Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Dự án đưa văn học Nam Á đến với độc giả phương Tây

Theo The Guardian, một dịch giả người Mỹ và một dịch giả người Anh đã chung tay thành lập một cơ sở cố vấn, tài trợ và đào tạo dịch thuật văn học Nam Á.

South Asian Literature in Translation anh 1

Dịch giả Daisy Rockwell (trái) và tác giả Geetanjali Shree (phải), hai chủ nhân giải Booker Quốc tế 2022. Ảnh: David Parry/PA.

Dự án Dịch thuật Văn học Nam Á (South Asian Literature in Translation - Salt) xuyên lục địa sẽ được Đại học Chicago cùng Hiệp hội Dịch giả Văn học Mỹ, PEN tiếng Anh, Words Without Borders và Hội đồng Anh đưa vào hoạt động vào hè này. Dự án này được phát động với mục tiêu làm phong phú thêm thị trường xuất bản tiếng Anh.

Đại diện Đại học Chicago cho biết dự án sẽ kéo dài nhiều năm để nỗ lực “củng cố từng bộ phận của chuỗi xuất bản trên toàn thị trường nói tiếng Anh”.

Ban tổ chức đặt mục tiêu thiết lập chương trình cố vấn cho đội ngũ dịch giả làm việc với các ngôn ngữ khu vực Nam Á, mở một chương trình đào tạo dịch thuật văn học Nam Á, tổ chức các hội thảo dành cho các nhà xuất bản trên khắp Nam Á, cung cấp nhiều quỹ và trợ cấp hỗ trợ các nhà xuất bản và dịch giả.

Nhà văn, dịch giả người Anh Daniel Hahn - cựu chủ tịch của Hiệp hội Tác giả và là người sáng lập giải thưởng Bản dịch đầu tay của Hiệp hội Dịch giả - và dịch giả kiêm giáo sư ngôn ngữ Jason Grunebaum từ khoa Ngôn ngữ và Văn hóa Nam Á, Đại học Chicago, là hai người phác thảo ra dự án này.

Hahn và Grunebaum cho rằng trong khi Nam Á là nơi tập trung dân cư đông - 1/4 dân số thế giới sống ở Nam Á - thì chỉ có một số lượng hạn chế những tác phẩm văn học Nam Á được dịch và giới thiệu sang phương Tây. Họ cho biết các các tác phẩm Nam Á được dịch sang tiếng Anh chỉ chiếm “dưới 1% tổng số tài liệu dịch được xuất bản ở Mỹ trong 10 năm qua”.

South Asian Literature in Translation anh 2

Daniel Hahn, đồng sáng lập dự án Salt. Ảnh: Murdo Macleod/The Guardian.

Geetanjali Shree, tác giả của cuốn tiểu thuyết tiếng Hindi Tomb of Sand, đoạt Booker Quốc tế năm 2022, nhận định dự án Salt là “một bước tiến quan trọng trong việc thúc đẩy chủ nghĩa nhân đạo và đa nguyên toàn cầu, chống lại tư tưởng thâu tóm của chủ nghĩa toàn trị".

Ban cố vấn của Salt gồm có Daisy Rockwell, người đã dịch Tomb of Sand sang tiếng Anh; Musharraf Ali Farooqi - tác giả và dịch giả tiếng Urdu; Arunava Sinha - dịch giả tiếng Bengali.

Chia sẻ với The Guardian, Rockwell kỳ vọng dự án sẽ gây được tiếng vang và tạo tác động lớn đến thị trường xuất bản.

Bà Rockwell cho rằng các nước ở Nam Á, đặc biệt là Ấn Độ có thị trường văn học dịch sôi nổi, nhưng văn học nội địa Nam Á lại ít khi có cơ hội được lan tỏa ra ngoài khu vực. Bà nói: "Tôi đã xuất bản các bản dịch ở Ấn Độ hơn một thập kỷ, nhưng Tomb of sand là cuốn sách đầu tiên tôi xuất bản ở Anh và Mỹ”.

Bước tiến của văn học Nam Á

Với việc hai tác giả của Sri Lanka và Ấn Độ mang về hai giải thưởng lớn của ngành xuất bản Anh, nền văn học Nam Á đang đón nhận những tín hiệu mới, theo đánh giá của The Guardian.

Thư viện Quốc gia Pháp tri ân dịch giả Dương Tường

Mới đây, Thư viện Quốc gia Pháp (Bibliothèque Nationale de France) đã đăng bài tưởng niệm nhà thơ - dịch giả Dương Tường, ca ngợi sự dấn thân trong nghệ thuật của ông.

Minh Hùng

Bạn có thể quan tâm