|
|
Mức thuế mà Mỹ áp lên Mexico thấp hơn nhiều so với các nước khác trên thế giới. Ảnh: Reuters. |
Khi Tổng thống Donald Trump bắt đầu công bố chính sách thuế quan đối ứng, các quan chức chính phủ và giới kinh tế lo ngại nền kinh tế Mexico, vốn phụ thuộc lớn vào xuất khẩu, sẽ chịu cú đánh nặng nề. Tuy nhiên, thực tế cho thấy xuất khẩu của Mexico sang Mỹ lại tăng lên, theo Wall Street Journal.
Dù bị áp thuế 25%, gần 85% tổng kim ngạch xuất khẩu của quốc gia Nam Mỹ lại được miễn thuế theo Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada (USMCA). Sự chênh lệch này giúp hàng Mexico có thể lấp khoảng trống mà các sản phẩm từ Trung Quốc để lại khi quốc gia tỷ dân phải chịu thuế cao hơn.
Các nhà sản xuất cho biết Mexico vẫn giữ nguyên những lợi thế vốn có trước thời kỳ thuế quan, bao gồm vị trí địa lý gần Mỹ, ngành sản xuất có chi phí thấp và một hiệp định thương mại tự do còn hiệu lực.
Theo số liệu của chính phủ Mexico, ngay cả khi Mỹ áp thuế cao đối với ôtô, thép và nhôm nhập khẩu, xuất khẩu hàng chế tạo của Mexico sang Mỹ vẫn tăng gần 9% trong giai đoạn từ tháng 1 đến tháng 11 so với cùng kỳ năm 2024.
Trong bối cảnh xuất khẩu ôtô sang Mỹ giảm gần 6%, các mặt hàng chế tạo khác lại tăng vọt đến 17%. Kim ngạch thương mại hàng hóa giữa Mỹ và Mexico đang trên đà đạt con số kỷ lục gần 900 tỷ USD trong năm nay.
Bà Kathryn Exum, Trưởng bộ phận Nghiên cứu nợ chính phủ tại Gramercy Funds Management, cho biết ngân hàng trung ương Mexico dự báo nền kinh tế nước này sẽ tăng trưởng 0,3% vào năm 2025, mức thấp nhưng vẫn tốt hơn nhiều so với mức suy giảm 1% từng được dự báo.
Thực tế tại công ty Nearshore cho thấy cách Mexico đã tránh được thiệt hại trong cuộc chiến thương mại của ông Trump. Công ty này hiện hỗ trợ các doanh nghiệp nước ngoài sản xuất hàng hóa xuất sang Mỹ tại Mexico, thông qua mạng lưới 18 khu công nghiệp và chủ yếu nằm dọc biên giới.
Ông Jorge Gonzalez Henrichsen, đồng Giám đốc của Nearshore, cho biết nhiều kế hoạch đầu tư sản xuất đã bị tạm hoãn hồi đầu năm, cho đến khi doanh nghiệp có cái nhìn rõ ràng hơn về mức thuế áp lên Mexico và các quốc gia khác.
Cho đến khi ông Trump bắt đầu liệt kê các mức thuế đối ứng cho nhiều quốc gia ngoại trừ Mexico vào ngày 2/4, ông Gonzalez Henrichsen nhanh chóng nhận được "cơn mưa" cuộc gọi từ những khách hàng muốn khởi động lại các dự án sản xuất tại Mexico, vốn từng bị hoãn do lo ngại thuế quan.
Các khách hàng này giữ quan điểm Mexico ở vị thế tốt hơn so với nhiều đối tác thương mại khác của Mỹ, bao gồm cả các đối thủ sản xuất tại châu Á. "Thực tế, đó là Ngày Giải phóng đối với chúng tôi", ông Gonzalez Henrichsen nói.
Mặt khác, Mexico cũng hưởng lợi từ Hiệp định USMCA. Hiện nay, gần 85% tổng kim ngạch xuất khẩu của Mexico vẫn được miễn thuế theo USMCA.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tích cực đối thoại với ông Trump. Bà siết chặt kiểm soát ma túy dọc biên giới, trục xuất các trùm băng đảng bị giam giữ mà Mỹ truy nã, đồng thời áp thuế 50% đối với xe và hàng hóa sản xuất tại Trung Quốc, qua đó làm dịu các đe dọa áp thuế khắc nghiệt hơn từ Mỹ.
