Nga kiểm soát nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu

Các lực lượng quân sự Nga đã chiếm giữ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở phía đông nam của Ukraine, một quan chức địa phương cho biết ngày 4/3, theo Reuters.

"Nhân viên vận hành đang theo dõi tình trạng của các đơn vị cung cấp điện", thông báo được đăng tải trên mạng xã hội cho biết.

Giới chức địa phương cũng nói thêm rằng nỗ lực nhằm đảm bảo các điều kiện an toàn cho nhà máy đang được tiến hành.

Trước đó, vào đầu ngày 4/3, Ukraine cho biết lực lượng Nga đã tấn công nhà máy này, khiến một cơ sở liền kề bốc cháy.

Zaporizhzhia là nhà máy điện hạt nhân có công suất lớn nhất trên toàn châu Âu.

Bản đồ nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Đồ họa: Telegraph.

Ukraine tự đánh chìm tàu chiến

Interfax dẫn lời Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksiy Reznikov cho biết Hải quân nước này đã tự đánh chìm soái hạm đang được sửa chữa tại thành phố Mykolaiv.

Viết trên Facebook, ông Reznikov cho biết chỉ huy của tàu Hetman Sahaidachny đã làm theo lệnh cho ngập tàu để không rơi vào tay quân đội Nga. "Thật khó để tượng tượng một quyết định khó khăn hơn đối với những người lính và thủy thủ can đảm", ông nói.

Khu vực gần Zaporizhzhia đang "cực kỳ căng thẳng"

Dmytro Orlov, Thị trưởng thành phố Enerhodar - nơi xảy ra vụ cháy tại một cơ sở gần nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia - cho biết hệ thống sưởi của thành phố đã bị hư hại trong cuộc pháo kích, và đang được sửa chữa. Ông Orlov cũng khuyên người dân hạn chế ra ngoài do "tình hình cực kỳ căng thẳng".

"Các tuyến đường đã yên ắng. Những ai qua đêm ở nơi trú ẩn có thể trở về nhà. Tuy nhiên, do tình hình cực kỳ căng thẳng quanh đây, chúng tôi khuyến cáo người dân hạn chế ra ngoài", ông Orlov viết trên Facebook.

Bộ Quốc phòng Nga đổ lỗi cho Ukraine

Bộ Quốc phòng Nga hôm 4/3 đã quy trách nhiệm vụ tấn công vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia là do “những kẻ phá hoại” ở Ukraine, và gọi đây là một hành động khiêu khích “quái dị”, theo Reuters.

Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết nhà máy hạt nhân đang hoạt động bình thường và khu vực này đã nằm trong sự kiểm soát của Nga kể từ ngày 28/2.

“Tuy nhiên, đêm qua, trong khu vực giáp với nhà máy điện, những người theo chủ nghĩa dân tộc Kyiv đã cố gắng thực hiện một hành động khiêu khích quái dị”, ông Konashenkov cho biết.

Ông cũng nói rằng đội tuần tra của lực lượng Nga đã bị một nhóm người Ukraine tấn công ở khu vực này.

Trong khi đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Moscow gây ra vụ cháy ở nhà máy Zaporizhzhia, theo AFP.

Ông Zelensky cũng cho rằng hành động của quân đội Nga là có chủ đích. “Những chiếc xe tăng (của Nga) được trang bị máy ảnh nhiệt hồng ngoại, vì vậy chúng biết đang bắn vào đâu”, ông nói.

Chuyên gia hạt nhân lạc quan về Zaporizhzhia

Guardian dẫn lời hai chuyên gia về hạt nhân cho biết hoạt động quân sự tại nhà máy Zaporizhzhia khó có khả năng gây ra sự cố hạt nhân nghiêm trọng.

Tiến sĩ Mark Wenman, giảng dạy về vật liệu hạt nhân tại Đại học Hoàng gia London, cho biết nhà máy có thiết kế hiện đại, với những thành phần quan trọng của lò phản ứng được đặt trong tòa bê tông cốt thép chịu lực, do đó có thể chống được các sự kiện như những vụ nổ hoặc bị máy bay đâm trúng.

Cùng quan điểm đó, giáo sư Tom Scott của Đại học Bristol nói rằng tin tốt là 5 trong 6 lò phản ứng đã được tắt.

“Các lò phản ứng đều là các lò nước áp lực (Pressurized Water Reactor), không có lõi than chì để bốc cháy như sự kiện Chernobyl. Thiết kế an toàn của các lò phản ứng khiến chúng có thể chịu được các tác động ngoại lực”, ông nói.

Tuy nhiên, ông Scott cho biết sẽ rất lo ngại nếu các lò phản ứng bị nhắm tới với mục đích cố ý gây ra sự cố hạt nhân.

NATO chỉ trích vụ tấn công Zaporizhzhia

Tổng thư ký NATO Jens Stontenberg nói rằng cuộc tấn công của Nga vào nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia thể hiện “sự liều lĩnh”.

“Chúng tôi cũng đã xem các báo cáo về cuộc tấn công nhằm vào nhà máy điện hạt nhân. Điều này chỉ cho thấy sự liều lĩnh của cuộc chiến này và tầm quan trọng của việc kết thúc tấn công, đặc biệt là việc Nga rút toàn bộ quân và tham gia các nỗ lực ngoại giao”, ông nói, Guardian đưa tin hôm 4/3.

