Ho kéo dài phải làm sao?

Bệnh nhân bị ho kéo dài có thể là do mắc các bệnh lý nguy hiểm trong đường hô hấp, hoặc cũng có thể là do các tác động kích thích từ bên ngoài. Ảnh: Clevelandclinic.

Ho là một phản xạ tất nhiên của đường hô hấp nhằm tống các dị vật, vi sinh vật, chất tiết,... ra ngoài. Bệnh nhân được coi là bị ho kéo dài là khi thời gian ho dai dẳng trên 3 tuần mà không có dấu hiệu dừng lại, ngay cả khi dùng thuốc cũng không khiến bệnh thuyên giảm.

Ho kéo dài do đâu?

Ho kéo dài thường có kèm theo chảy nước mũi, ngạt mũi, họng cảm giác đau rát, ngứa họng, có nhiều chất dịch, đờm. Nhiều người ho kéo dài kèm theo ợ chua, miệng hôi…

Lý do bệnh nhân bị ho kéo dài có thể là do mắc các bệnh lý nguy hiểm trong đường hô hấp, hoặc cũng có thể là do các tác động kích thích từ bên ngoài. Dưới đây là một số nguyên nhân bệnh lý dẫn đến tình trạng ho kéo dài.

- Nhiễm khuẩn: Bệnh nhân bị nhiễm các virus gây bệnh cúm, viêm phổi hoặc nhiễm khuẩn đường hô hấp trên. Sau khi được điều trị khỏi thường có biểu hiện ho dai dẳng.

- Trào ngược dạ dày: Nhiều trường hợp người bệnh bị trào ngược dạ dày, khiến cho dịch từ dạ dày trào lên thực quản gây kích ứng niêm mạc tại đây và sinh ra phản ứng ho. Nếu tình trạng tái lặp nhiều lần sẽ khiến bệnh nhân bị ho kéo dài và không thuyên giảm ngay cả khi sử dụng thuốc trị ho.

- Hen phế quản: Bệnh thường xuất hiện theo mùa, sau khi tiếp xúc với không khí lạnh mà không giữ ấm cơ thể, tiếp xúc với chất gây kích ứng hoặc hoá chất, hay bệnh nhân bị nhiễm khuẩn đường hô hấp trên.

- Viêm mũi xoang: Bệnh xoang khiến cho vùng mũi hoặc xoang tiết ra quá nhiều dịch nhầy. Dịch chảy xuống thành sau họng, kích thích gây nên phản ứng ho.

Bệnh nhân bị ho kéo dài có thể là do mắc các bệnh lý nguy hiểm trong đường hô hấp, hoặc cũng có thể là do các tác động kích thích từ bên ngoài. Ảnh minh họa.

- Viêm phế quản mạn tính: Những bệnh nhân bị viêm phế quản mạn tính thường có thói quen hút thuốc hoặc đã từng hút nhiều thuốc trước đó. Bệnh kéo dài dẫn đến xung huyết, gây khó thở, thở khò khè và ho có đờm dai dẳng.

- Các bệnh về phổi: Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD): Bệnh là hậu quả của hút thuốc trong thời gian dài. Triệu chứng gồm có ho kéo dài, tức ngực, khó thở, thở khò khè, ho kèm chất nhầy và ho nhiều nhất vào buổi sáng.

- Ung thư phổi: 65% người bị ung thư phổi có dấu hiệu ho kéo dài kèm dịch nhầy màu đỏ nâu hoặc hồng, bị đau tức ngực, khản tiếng, đau khi nuốt.

- Viêm phổi: Ho dai dẳng và thường bị vào ban đêm. Ho có thể kèm đờm xanh hoặc lẫn máu. Xuất hiện chứng cảm lạnh: sốt cao, khó thở, tức ngực, bệnh có thể kéo dài hơn 2 tuần. Cần đi khám ngay trước khi bệnh tiến triển nặng.

