Diễn biến về cuộc điều tra việc cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump nắm giữ những tài liệu nhạy cảm ngày càng tiết lộ những chi tiết đáng chú ý. Mỗi tờ trình nộp lên tòa án lại cung cấp thêm bằng chứng về tài liệu được ông Trump vận chuyển và lưu trữ bên ngoài Nhà Trắng.
Điều này làm dấy lên những lo ngại tiềm ẩn với an ninh quốc gia trong trường hợp các tài liệu trên bị để lộ.
Sự đối lập giữa các thành viên đảng Cộng hòa về việc ủng hộ ông Trump diễn ra ngay sau khi Bộ Tư pháp Mỹ nộp tờ trình 36 trang lên tòa án hôm 30/8.
Trong khi nhiều thành viên đảng Cộng hòa vẫn quyết tâm lên tiếng bảo vệ ông Trump trước vụ đột kích của Cơ quan Điều tra Liên bang (FBI) vào dinh thự Mar-a-Lago, một số khác lại tỏ ra khá thận trọng và tránh đề cập tới vụ việc.
Hôm 31/8, ông Mitch McConnell, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện, đã từ chối bình luận về diễn biến cuộc điều tra của Bộ Tư pháp Mỹ.
“Tôi không theo dõi vụ việc này”, ông McConnell nói.
 |
| Thượng nghị sĩ Mitch McConnell của đảng Cộng hoà. Ảnh: AP. |
Một phép thử
Sự im lặng bất thường càng khiến đảng Cộng hòa bị chú ý, đặc biệt khi ông Trump hồi năm 2016 - lúc đó là ứng viên tổng thống - đã khuấy động các cử tri hô vang khẩu hiệu “Lock Her Up!” (tạm dịch: Hãy tống giam bà ta) sau khi chỉ trích bà Clinton phạm pháp vì sử dụng tài khoản email cá nhân khi còn giữ chức ngoại trưởng.
Khi đó, ông Trump cũng từng công khai đe dọa bỏ tù bà Clinton nếu trở thành tổng thống.
Cuộc điều tra cũng đặt ra một phép thử mới về lòng trung thành của các nhà lập pháp đảng Cộng hòa với ông Trump, khi chính họ đang đặt sự nghiệp chính trị của mình phụ thuộc vào cựu tổng thống, đặc biệt là trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ.
Trong tờ trình, Bộ Tư pháp Mỹ cho biết FBI đã phát hiện và thu hồi hơn 100 tài liệu mật trong cuộc khám xét tại dinh thự Mar-a-Lago hôm 8/8 - nhiều gấp đôi so với số lượng tài liệu mật ông Trump giao nộp trong mùa hè vừa qua.
Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp Mỹ đã trình bày chi tiết về cách thức đạt được lệnh khám xét nơi ở của cựu Tổng thống Trump ở Florida sau khi thu thập bằng chứng cho thấy các tài liệu tuyệt mật có khả năng đã được chuyển đi khắp nơi và che giấu.
 |
| Ảnh tài liệu mật được đặc vụ FBI phát hiện trong tư dinh Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: Bộ Tư pháp Mỹ. |
Bộ Tư pháp chia sẻ các luật sư của ông Trump đã nói với họ vào tháng 6 rằng tất cả tài liệu đến từ Nhà Trắng được cất giữ tại phòng lưu trữ ở Mar-a-Lago.
"Không còn hồ sơ nào được lưu trữ ở văn phòng cá nhân hay vị trí nào khác. Tất cả thùng tài liệu đều đã được tìm kiếm", luật sư của ông Trump nói.
Tuy nhiên, trong cuộc tìm kiếm vào đầu tháng này, các đặc vụ đã tìm thấy các tài liệu mật khác cả trong phòng lưu trữ cũng như trong văn phòng của cựu tổng thống - bao gồm ba tài liệu mật không được tìm thấy trong thùng mà cất trong bàn làm việc.
Cùng ngày, Bộ Tư pháp Mỹ đã công bố ảnh chụp nhiều tài liệu “mật” hoặc “tuyệt mật”, được bày ra trên sàn dinh thự Mar-a-Lago, sau cuộc khám xét của FBI. Qua đó, cơ quan này cho rằng đã có những hành động che giấu hoặc tiêu hủy tài liệu nhằm cản trở công tác điều tra.
Ý kiến trái chiều
Trước đây, nhiều thành viên đảng Cộng hòa phản ứng dữ dội và quyết tâm bảo vệ ông Trump trước vụ đột kích của FBI vào dinh thự Mar-a-Lago.
Tuy nhiên, cục diện đã thay đổi sau khi hàng loạt thông tin được đưa ra, bao gồm việc Bộ Tư pháp Mỹ đã công bố bản khai được FBI sử dụng để xin trát khám xét khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago từ một thẩm phán liên bang hôm 8/8.
Hạ nghị sĩ Liz Cheney của đảng Cộng hòa - một trong số những người chỉ trích gay gắt ông Trump - đã chia sẻ bức ảnh do Bộ Tư pháp công bố với nội dung: “Hành vi không thể chối cãi của Donald Trump đã được tiết lộ vào sáng nay”.
Mới đây, bà Cheney đã thất bại trước đối thủ Harriet Hageman - người được cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ủng hộ - trong cuộc bầu cử sơ bộ tại bang Wyoming.
 |
| Ông Trump từng nhiều lần cáo buộc cuộc đột kích của FBI có động cơ chính trị. Ảnh: Reuters. |
Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Adam Schiff, cựu công tố viên liên bang, nhận định tờ trình tòa án mới nhất là một hiểm họa dành cho ông Trump.
Ông Schiff chia sẻ tờ trình cung cấp những bằng chứng cho thấy cựu tổng thống và đội ngũ của ông ấy gây rủi ro an ninh quốc gia. Ông Schiff cũng thúc giục Bộ Tư pháp Mỹ tiếp tục cuộc điều tra đối với ông Trump.
Tuy nhiên, trước đó, ông Ted Cruz, Thượng nghị sĩ Cộng hòa từ bang Texas, nhận định cuộc đột kích của FBI là “lạm dụng quyền lực” và kêu gọi điều tra cơ quan này.
Thượng nghị sĩ bang Texas không hề đơn độc trong nỗ lực chuyển hướng chỉ trích từ ông Trump sang các cơ quan liên bang đang thực hiện cuộc điều tra và khám xét.
Một vài thành viên đảng Cộng hòa ủng hộ ông Trump đã lấy bức ảnh tài liệu do Bộ Tư pháp Mỹ công bố làm trọng tâm. Họ cho rằng nếu những tài liệu trên có tính bảo mật cao thì sẽ không được công bố, dù các tài liệu đã được công tố viên che nội dung để bảo mật.
