Kết quả bầu cử ở Thái Lan chỉ mới là bước đầu

Ứng viên Pita Limjaroenrat của đảng Tiến bước. Ảnh: Reuters.

Hơn 99% số phiếu được kiểm đếm, đảng Tiến bước (MFP) đang tạm dẫn trước trong kỳ bầu cử ở Thái Lan, theo sau là đảng Pheu Thai.

Tính đến sáng 15/5, đảng MFP giành được 151 ghế, đảng Pheu Thai 141 ghế, đảng Bhumjaithai 70 ghế và đảng Palang Pracharat 41 ghế.

Các nhà quan sát cho rằng kết quả bầu cử ở Thái Lan có thể sớm được công bố, nhưng việc chọn ra thủ tướng sẽ kéo dài vài tuần hoặc vài tháng.

Quá trình khó đoán

Chỉ cần một đảng giành được 25 phiếu, đảng đó có thể đề cử ứng viên cho vị trí thủ tướng.

Song, sự phức tạp sẽ bắt đầu ở quốc hội, với 250 ghế Thượng viện và 500 ghế Hạ viện. Ứng viên thủ tướng muốn giành chiến thắng cần phải nhận được ít nhất 375 phiếu, tương đương đa số ở mỗi viện.

Tuy nhiên, phần lớn các thượng nghị sĩ Thái Lan hiện nay do quân đội bầu ra, do đó sẽ ưu tiên đảng ủng hộ quân đội. Điều này khiến các đảng hay liên minh đối lập tính đến kịch bản giành 375 phiếu Hạ viện để có thể lập chính phủ mà không bận tâm đến kết quả ở Thượng viện.

Rời khỏi trụ sở đảng Quốc gia Thái Lan Thống nhất, Thủ tướng Prayut Chan-ocha khẳng định ông tôn trọng tiến trình dân chủ và kết quả bầu cử.

Đảng Tiến bước (MFP) tạm dẫn đầu khi Thái Lan gần hoàn tất quá trình kiểm phiếu. Đồ họa: Bangkok Post.

Theo Nikkei, các đảng ủng hộ quân đội đang bị bỏ xa trong kết quả kiểm phiếu. Song, 250 thượng nghị sĩ ủng hộ quân đội cũng sẽ tác động lớn đến quá trình thành lập chính phủ.

New York Times nhận định dựa trên tiến trình lịch sử, quân đội nhiều khả năng sẽ không dễ dàng từ bỏ quyền lực. Vào năm 2017, các tướng lĩnh Thái Lan đã sửa đổi hiến pháp giúp quân đội và đồng minh có thể quyết định đến vị trí thủ tướng.

Dù ông Prayut thua ở phiếu phổ thông, thủ tướng đương nhiệm có thể giữ vai trò lãnh đạo chính phủ thiểu số.

“Khi mọi thứ đã được lên kế hoạch quá tốt, tôi không nghĩ chúng ta có thể lạc quan về sự thay đổi sau cuộc bầu cử này”, Titipol Phakdeewanich, nhà khoa học chính trị tại Đại học Ubon Ratchathani, cho biết.

Phe đối lập tự tin

Sáng 15/5, khi hơn 99% số phiếu đã được kiểm đếm và đảng Tiến bước (MFP) tạm dẫn đầu, ứng viên Pita Limjaroenrat đã rất tự tin vào chiến thắng của mình.

“Sẵn sàng để trở thành thủ tướng thứ 30 của Thái Lan”, ông viết trên Twitter.

Trước đó, ông Pita nói rằng MFP có thể liên minh với đảng Pheu Thai và các đảng đối lập để thành lập chính phủ. Ông xác nhận sẽ không thỏa thuận với đảng ủng hộ quân đội.

Trong khi đó, Srettha Thavisin, một trong 3 ứng viên thủ tướng của đảng Pheu Thai, nói rằng một kết quả bầu cử không chính thức cho thấy Pheu Thai mới là đảng dẫn đầu, thay vì MFP, theo Bangkok Post.

“Tôi vẫn tự tin Pheu Thai sẽ giành chiến thắng. Chúng tôi sẽ thảo luận với các đồng minh chia sẻ giá trị dân chủ trước”, ông Srettha nói. Trong khi đó, Paetongtarn Shinawatra, con gái ông Thaksin, nói rằng “mình vui mừng cho họ” khi được hỏi về thông tin đảng MFP bất ngờ dẫn trước.

Ông Srettha Thavisin và bà Paetongtarn Shinawatra, hai ứng viên thủ tướng của đảng Pheu Thai, phát biểu sau khi kết thúc bỏ phiếu hôm 14/5. Ảnh: Reuters.

Đảng MFP đã tỏ nhiều động thái sẵn sàng hợp tác với Pheu Thai. Song, ở chiều ngược lại, đảng của bà Paetongtarn Shinawatra được cho là đang thận trọng lựa chọn liên minh.

Đã có nhiều đồn đoán rằng Pheu Thai có thể liên minh với đảng Palang Pracharath, đảng cũ của ông Prayut, khi Phó thủ tướng Prawit Wongsuwan của đảng này là nhân vật chính trị có tiếng và là tư lệnh quân đội dưới thời ông Thaksin.

Đảng Pheu Thai đã phủ nhận những tin đồn trên, song đây được cho là một phần nguyên nhân cử tri ủng hộ phe cấp tiến như đảng Tiến bước để ngăn kịch bản này.

Đảng MFP có những chính sách quyết liệt mà đảng Pheu Thai nhiều khả năng không muốn chấp nhận, chẳng hạn cải cách Điều 112 trong hiến pháp. Đây là điều luật hình sự của đất nước quy định hạn tù tối thiểu (3 năm tù), và khiến hơn 200 người bị bắt do vi phạm - quy định cấm đe dọa, xúc phạm nhà vua và hoàng gia Thái Lan - tại các cuộc biểu tình năm 2020.

Một yếu tố khác ảnh hưởng đến kỳ bầu cử Thái Lan năm nay là tình hình du lịch tổn thương nghiêm trọng do Covid-19, và đất nước ghi nhận tăng trưởng kinh tế thấp nhất trong các nền kinh tế lớn ở Đông Nam Á.

Điều này khiến các đảng chính trị tranh cử tập trung nhiều vào các chính sách dân túy, như phát tiền mặt và trợ cấp, nhằm thu hút cử tri.