Ảnh: HBR.

Học cách hành động quyết đoán là một quá trình bao gồm nhiều giai đoạn. Đầu tiên, bạn phải tự rèn luyện để phát hiện và nhận diện rõ ràng các nỗi sợ, sau đó hiểu cách chúng thao túng và làm sai lệch các quyết định của mình.

Bây giờ, bạn sẽ tập trung vào lựa chọn những thứ bạn thật sự muốn và loại bỏ những thứ còn lại. Đây là hai hành động cơ bản dùng để chế ngự FOMO và FOBO. Bạn phải giải quyết từng nỗi sợ bằng một nhóm chiến lược cụ thể mà bạn sẽ học và thực hành ngay bây giờ:

1. Lựa chọn những điều bạn thật sự muốn bao gồm: biết điều gì quan trọng đối với bạn, sắp xếp thứ tự ưu tiên của các mục tiêu và sau đó thực hiện bằng những giải pháp khả thi giúp bạn đạt được chúng. Nếu có thể toàn tâm toàn ý cam kết với những việc mình nên làm, chứ không nghĩ ngợi lung tung về những việc mình có thể làm, thì bạn sẽ sống rất kiên định. Sự kiên định là giải pháp cho FOMO, nỗi lo sợ khiến bạn cố gắng chọn tất cả và cho cả FOBO, nỗi sợ xúi giục bạn không chọn gì cả.

2. Loại bỏ những thứ còn lại nghĩa là bạn phải duy trì tinh thần cảnh giác với vô số yếu tố kích thích, những nguyên nhân gây xao nhãng, cùng các hành vi sẽ khiến bạn chán nản và mất đi sự kiên định. Bất kể bạn làm việc chăm chỉ đến thế nào thì sự xao nhãng vẫn là một thực tế không thể chối cãi của cuộc sống hiện đại và của con người. Kết quả là, bạn phải liên tục nỗ lực để tập trung vào những điều thật sự quan trọng và bỏ qua mọi thứ khác. Chương 12 sẽ chỉ cho bạn giải pháp đạt được mục tiêu này.

Muốn hành động quyết đoán khi đang bị FOMO và FOBO chi phối, bạn phải có một cách tư duy đặc biệt so với các kiểu ra quyết định khác. Khi đối diện với những nỗi sợ này, bạn phải lựa chọn giữa hàng loạt phương án có lợi.

Khác với trò chơi “Would You Rather?” (Bạn muốn gì hơn?), trong đó, người chơi đối mặt với những giả thuyết kinh khủng như “Bạn muốn bị luộc sống hay bị một con trăn xơi tái?”. Ở đây, bạn không tìm kiếm sự lựa chọn ít kinh khủng nhất mà đang cố gắng chọn một phương án duy nhất trong số nhiều phương án hoàn toàn chấp nhận được. Chỉ khi bạn không quyết định được gì và các lựa chọn bắt đầu mất đi thì tình hình mới dần trở nên tồi tệ.

Vì vậy, bạn không thể trì hoãn. Tùy theo mong muốn của mình, hãy dứt khoát lựa chọn một phương án trong số các phương án tiềm năng và kiên trì theo đuổi nó tới cùng.

Khi học cách kiên trì và tập trung hành động thay vì xao nhãng, bạn còn phải đương đầu với những góc tối của bản thân mình. Dù đã quyết tâm sống dứt khoát hơn, nhưng những thế lực cản trở bạn từ trước đến nay vẫn còn ở đó và tấn công bạn từ tứ phía.

Những năm tháng sống chung với FOMO và FOBO khiến bạn trở nên tự mãn. Khi bản tính thiếu quyết đoán đã trở thành thói quen, thậm chí mang đến cho bạn cảm giác thoải mái kỳ quặc, thì có lẽ việc thay đổi sẽ rất khó khăn. Nếu bạn dễ dàng bị lôi kéo theo đám đông, vất vả đấu tranh với trạng thái tê liệt phân tích hoặc thoải mái với tình trạng hiện tại, lẽ dĩ nhiên, bạn sẽ kháng cự trước sự thay đổi.

Chính vì vậy, những chiến lược mà bạn sắp sử dụng đều giàu tính thực hành từ bản chất. Luyện tập là kẻ thù truyền kiếp của nỗi sợ hãi. Khi bạn cố gắng thử một điều mới, hãy đón nhận nó, luyện tập và đạt được tiến bộ rõ rệt. Mọi chuyện sẽ dễ dàng hơn nhiều nếu bạn bắt đầu nhận ra những lợi ích gần như xuất hiện ngay lập tức. Chúng sẽ thúc đẩy bạn tiếp tục nỗ lực hết mình.

Ảnh: liverpoolcityregion.

Rèn luyện tính quyết đoán không chỉ là loại bỏ hành vi mang tính phá hoại mà nó còn tập trung gia tăng năng suất. Khi bạn hành động với niềm tin và sự toàn tâm toàn ý, bạn cũng đang khai phá nhiều tiềm năng của chính mình. Cho dù bạn xử lý như thế nào thì những nỗi sợ cũng luôn gây lãng phí rất nhiều thời gian và năng lượng.

