|
|
Chủ tịch FIFA Gianni Infantino (phải) trao Giải thưởng Hòa bình FIFA cho Tổng thống Mỹ Donald Trump trong lễ bốc thăm World Cup bóng đá 2026 tại Trung tâm Kennedy ở Washington, ngày 5/12. Ảnh: Skynews |
Sau khi tuyên bố nâng số đội tham dự World Cup từ 32 lên 48 hồi năm 2017, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) Gianni Infantino tuyên bố muốn giải đấu này có thể tiếp cận nhiều người hâm mộ hơn. Tuy nhiên, khi mức giá vé World Cup 2026 được công bố, nhiều người phàn nàn rằng họ khó có thể xem các trận đấu.
Giá vé xem trận chung kết rẻ nhất là 4.185 USD, tăng lên 5.575 USD với hạng tiêu chuẩn và 8.680 USD với hạng cao cấp. Giá vé xem các trận đấu vòng bảng cũng lên đến hàng trăm USD. Ở một số trường hợp, giá vé cao gấp ba lần World Cup 2022 tại Qatar.
Giá vé cao đến mức cả Thủ tướng Anh Keir Starmer và Thị trưởng New York Zohran Mamdani đều bày tỏ quan ngại, trong khi huấn luyện viên trưởng đội tuyển Scotland Steve Clarke kêu gọi các cổ động viên đừng rơi vào nợ nần chỉ vì mua vé.
Sau phản ứng từ dư luận, FIFA hôm 16/12 cho biết sẽ bổ sung hạng vé rẻ hơn chỉ với giá 60 USD, chiếm 1,6% số ghế của các sân vận động.
Không chỉ bóng đá, giá vé của nhiều sự kiện giải trí cũng đã tăng mạnh sau đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, việc giá vé World Cup tăng cao còn đến từ hai nhân tố khác: Mô hình định giá linh hoạt dựa trên nhu cầu và sự bùng nổ của các nền tảng bán lại vé.
Giá vé đi lên
Các cơ quan quản lý thể thao vấp phải thế lưỡng nan: Hoặc giữ giá vé thấp và chấp nhận tạo cơ hội cho “cò vé” hưởng lợi, hoặc tăng mức vé để có tiền đầu tư phát triển thể thao nhưng sẽ khiến người hâm mộ không hài lòng.
 |
| Giá vé World Cup 2026 tăng cao khiến người hâm mộ không hài lòng. Ảnh: Reuters. |
Nhiều người chỉ ra khi giá vé tăng, khán đài sẽ chỉ có những người giàu có và khách du lịch chịu chi, khiến những người hâm mộ thực sự dần mất đi sự hứng thú.
“Giá vé không chỉ là đòn bẩy thương mại mà còn là lựa chọn về quản trị, ảnh hưởng trực tiếp đến tính bền vững, sự bao trùm và sự gắn kết văn hóa của bóng đá”, tổ chức vận động Fair Game tuyên bố.
Về phần mình, FIFA tuyên bố tiền vé sẽ giúp tổ chức này tái đầu tư và cho rằng mức giá phản ánh xu hướng thị trường, đặc biệt là tại Bắc Mỹ - nơi xem thể thao trực tiếp thường là trải nghiệm đắt đỏ. Mức giá vé thấp nhất xem trận chung kết bóng bầu dục Super Bowl năm nay là 3.000 USD, trong khi mức giá trung bình là khoảng 8.000 USD.
Mức giá xem các trận đấu thông thường cũng tương đối cao. Kể từ năm 2015, Liên đoàn Bóng bầu dục Mỹ áp dụng mô hình định giá linh hoạt, đẩy giá cao khi nhu cầu tăng cao. Theo nghiên cứu của công ty thanh toán Remitly, mức giá trung bình xem bóng bầu dục tại Mỹ năm 2024 là gần 300 USD.
“Giải đấu và các đội bóng tận dụng mọi cơ hội để bào tiền người hâm mộ”, ông Brian Hess, Giám đốc điều hành tổ chức vận động Liên minh Người hâm mộ Thể thao có trụ sở tại Washington, nói.
