IS xây dựng lực lượng dự phòng ở Libya

Đoàn xe của IS ở thành phố Sirte, Libya. Ảnh: AFP

Theo Guardian, Không quân Mỹ đang gia tăng các hoạt động do thám ở thành phố Sirte, Libya. Các nguồn tin tình báo Mỹ cho biết, Sirte là căn cứ lớn nhất của Nhà nước Hồi giáo (IS) bên ngoài Syria và Iraq.

Sirte là một thành phố nằm ở miền trung Libya – quê hương của ông Muammar Gaddafi. Sau khi chế độ của ông Gaddafi thất thủ,  khu vực này trở thành một địa điểm lý tưởng để nuôi dưỡng chủ nghĩa Hồi giáo cực đoan. Khi liên minh do Mỹ dẫn đầu gia tăng các hoạt động không kích vào thành trì của IS ở Raqqa (Syria), IS đã tìm cách mở rộng đến Libya nhằm xây dựng lực lượng dự phòng.

Những lá cờ đen của IS được nhìn thấy ở khắp Sirte. IS thực hiện hàng loạt các hoạt động bạo lực kinh dị đặc trưng phong cách ở thành trì Raqqa. Những người đàn ông bị cấm cạo râu, phụ nữ phải mặc áo choàng đen.

IS đang biến Sirte thành trung tâm đào tạo tân binh lớn nhất bên ngoài Syria và Iraq. Theo tình báo Mỹ, khoảng 800 tay súng từ Libya đã vào chiến đấu ở Syria.

Vị trí chiến lược

Một đoàn xe diễu hành của IS trên đường phố Sirte. Ảnh: IBtimes

Chủ  nghĩa Hồi giáo cực đoan ở Libya có lịch sử khá lâu đời. Năm 1990, một nhóm thánh chiến đã nổi dậy chống lại chính quyền Gaddafi. Cuộc nổi dậy thất bại, các thành viên trốn sang Afghanistan và Iraq. Năm 2011, sau khi Gaddafi thất thủ, các chiến binh thánh chiến đã tìm cách trở về và thành lập nhóm Hồi giáo cực đoan Ansar al-Sharia.

Năm 2012, nhóm này thực hiện cuộc tấn công vào lãnh sự quán Mỹ ở Benghazi khiến 4 nhân viên ngoại giao thiệt mạng, trong đó có đại sứ Mỹ tại Libya Chris Stevens. Khi cuộc nội chiến lần thứ 2 xảy ra tại Libya sau cuộc bầu cử năm 2014. IS đã tận dụng sự hỗn loạn để xây dựng chỗ đứng vững chắc tại thành phố Sirte.

Thành phố này có vị trí địa lý rất quan trọng với một sân bay, cảng biển. Đặc biệt, phía nam Sirte là khu vực trung tâm công nghiệp dầu mỏ của Libya. Vài tháng trước, các tay súng IS đã chiếm 160 km bờ biển về phía nam của Sirte. Bên cạnh đó, một số đơn vị của Ansar al-Sharia đã liên minh với IS và chuyển giao cho tổ chức này căn cứ ở Sabratha, cách biên giới Tunisia 96 km về phía đông.

Tuần trước IS đã tổ chức cuộc tấn công dữ dội vào thành phố Ajdabiya, cách Sirte 112 km về phía đông, đe dọa 4 cảng dầu quan trọng của Libya. Trước đó, bà Federica Mogherini, cao ủy Liên minh châu Âu về Ngoại giao và An ninh từng cảnh báo về việc IS mở rộng lãnh thổ sang Libya.

Trong tháng 10, Wolfgang Pusztai, cựu tùy viên quốc phòng Áo tại Libya từng nói: “Khi áp lực với IS ở Trung Đông ngày càng gia tăng, tổ chức này sẽ hoạt động nhiều hơn ở Libya”. Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Jean-Yves Le Drian cũng từng cảnh báo, Libya sẽ trở thành trung tâm mới của IS, nơi cung cấp những kẻ khủng bố và vũ khí cho các nhóm Hồi giáo cực đoan ở Algeria, Mali và Boko Haram ở Nigeria.

Liên minh sẽ không kích Sirte

Tiêm kích F-16 của Mỹ thả bom thông minh JDAM trong một sứ mệnh ở Libya. Ảnh: Newsviews

Guardian nhận định, việc Mỹ gia tăng các hoạt động do thám trên không ở Sirte nhiều khả năng để chuẩn bị cho chiến dịch không kích vào khu vực này. Tuần trước, máy bay do thám của Pháp cũng tiến hành các hoạt động tại Sirte.

Trong tháng 8, chính phủ Libya từng kêu gọi Liên đoàn Arab tiến hành không kích vào Sirte nhằm ngăn chặn IS mở rộng lãnh thổ.

Trước đó, Mỹ đã từng thực hiện vài vụ không kích vào khu vực này. Lầu Năm Góc tuyên bố đã giết một lãnh đạo cao cấp của IS. Tuy nhiên, các đợt không kích rời rạc không ngăn được IS tung hoành ở Libya. Nếu Ajdabiya rơi vào tay IS, Libya sẽ gặp rắc rối lớn vì khu vực này là trung tâm công nghiệp dầu mỏ của quốc gia này. Chuyên gia về dầu mỏ John Hamilton nói với Guardian rằng, nếu Ajdabiya thất thủ, đó sẽ là sự kết thúc đối với nguồn sống của nền kinh tế Libya.

Giới phân tích quân sự nhận định, nếu liên minh do Mỹ dẫn đầu chỉ tiến hành các chiến dịch không kích đơn thuần, IS sẽ không thể bị đánh bại. Các tay súng IS có thể trà trộn vào thường dân khiến việc ném bom trở nên khó khăn. Việc IS xây dựng căn cứ ở Libya đang khiến cho cuộc chiến chống tổ chức này trở nên phức tạp, khi vấn đề ở Iraq và Syria vẫn chưa tìm ra lối thoát.