Dù vậy, Mexico vẫn đang phải đối mặt với mức thuế cao nhất trong nhiều thập kỷ, trong đó 25% đối với linh kiện ôtô không có xuất xứ từ Mỹ, 50% đối với nhôm và thép và 25% lên các mặt hàng không tuân thủ USMCA. Mỹ cho rằng các mức thuế này liên quan đến việc Mexico chưa làm đủ để ngăn chặn dòng chảy ma túy.
Trong khi đó, các đối thủ như Trung Quốc phải chịu mức thuế cao hơn nhiều. Theo mô hình ngân sách Penn Wharton, mức thuế trung bình của Mexico là 4,7%, thấp hơn rất nhiều so với mức 37,1% của Trung Quốc. Còn trên toàn cầu, chính quyền Tổng thống Donald Trump đang áp thuế trung bình khoảng 10%.
Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer cho biết Mexico đã bù đắp khoảng 25% phần sụt giảm thâm hụt thương mại của Mỹ với Trung Quốc. Sự dịch chuyển này cho thấy vai trò quan trọng của Mexico trong nỗ lực tăng cường khả năng chống chịu của chuỗi cung ứng Mỹ.
Mexico đã vượt Trung Quốc để trở thành nhà cung cấp hàng hóa nước ngoài lớn nhất cho Mỹ vào năm 2023, đồng thời cũng là khách hàng lớn nhất của Mỹ nhờ mức độ hội nhập sản xuất sâu rộng trong khu vực cùng với lực lượng lao động trẻ, dồi dào và chi phí thấp. Phần lớn hàng nhập khẩu từ Mỹ vào Mexico là hàng trung gian, thường được dùng để sản xuất hàng xuất khẩu ngược trở lại Mỹ.
Đáng chú ý, các yếu tố khác cũng củng cố vị thế của Mexico như khoảng cách địa lý gần giúp giảm chi phí vận chuyển, đặc biệt với các mặt hàng như ôtô.
"Mức độ hội nhập sâu khiến chi phí để loại bỏ USMCA sẽ là cực kỳ lớn", ông Luis de la Calle, người từng tham gia đoàn đàm phán NAFTA của Mexico hơn 30 năm trước, cho biết.
Nhiều doanh nghiệp dự đoán sự bất ổn của thương mại toàn cầu sẽ kéo dài. Mexico và Canada nhiều khả năng sẽ tiếp tục có mức thuế trung bình thấp hơn các nước còn lại của thế giới, giúp giảm bớt sự bất định khi USMCA bước vào kỳ rà soát năm 2026.
Xuất khẩu thiết bị xử lý dữ liệu của Mexico đã tăng hơn gấp đôi trong năm nay, nhờ việc Mỹ đẩy mạnh xây dựng trung tâm dữ liệu và trí tuệ nhân tạo (AI).
Ông Gonzalez Henrichsen cho biết công ty ông đã bán được nhiều máy biến áp điện trung tâm dữ liệu cho một doanh nghiệp Mỹ, hoạt động tại Mexico từ năm 2019 với một nhà máy và 18 nhân viên. Hiện nay, khách hàng này đã mở rộng 4 nhà máy và 600 lao động, dự kiến tuyển thêm 1.000 người trong năm tới.
"Chúng tôi chưa từng có khách hàng nào đóng cửa và chuyển toàn bộ hoạt động về Mỹ", ông nói.
Tri Thức - Znews giới thiệu độc giả Tủ sách kiến thức kinh tế với đa dạng cuốn sách, câu chuyện trong lĩnh vực kinh doanh, kinh tế. Là nguồn tư liệu cho những người quan tâm và muốn nâng cao kiến thức trong lĩnh vực kinh tế. Những cuốn sách, câu chuyện trong Tủ sách không chỉ đơn thuần là những tác phẩm của tri thức mà còn chứa đựng bí quyết, kinh nghiệm quý báu từ các tác giả, nhà quản lý có uy tín và kinh nghiệm lâu năm trong ngành.
Đọc sách không chỉ giúp người đọc tiếp cận những kiến thức mới mà còn giúp mở rộng tầm nhìn và phát triển bản thân. Tủ sách kiến thức kinh tế mong muốn lan tỏa tri thức trong lĩnh vực kinh doanh, đồng thời phát triển văn hóa đọc cho người Việt.
