Bộ trưởng Cải cách Hành chính Taro Kono cho biết sẽ tham gia cuộc chạy đua vị trí lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do, sau khi Thủ tướng Yoshihide Suga tuyên bố không tái tranh cử trong cuộc bỏ phiếu ngày 29/9.
Như vậy, ông Kono trở thành ứng viên mới nhất gia nhập cuộc đua nhiều khả năng định đoạt chiếc ghế thủ tướng Nhật Bản.
Ứng viên sáng giá nhất
Cuộc chạy đua trong nội bộ đảng Dân chủ Tự do sẽ quyết định ai là người đại diện đảng này trong cuộc tổng tuyển cử dự kiến diễn ra vào mùa thu.
Ban đầu, cuộc đấu tưởng như sẽ là màn so găng tay đôi giữa Thủ tướng Suga và cựu chiến lược gia của đảng Dân chủ Tự do, ông Fumio Kishida. Nhưng giờ đây, khi ông Suga tuyên bố không tái tranh cử, hàng loạt gương mặt nổi lên với tham vọng ngồi vào ghế thủ tướng.
Hôm 3/9, Bộ trưởng Kono nói với Phó thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Taro Aso về kế hoạch chạy đua của mình. Ông Aso, người lãnh đạo nhóm trong đảng Dân chủ Tự do của Bộ trưởng Kono, được cho là thể hiện thái độ trung lập trước kế hoạch tranh cử của người đồng nghiệp.
Bộ trưởng Cải cách Hành chính Taro Kono. Ảnh: Japan Times. |
Bộ trưởng Kono là người phụ trách chiến dịch tiêm chủng vaccine Covid-19 trong chính quyền Thủ tướng Suga. Trước đó, ông này từng giữ chức bộ trưởng Ngoại giao và bộ trưởng Quốc phòng.
Theo thăm dò trên tạp chí Nikkei, tỷ lệ cử tri ủng hộ ông Kono kế nhiệm vị trí của Thủ tướng Suga là 16%, cao nhất trong số các ứng viên.
Bộ trưởng Kono đặc biệt được yêu thích bởi cử tri trẻ tuổi. Trong nhóm cử tri dưới 40 tuổi, ông Kono vượt lên trên 10 điểm so với ứng viên tiềm năng kế tiếp trong danh sách.
"Ứng phó với virus corona không phải chỉ có vaccine, nó còn là tiến hành những cải cách cần thiết. Những quyết định của tôi sẽ được đưa ra dựa trên tham vấn kỹ lưỡng với các đồng nghiệp", Bộ trưởng Kono nói.
Ông Kono cũng gạt đi những lo ngại rằng cuộc chạy đua sẽ ảnh hưởng tới trách nhiệm chống dịch hiện nay.
"Tôi đã có kinh nghiệm trong bầu cử hạ viện khi còn giữ chức bộ trưởng Ngoại giao. Tôi tin rằng mình có thể tiến hành cuộc chạy đua lãnh đạo đảng Dân chủ Tự do trong khi vẫn làm tốt công việc trong chính phủ", ông Kono nói.
Nói về ông Suga, Bộ trưởng Kono cho biết ông không ủng hộ quyết định rút khỏi chính trường của đương kim thủ tướng.
Theo Nippon, Thủ tướng Suga dự kiến dành sự ủng hộ cho ông Kono.
Một ứng viên tiềm năng mới nổi lên là Shigeru Ishiba, cựu tổng thư ký đảng Dân chủ Tự do, cũng úp mở khả năng ra tranh cử. Ông Ishiba từng giữ chức bộ trưởng Quốc phòng và bộ trưởng Nông nghiệp.
"Chúng ta đang đối mặt một tình thế hoàn toàn mới, tôi muốn đưa ra quyết định đúng thời điểm, phản ánh những thay đổi hiện nay", ông Ishiba cho biết.
"Với tư cách đảng cầm quyền, chúng ta có trách nhiệm chọn ra thủ tướng. Chúng ta cần nghiêm túc tìm hiểu xem mình đã làm tròn trách nhiệm với công chúng hay chưa, và cử tri nghĩ gì về tình thế hiện tại", ông Ishiba nói thêm.
