẩn đoán chính xác, điều trị đúng cách, đồng thời cần điều trị đồng thời cho bạn tình nếu có nguy cơ cùng nhiễm. Tuân thủ nghiêm các biện pháp vệ sinh cá nhân và môi trường là yếu tố then chốt để tránh tái nhiễm và hạn chế lây lan cho cộng đồng.
Khoảng trống y khoa về một hội chứng quen thuộc
Căng thẳng độc hại là một hội chứng nhiều người gặp phải. Có điều, các nghiên cứu y khoa về vấn đề này chưa toàn diện. Đây là khoảng trống gây khó khăn cho việc điều trị.
Mục Sức khỏe giới thiệu cuốn sách Tầng giếng sâu – cuốn sach mang tới cho người đọc một cái nhìn đầy đủ và sâu sắc hơn về những ảnh hưởng của "nghịch cảnh thời thơ ấu" (ACE) với sức khỏe tinh thần của con người.