Ông cho rằng giải đấu, các đội bóng và trang bán vé Ticketmaster đang tạo nên thế độc quyền. “Nếu chúng ta có thị trường thực sự cạnh tranh, tôi tin rằng giá vé World Cup sẽ giảm”.
 |
| Nhiều người chỉ ra khi giá vé tăng, khán đài sẽ chỉ có những người giàu có và khách du lịch chịu chi. Ảnh: Skynews |
Người hâm mộ phàn nàn về việc FIFA coi họ như khách hàng, thay vì một phần của hệ sinh thái bóng đá. Hiệp hội Cổ động viên Bóng đá châu Âu (FSE) ước tính để xem hết ba trận vòng bảng, một người Ghana phải chi tiền vé bằng 85 ngày lương trung bình, chưa tính tiền khách sạn, di chuyển và thách thức trong việc xin thị thực.
“Đây không phải là World Cup của nước Mỹ mà là World Cup đến với nước Mỹ. Do đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn Mỹ là điều vô lý, là sự sỉ nhục với lịch sử giải đấu”, ông Ronan Evain, Giám đốc điều hành FSE, tuyên bố.
FIFA không thay đổi
FIFA tin rằng thị trường vẫn đứng về phía họ. Bất chấp phản ứng từ người hâm mộ, FIFA tuyên bố đã nhận được 20 triệu yêu cầu mua vé chỉ trong vài ngày. Thậm chí trang web bán lại vé chính thức của FIFA ghi nhận một số vé đã bán vẫn tiếp tục tăng giá.
World Cup 2026 cũng có thể là giải đấu cuối cùng của hai siêu sao Lionel Messi và Cristiano Ronaldo, đẩy nhu cầu xem các trận đấu của Bồ Đào Nha và Argentina lên cao.
 |
| Tấm vé theo dõi các trận đấu có Ronaldo và Messi được người hâm mộ săn lùng. Ảnh: Reuters. |
Tính đến hôm 19/12, mức giá thấp nhất cho trận đấu vòng bảng giữa Argentina và Algeria trên trang web bán lại vé của FIFA là 799 USD, chưa tính 120 USD phí cho FIFA. Giá vé niêm yết của trận đấu chỉ là 140 USD. Giới hâm mộ gọi đây là “chợ đen hợp pháp đầu tiên trong lịch sử môn thể thao”.
Không phải đơn vị tổ chức nào cũng điều chỉnh giá vé theo nhu cầu thị trường. Hồi đầu tháng này, Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA) tuyên bố sẽ không áp dụng mô hình định giá linh hoạt tại Euro 2028. UEFA cũng sẽ giữ 40% số vé trong nhóm “dễ tiếp cận”, đồng thời chỉ cho phép bán lại vé theo đúng giá niêm yết.
Trong khi đó, một số đơn vị tổ chức áp dụng cách thức khác để tối ưu hóa nguồn thu từ nhu cầu tăng cao mà không ảnh hưởng đến người hâm mộ phổ thông. Dự án cải tạo sân Camp Nou của Barcelona sẽ tăng số vé VIP lên gấp 5 lần. Trong khi đó, ban tổ chức giải quần vợt Wimbledon giữ giá vé thông thường ở mức chỉ 30 bảng, trong khi bán vé cao cấp đặt trước với giá tới hàng chục nghìn bảng.
Ông Evain cảnh báo cách làm của FIFA sẽ gây ra tác động lâu dài đến bóng đá toàn cầu, đặc biệt nếu bầu không khí tại các sân vận động trở nên tẻ nhạt.
“Chiến lược này không chỉ nguy hiểm với nền bóng đá nói chung mà còn với chính World Cup”, ông nhận định. “Tôi tin rằng rủi ro về những khán đài trống là hoàn toàn có thật”.
Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế
Mục Thế giới giới thiệu cuốn “Quốc gia thăng trầm: Lý giải vận mệnh của các nền kinh tế” được NXB Thế giới cho ra mắt vào năm 2018. Tác phẩm làm rõ sự phát triển và đi xuống của nền kinh tế thế giới từ cuối thập niên 1990 đến đầu những năm 2000. Cuốn sách vạch ra 10 quy luật để nhận diện về chu kỳ kinh tế dẫn đến vận mệnh tăng trưởng hay suy thoái của một quốc gia.
> Độc giả có thể xem thêm tại đây.