Theo ông Ishiba, ba vấn đề then chốt có yếu tố quyết định trong cuộc đua của đảng Dân chủ Tự do gồm ứng phó với đại dịch, suy giảm dân số và an ninh quốc gia.
"Tôi tin người dân Nhật Bản đang tự hỏi vì sao các nhà lập pháp dường như không hiểu đất nước đang đối mặt vấn đề gì. Có thể người dân không cất lên tiếng nói mỗi ngày, nhưng chúng ta có trách nhiệm phải trả lời họ", ông Ishiba nói.
Theo thăm dò của Nikkei, ông Ishiba hiện xếp sát nút phía sau Bộ trưởng Kono, có thể là một ứng viên tiềm năng với những cử tri không ủng hộ chính quyền của Thủ tướng Suga.
Tuy nhiên, nhóm của ông Ishiba trong đảng Dân chủ Tự do chỉ có 17 thành viên, chưa đủ mức tối thiểu 20 thành viên để khởi động chiến dịch tranh cử chính thức. Điều này đồng nghĩa Ishiba sẽ cần vận động ủng hộ từ các nhóm khác.
Danh sách dài ứng viên
Vẫn còn một số cái tên khác trong danh sách ứng viên tiềm năng.
Cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida, người ban đầu là đối thủ cạnh tranh số một với ông Suga, tuyên bố tranh cử từ hôm 26/8, trước khi Thủ tướng Suga tiết lộ quyết định rút lui.
Phát biểu trên truyền hình hôm 3/9, ông Kishida nói vẫn còn một tháng cho tới ngày bỏ phiếu, vì vậy "rất nhiều điều có thể xảy ra".
Cựu Bộ trưởng Nội vụ Sanae Takaichi hôm 3/9 nói với phóng viên rằng kế hoạch tranh cử của bà không có gì thay đổi. Takaichi là cái tên được yêu thích trong số cử tri coi cải cách hiến pháp là ưu tiên hàng đầu của lãnh đạo tiếp theo của đảng Dân chủ Tự do.
Bởi không thuộc bất cứ phe nhóm nào, bà Takaichi lúc này đang tìm kiếm sự ủng hộ từ các đồng nghiệp cũ thuộc nhóm Hosoda, cũng như các nghị sĩ độc lập trong đảng.
Theo Straits Times, cựu Thủ tướng Shinzo Abe dự kiến chính thức tuyên bố ủng hộ bà Takaichi trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.
Ngoài ra, quyền Tổng thư ký đảng Dân chủ Tự do Seiko Noda cũng có kế hoạch gia nhập của đua.
Từ trái sang, ông Fumio Kishida, ông Taro Kono, ông Shigeru Ishiba và bà Sanae Takaichi. Ảnh: Nikkei. |
"Đã có rất nhiều chỉ trích, nhưng chưa chính phủ nào từng làm việc chăm chỉ và mang lại nhiều kết quả trong một năm hơn chính phủ hiện nay", Bộ trưởng Môi trường Shinjiro Koizumi tuyên bố hôm 3/9.
Ông Koizumi cho biết ông là người đã cố vấn cho Thủ tướng Suga không tái tranh cử.
"Nếu thủ tướng đương nhiệm chạy đua và thất bại, ông ấy có thể sẽ không giành được sự tín nhiệm xứng đáng với những thành tựu đạt được", ông Koizumi nói.
Khi được hỏi, Bộ trưởng Koizumi không nói rõ ông có định tham gia chạy đua hay không.
Đảng Dân chủ Tự do tổ chức lựa chọn lãnh đạo mới trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ chính quyền Thủ tướng Suga rơi xuống mức thấp kỷ lục, chủ yếu do cách ứng phó với đại dịch Covid-19.
Các nghị sĩ đảng Dân chủ Tự do nóng lòng cải thiện hình ảnh của đảng với một lãnh đạo mới, trong bối cảnh bầu cử hạ viện sẽ diễn ra muộn nhất vào ngày 28/11.
Trong cuộc bầu cử nội bộ đảng năm 2020, 5 trên 7 phe phái trong đảng Dân chủ Tự do ủng hộ ông Suga. Nhưng lúc này, phần lớn các phe vẫn đang cân nhắc lựa chọn ứng cử viên mà họ sẽ ủng hộ.