- Lao phổi: Các biểu hiện khởi phát bao gồm ho kéo dài, khó thở, thức ngực, ho có thể kèm máu, sụt cân, suy nhược cơ thể, đồ mồ hôi về đêm,... Nếu bệnh không được phát hiện và điều trị sớm sẽ lây lan sang các cơ quan khác và gây nên những biến chứng nghiêm trọng.

- Các lý do hiếm gặp khác: Tăng cảm thanh quản, nhuyễn sụn khí, phế quản, dị dạng động mạch và tĩnh mạch phổi, phì đại amidan, xơ nang, bệnh sarcoidosis...

Ho kéo dài khi nào cần đi khám?

Ho kéo dài có thể chỉ là một phản ứng bình thường của cơ thể đối với các tác động của môi trường bên ngoài, những đây cũng là biểu hiện của một bệnh lý bất thường nào đó. Vì thế người bệnh không nên chủ quan. Người bệnh cần đi khám bác sĩ khi ho kéo dài kèm theo các triệu chứng dưới đây:

Nếu ho kéo dài kèm theo triệu chứng sốt, tím tái, khó thở và ho lâu ngày đến kiệt sức thì cần phải đi khám và tiến hành xét nghiệm.

Ho kéo dài trên 3 tuần mà không thuyên giảm sau khi đã dùng thuốc, kèm theo biểu hiện sốt, ho có đờm màu nâu hoặc vàng, ho ra máu, đau ngực, thở nông thì phải đi khám để chẩn đoán.

Đặc biệt, các trường hợp bị ho kéo dài khi bệnh nhân có tiền sử bị lao phổi, hen suyễn, sụt cân và bị đau dạ dày thì phải đi khám bác sĩ để điều trị các nguyên nhân bệnh lý gây ho kéo dài.

Với những bệnh nhân đã từng bị ho kéo dài trước đây cần phải chú ý giữ ấm cơ thể vào những ngày trời gió, lạnh, thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, ăn uống theo chế độ dinh dưỡng cân bằng và hợp lý.

Một số thuốc có thể được sử dụng trong điều trị chứng ho kéo dài:

Thuốc chống sung huyết và kháng histamin: khi ho do chảy dịch mũi vào họng sau và ho do bị kích ứng bởi các chất dịch đường hô hấp.

Thuốc trị hen dạng xịt có tác dụng làm giãn khí quản, phế quản và giảm viêm, hiệu quả tốt trong điều trị ho do hen phế quản.

Thuốc giảm ho, long đờm được sử dụng khi không tìm được nguyên nhân và tình trạng ho nặng gây ảnh hưởng đến sức khỏe, giấc ngủ.

Thuốc kháng sinh, chống viêm tại chỗ ở dạng khí dung giúp điều trị ho do viêm, nhiễm trùng đường hô hấp trên.

Sử dụng nước muối sinh lý dùng để rửa mũi, làm sạch các vết bẩn, vật lạ trong mũi.

Phòng ngừa cơn ho tái phát

• Không hút thuốc lá và hạn chế hít phải khói thuốc lá.
• Tránh các tác nhân gây kích ứng đường hô hấp: khói bụi, hóa chất, không khí ẩm mốc, thay đổi nhiệt độ đột ngột khi ra vào phòng có điều hòa, lông của vật nuôi trong nhà, hạn chế uống nước lạnh và cần giữ ấm vùng cổ khi thời tiết lạnh.
• Điều trị chứng trào ngược dạ dày và hạn chế ăn nhiều vào ban đêm.
• Giữ chế độ dinh dưỡng khoa học, kết hợp với luyện tập thể dục thường xuyên để nâng cao sức đề kháng.
• Tiêm phòng vaccine một số bệnh truyền nhiễm đường hô hấp.
• Uống nhiều nước ấm: Trà, nước lọc, nước trái cây để làm loãng đờm.
• Dùng mật ong: Làm dịu cổ họng (tránh cho trẻ dưới 1 tuổi).
• Tạo độ ẩm không khí: Dùng máy tạo ẩm.