Không có rò rỉ phóng xạ ở Zaporizhzhia

Cơ quan quản lý hạt nhân Ukraine cho biết ngọn lửa đã được dập tắt và không phát hiện rò rỉ phóng xạ, các nhân viên của nhà máy Zaporizhzhia vẫn có thể làm việc, AFP đưa tin.

"Đám cháy đã được dập tắt bởi các đơn vị SES (đội cứu hộ công cộng của Ukraine). Không có thông tin về số người chết và bị thương.

Hiện nhà máy Zaporizhzhia đã bị lực lượng Nga chiếm giữ", thanh tra Cơ quan quản lý hạt nhân Ukraine xác nhận trong một tuyên bố hôm 4/3.

Cơ quan này cũng cho biết trong số 6 lò phản ứng tại nhà máy Zaporizhzhia, một lò đang hoạt động và sản xuất điện, một lò đã bị tắt và bốn lò đang được làm mát để tránh quá nhiệt.

Tuy nhiên, cơ quan này không nhắc đến tình trạng của từng lò phản ứng trước vụ cháy.

Mỹ và Nga thiết lập đường dây nóng quân sự

Lầu Năm Góc ngày 3/3 cho biết Bộ Quốc phòng Mỹ và Nga đã thiết lập đường dây liên lạc vào ngày 1/3 nhằm tránh những tính toán sai lầm, sự cố quân sự, và leo thang căng thẳng.

CNN đưa tin đường dây liên lạc về cơ bản là trao đổi số điện thoại giữa Bộ Tư lệnh châu Âu của quân đội Mỹ tại Stuttgart, Đức, và Bộ Quốc phòng Nga ở Moscow. Trước đây, hai nước đã thiết lập các đường dây liên lạc tương tự trong chiến dịch chống khủng bố ở Syria năm 2015, theo RT.

Các bộ phận quan trọng tại Zaporizhzhia không bị ảnh hưởng

Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) ngày 4/3 cho biết các bộ phận quan trọng tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia không bị ảnh hưởng sau vụ hỏa hoạn do trúng pháo kích, theo Reuters.

Bên cạnh đó, IAEA xác nhận không có sự thay đổi về chỉ số phóng xạ tại khu vực.

"Theo cơ quan quản lý Ukraine, vụ hỏa hoạn tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia không gây tác động đến các thiết bị 'thiết yếu'. Nhân viên nhà máy cũng đang sửa chữa", IAEA cho hay.

"Không có báo cáo thay đổi chỉ số phóng xạ tại nhà máy", IAEA xác nhận.

Đám cháy tại Zaporizhzhia được dập tắt sau 4 giờ

Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine xác nhận đám cháy tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đã được dập tắt sau hơn bốn giờ.

Giới chức Ukraine xác nhận đám cháy tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đã được dập tắt sau khoảng 4 giờ kể từ khi bùng phát sáng sớm 4/3.

Hình ảnh từ camera giám sát cho thấy một ngọn lửa đã rơi xuống nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia trong cuộc pháo kích ở Enerhodar, Zaporizhia Oblast, Ukraine ngày 4/3. Ảnh: Reuters.

Không có thương vong về người được ghi nhận, Guardian dẫn nguồn tin từ tài khoản Telegram của Cơ quan Tình trạng Khẩn cấp Nhà nước Ukraine.

Một đám cháy bùng phát ở tòa nhà bên ngoài nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia sáng sớm 4/3 do trúng pháo kích.

Một nhân viên nhà máy cho biết đạn pháo đến từ phía Nga và “gây ra đe dọa thực sự về hạt nhân”, theo Guardian. Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cho biết đã đặt đội phản ứng nhanh vào trạng thái “sẵn sàng 24/7” do “tình hình nghiêm trọng” tại Zaporizhzhia.

Quốc hội Nga thông qua luật phạt tù những người đưa “tin giả”

Duma Quốc gia (Hạ viện Nga) ngày 4/3 đã thông qua luật cho phép phạt tiền và phạt tù đối với những người đưa thông tin sai lệch về Lực lượng vũ trang Nga, nhấn mạnh ai cố tình vi phạm sẽ chịu hậu quả nghiêm trọng, theo Guardian.

Theo luật mới, cá nhân đưa “thông tin sai lệch” về quân đội Nga ở Ukraine có thể bị phạt tù lên đến 3 năm; tối đa 10 năm với hành vi phạm tội “có tổ chức” hoặc sử dụng “bằng chứng sai lệch”; tối đa 15 năm nếu dẫn đến “hậu quả nghiêm trọng”.

Trung Quốc kêu gọi đảm bảo an toàn cho cơ sở hạt nhân

Bộ Ngoại giao Trung Quốc kêu gọi các bên đảm bảo an toàn cho các cơ sở hạt nhân ở Ukraine, sau khi một đám cháy bùng phát ở tòa nhà bên ngoài nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia sáng 4/3.

"Chúng tôi sẽ theo dõi tình hình và kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, tránh leo thang và đảm bảo an toàn cho các cơ sở hạt nhân", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho biết trong thông cáo ngày 4/3.