Khi không còn phải tranh đấu với chúng nữa, bạn sẽ sống một cách quyết liệt và hiệu quả hơn nhiều so với tưởng tượng trước đây của mình. Giống như một vận động viên ưu tú hoặc nghệ sĩ vĩ đại, bạn sẽ rời khỏi mức độ nghiệp dư và nâng cuộc chơi lên một tầm cao mới, vì giờ đây, mọi nỗ lực, thời gian và năng lượng của bạn sẽ gặt hái nhiều thành tựu hơn nữa.

Em dâu của tôi, Davalois Fearon, là một vũ công và biên đạo múa ở thành phố New York. Nếu bạn từng xem Dava biểu diễn, bạn sẽ bị hút hồn trước vẻ đẹp mà cô ấy thể hiện qua màn vũ đạo. Không có một cử động nào là thừa thãi, kể cả khi cô nâng người lên một cách vừa tinh tế, duyên dáng vừa dứt khoát, mạnh mẽ. Quả là một chu trình tuyệt đẹp, trong đó, mọi chuyển động đều rất tiết chế để truyền tải một mục đích duy nhất.

Đó là kết quả của sự phối hợp ăn ý và thực hiện không chút sai sót, được mài giũa qua nhiều năm luyện tập và làm việc chăm chỉ. Hãy áp dụng nguyên tắc này vào cách sống của bạn. Khi bạn quyết tâm chinh phục mục tiêu thì mọi nỗ lực sẽ góp phần vào chiến lược chung. Bạn càng đưa ra các quyết định phù hợp với những mục tiêu chung thì sẽ càng gặt hái nhiều thành quả trong từng hành động.

Sự gắn kết tốt hơn còn làm tăng cơ hội thành công và cảm giác mãn nguyện mà không khiến bạn bị tổn thương. Nhờ quá trình luyện tập và cống hiến, bạn sẽ tạo nên một vòng tuần hoàn đức hạnh mang lại nhiều kết quả tốt hơn, thúc đẩy bạn trở thành người đóng góp tích cực hơn cho gia đình, công việc và cộng đồng. Quan trọng hơn cả, bạn sẽ tận hưởng chuyến đi của mình và biết rằng mình đang cầm lái, chứ không chỉ là một hành khách quá giang.

Ngay lúc này, có thể bạn đang tự hỏi mình có thể thực hành từng chiến lược này như thế nào để thật sự thành thạo chúng. Có một tin tốt lành cho bạn nơi đầu chiến tuyến đây. Mỗi ngày, bạn sẽ có hàng trăm, nếu không muốn nói là hàng nghìn, cơ hội đưa ra các quyết định với nhiều mức độ hệ quả khác nhau.

Trong khi hầu hết lựa chọn đều được đưa ra trong vô thức hoặc không đòi hỏi suy nghĩ nhiều thì một số khác lại khiến bạn phải do dự, chần chừ. Lúc này, bạn có thể đưa từng khoảnh khắc đó vào cuộc chiến tay đôi với FOMO lẫn FOBO để rút kinh nghiệm.

Tiếp theo, bạn sẽ trau dồi kỹ năng của mình bằng một cách ít gây ảnh hưởng nhất và không làm đảo lộn cuộc sống. Qua những tình huống này, bạn dần dần cải thiện từng chút một cho đến khi nhận thấy cách mình đưa ra quyết định đã khác xa so với trước đây. Bạn cũng dần sẵn sàng đối diện với những thời khắc quan trọng, khi mà hành động quyết đoán có thể mang lại kết quả giàu ý nghĩa. Có thể nói việc ra quyết định cũng giống như tập tạ. Bạn càng tập nhiều thì cơ bắp càng khỏe khoắn. Càng kiên trì thì đến một ngày nào đó, bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy mình có thể nâng khối lượng lớn hơn rất nhiều so với những gì bản thân từng tưởng tượng.

Đã đến lúc bắt tay hành động ngay. Giống như bất kỳ hành vi gây nghiện nào - cả FOMO và FOBO đều có tính gây nghiện rất cao - bước đầu tiên trong quá trình khắc phục là thừa nhận bạn đang gặp vấn đề, nghĩa là học cách phát hiện các nỗi sợ trước, rồi mới kiểm soát chúng.

Ngoài những bài kiểm tra chẩn đoán mà bạn đã thực hiện trong các chương trước, bạn cũng có thể dựa vào cảm nhận thông thường. Nếu bạn thấy như thể mỗi ngày mình phải đưa ra đến hai mươi quyết định thay đổi cuộc đời thì rõ ràng đang có vấn đề gì đó. Trừ khi bạn đang điều hành một đất nước hay chữa trị cho các bệnh nhân mắc bệnh nan y, còn không thì đừng khiến cho cuộc sống trở nên phức tạp như thế. Bạn đang phí phạm thời gian, năng lượng và suy nghĩ cho những thứ không thật sự quan trọng.