Ông Ghazwan al-Atman tưởng rằng gia đình mình đã tìm được nơi trú ngụ an toàn tại Manbij, nhưng nguy cơ Thổ Nhĩ Kỳ tấn công có thể khiến ông một lần nữa phải rời đi.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan đã nhiều lần đề cập đến một cuộc tấn công mới vào miền Bắc Syria để “bảo vệ” nước này trước nguy cơ từ các tay súng người Kurd.
Trên thực tế, việc Ankara tấn công nước láng giềng phía nam không phải điều mới mẻ trong 6 năm qua. Cuộc tấn công gần nhất xảy ra năm 2019, khi Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức một chiến dịch cả trên bộ lẫn trên không sau khi Tổng thống Mỹ lúc đó - ông Donald Trump - rút binh lính Mỹ khỏi khu vực.
“Người dân chúng tôi hoàn toàn kiệt sức”, ông Atman nói với AFP khi đứng trước cửa hàng giày trống không của mình tại Manbij, thành phố chỉ cách biên giới giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ 30 km. “Chúng tôi đang an toàn ở đây. Giờ đây, chúng tôi không biết phải đi đâu”.
Mối lo hiện hữu
Khu chợ tại Manbij, nơi ông Atman bán giày, vốn đông đúc khách hàng. Tuy vậy, cảnh tượng này đã thay đổi hoàn toàn.
Ông Atman cho biết gia đình mình định cư tại Manbij từ năm 2018 sau khi phải rời bỏ nhà cửa “bốn hay năm lần”. Tại đây, ông xây dựng một ngôi nhà mới và gây dựng cơ nghiệp từ đầu. Dù vậy, ông đã tính đến khả năng phải ra đi lần nữa để đảm bảo an toàn cho con cái.
“Chiến tranh đã phá hoại mọi thứ của tôi. Tất cả những gì tôi muốn là sự ổn định cho đất nước”, ông nói.
 |
| Một khu chợ tại thành phố Manbij, miền Bắc Syria. Ảnh: AFP. |
Nguy cơ về một cuộc tấn công mới đang ngày càng gia tăng sau khi Thổ Nhĩ Kỳ hôm 21/7 tuyên bố "không cần xin phép" ai khi tấn công ở Syria. "Chúng tôi đã trao đổi ý kiến, nhưng chưa bao giờ hỏi và không bao giờ phải xin phép (nước khác) khi tiến hành các hoạt động quân sự", Ngoại trưởng Mevlut Cavusoglu tuyên bố.
"Chúng tôi sẽ không xin phép bất cứ ai trong cuộc chiến chống khủng bố. (Cuộc tấn công) có thể xảy ra đột ngột vào một đêm", ông nhấn mạnh.
Theo truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ, một cuộc tấn công - nếu trở thành hiện thực - khó có thể xảy ra trước cuối tháng 8 - đầu tháng 9. Theo giới phân tích, một cuộc tấn công vào Manbij - khu vực tập trung đông dân cư - sẽ gây ra tình trạng người dân rời bỏ nhà cửa ở quy mô lớn.
Người dân Manbij đã bắt đầu tích trữ lương thực để chuẩn bị cho các tình huống xấu.
Ông Hussein Hamdoush, chủ một cửa hàng tạp hóa, cho biết khách hàng đã đổ đến cửa hàng của ông để mua các mặt hàng thiết yếu như sữa, gạo và bulgur - một loại ngũ cốc được sử dụng nhiều tại Trung Đông.
Ông cho biết bản thân không muốn rời đi. “Rời bỏ nhà cửa đồng nghĩa với phá sản. Tôi sẽ đi đâu đây? Tôi thà chết trong nhà của mình”, ông nói.
Theo các cư dân thành phố, giá thực phẩm đã gia tăng. “Chúng tôi đang phải đối mặt với cuộc chiến tranh kinh tế thay vì bị không kích”, bà Umm Nidal, 48 tuổi, bà mẹ của bốn người con, nói khi nhìn vào các kệ hàng trong siêu thị.
Syria chuẩn bị
Đây không phải lần đầu tiên Ankara đe dọa tấn công Manbij, thành phố có đa số cư dân là người Arab nhưng do lực lượng người Kurd kiểm soát kể từ khi đánh bại tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) năm 2016.
Từ năm 2016 tới năm 2019, Thổ Nhĩ Kỳ đã ba lần tấn công vào miền Bắc Syria. Theo Ankara, mục đích của họ là đánh bật lực lượng người Kurd trong khu vực.
Các nhà phân tích cho rằng dù không được Nga và Iran “bật đèn xanh” trong hội nghị thượng đỉnh ba bên tại Tehran vừa qua, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn có thể tiến hành một cuộc tấn công ở quy mô hạn chế.
 |
| Chính phủ Syria đã tăng cường lực lượng gần Manbij trong những ngày qua. Ảnh: AFP. |
“Những lời đe dọa của Thổ Nhĩ Kỳ không phải điều gì mới mẻ tại Mambij, nhưng mức độ của chúng lúc lên lúc xuống. Gần đây, chúng đã tăng lên mạnh mẽ”, ông Sherfan Darwish, một người phát ngôn của Hội đồng Quân sự Manbij, nói.
Theo phóng viên AFP tại hiện trường, lực lượng người Kurd đã đào chiến hào ở ngoại ô Manbij để chuẩn bị trước nguy cơ thành phố bị tấn công. “Chúng tôi đã huấn luyện lực lượng của mình dựa trên kinh nghiệm chiến đấu chống IS, dù cuộc chiến chống Thổ Nhĩ Kỳ đòi hỏi các chiến thuật mới”, ông Darwish nói.
Lực lượng người Kurd cũng đã đề nghị chính phủ Syria giúp đỡ. Dù vậy, họ và quân chính phủ vẫn gặp khó khăn trong tìm tiếng nói chung vì Damascus không công nhận nền tự trị của người Kurd.
Trong những ngày qua, chính phủ Syria đã điều lực lượng củng cố khu vực gần Manbij theo một thỏa thuận do Nga làm trung gian nhằm tạo vùng đệm giữa lực lượng người Kurd và phe đối lập thân Ankara. Họ mang theo các vũ khí hạng nặng chất lượng cao, ông Darwish nói.
Trên tiền tuyến, nhiều lá cờ của chính phủ Syria được ghi nhận. Trong khi đó, các binh sĩ của Hội đồng Quân sự Manbij được phân bố rải rác xa hơn về hậu phương nhằm tránh các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ.
Các binh sĩ Syria cũng đang được đưa tới khu vực và dựng trại ở những ngôi làng gần đó, phóng viên của AFP cho biết.
Ông Hamdoush, chủ cửa hàng tạp hóa, hy vọng quân đội có thể bảo vệ Manbij. Tuy vậy, một số người khác tỏ ý nghi ngờ.
“Tôi ước rằng chúng tôi có hòa bình”, ông Ali Abu Hassan, một cư dân 50 tuổi tại Manbij, nói. “Nhưng cuộc chiến này là một trò chơi mang tính quốc tế, với chúng tôi là nạn nhân”.
