Làm chủ 6 loại hormone hạnh phúc trong cơ thể

Khi nói tới “hormone”, chúng ta sẽ nghĩ ngay tới hóa học, sinh học, hay sức khỏe... Tuy nhiên, trong cuốn sách Cho đời nhẹ lên cao, tác giả David JP Phillips lại chỉ cho bạn cách làm chủ cảm xúc, điều khiển được tâm trạng, phong thái và hành động của bản thân qua việc điều tiết sáu loại hormone tự nhiên trong cơ thể.

Sách Cho đời nhẹ lên cao. Ảnh: ML.

Tác dụng của sáu hormone hạnh phúc

David JP Phillips là một trong những giảng viên quốc tế thành công nhất của Thụy Điển. Ông còn là diễn giả, nhà huấn luyện, tác giả có sách bán chạy sở hữu 11 triệu view trên TEDx. Quan điểm độc đáo của ông về “lãnh đạo bản thân” bắt nguồn từ trải nghiệm thoát khỏi chứng trầm cảm lâu năm khi ông lĩnh hội được tác động của sáu hormone hạnh phúc trong cơ thể con người.

Sáu loại hormone mà David JP Phillips đề cập trong cuốn sách là: Dopamine: hormone tạo ra động lực và cảm giác hài lòng. Oxytocin: mang đến cảm giác kết nối với mọi người, với thế giới xung quanh, tạo cảm giác tin cậy, niềm trắc ẩn và lòng độ lượng.

Serotonin: gắn liền với địa vị xã hội, tạo sự hài lòng và sự hòa hợp lâu dài. Cortisol: tạo cảm giác căng thẳng, giúp bạn có tâm trạng phấn khích để phiêu lưu ra khỏi vùng an toàn và sự tập trung để giải quyết mọi vấn đề. Endorphin: cảm giác thăng hoa. Testosterone: tạo sự tự tin, giúp bạn cải thiện thành tích trong nhiều tình huống như phỏng vấn, đàm phán, thuyết trình.

Trong sách, David JP Phillips lần lượt nói về tác dụng và ảnh hưởng của mỗi loại hormone, và nêu những công cụ để tận dụng chúng trong bối cảnh cần thiết. Những kiến thức khoa học được ông giải thích một cách đơn giản và dễ hiểu, giúp chúng ta nắm được cơ chế hoạt động của 6 hormone này trong cơ thể mình. Những công cụ mà tác giả đề xuất cũng rất thực tế, cụ thể và đa dạng để bạn linh hoạt lựa chọn công cụ phù hợp với mình.

Đó có thể là những điều chỉnh trong suy nghĩ và thái độ (nuôi dưỡng lòng biết ơn, tập quan sát suy nghĩ của mình…), có thể là thay đổi trong lối sống (chế độ dinh dưỡng, tập thể dục), hoặc là những mẹo nhỏ có thể áp dụng tức thời (ăn một chút sô cô la, tắm nước lạnh, nghe nhạc,...), hoặc là những công cụ giao tiếp (trao đổi ánh mắt, tiếp xúc cơ thể…). Khi kết hợp tất cả với nhau, bạn sẽ “pha chế” được món “tiên tửu” giúp tạo ra trạng thái lý tưởng trong các tình huống xã hội.

Tác giả David JP Phillips. Nguồn: thebookseller.

Làm chủ việc điều tiết hormone

Bên cạnh những tác dụng, theo tác giả sách, sáu loại hormone hạnh phúc đều có mặt trái của nó. Ví dụ Dopamine tạo cảm giác nghiện, khiến bạn liên tục muốn trải nghiệm lại sự vui sướng mà nó mang đến. Nếu lạm dụng các loại dopamine tác dụng nhanh (lướt xem video ngắn, lướt mạng xã hội, ăn vặt,...) bạn sẽ dễ bị nghiện và cứ không làm những điều này thì sẽ thấy trống rỗng. Để đối phó với nó, bạn cần phải cân bằng tỉ lệ dopamine nhanh và dopamine chậm (các hoạt động mang lại lợi ích lâu dài như học tập, tập thể thao…).

Tương tự, sự căng thẳng do cortisol mang đến, nếu kéo dài quá lâu, sẽ gây hại. Testosterone thì có thể làm giảm năng lực phán đoán và gây hại cho khả năng kiểm soát hành động bốc đồng.

David JP Phillips nêu rõ những mặt trái này, giúp bạn ý thức rõ mọi ảnh hưởng tích cực và tiêu cực. Ông cũng vạch ra cách thức cụ thể để kiểm soát các tác dụng phụ không mong muốn của chúng.

Sau khi điểm qua cả 6 loại hormone, tác giả dành riêng một chương để tổng hợp lại tất cả những thông tin một cách súc tích và cô đọng. Trong chương này, ông nêu rõ trong những tình huống nào thì ta cần huy động loại hormone nào, và cần thực hiện hành động nào để vận dụng được hormone đó.

Chẳng hạn như phỏng vấn xin việc hay hẹn hò thì ta huy động: testosterone, oxytocin. Để học hành hiệu quả ta huy động: dopamine, testosterone. Để quản lý xung đột ta huy động: oxytocin, serotonin, dopamine; để tăng sức sáng tạo ta huy động: dopamine, serotonin…

Những biện pháp mà Phillips đề xuất trong cả cuốn sách đều lấy từ kiến thức và trải nghiệm của chính bản thân ông, do đó chúng rất gần gũi, có thể lập tức thực hành và thấy được hiệu quả tức thời.

Cho đời nhẹ lên cao là một cuốn sách kỹ năng mới lạ và độc đáo, kết hợp kiến thức khoa học lý thú và thực tiễn sinh động, giúp ta hiểu được cơ chế hoạt động của sáu hormone then chốt để nâng cao chất lượng cuộc sống của mình.

Cuốn sách giúp ta ý thức được những hoạt động mà ta thực hiện có tác động đến cơ thể của mình ra sao, từ đó giành quyền làm chủ, phát triển năng lực lãnh đạo bản thân. Với Cho đời nhẹ lên cao, bạn có thể lựa chọn cảm xúc và trạng thái của mình, trở thành phiên bản tốt nhất của bản thân, bất cứ khi nào cần thiết.