Lực lượng đặc nhiệm mới của Taliban đang gây nhiều khó khăn cho quân đội chính phủ. Ảnh minh họa: BBC |
Cuộc nội chiến tại Afghanistan đang diễn biến theo chiều hướng ngày càng phức tạp và bất lợi cho quân đội chính phủ. Theo AP, Taliban đã xây dựng một lực lượng ưu tú mới và đang chứng minh sức mạnh ở tỉnh chiến lược Helmand, miền nam Afghanistan.
Lực lượng này đang hướng đến khả năng cải thiện các kỹ thuật chiến trường để chống lại quân đội quốc gia Afghanistan ngày càng chuyên nghiệp.
Với Taliban, Helmand là vùng đất trung tâm. Họ chia sẻ sản lượng thuốc phiện lớn nhất khu vực với người dân sắc tộc Pashtun, nguồn tài trợ chính cho cuộc chiến chống chính phủ Kabul trong 15 năm qua.
Trong những tuần gần đây, Taliban đã đánh chiếm nhiều khu vực rộng lớn ở tỉnh Helmand và đang bao vây quận trung tâm Lashkar Gah.
Taliban thay đổi chiến thuật
Các quan chức Afghanistan ở Helmand thừa nhận, quân đội đang đối mặt với lực lượng nổi dậy thiện chiến, có tổ chức và nhiều kỹ năng nhất từ trước đến nay.
Một chỉ huy cấp cao của Taliban khẳng định sự tồn tại của một đơn vị mới được đào tạo bài bản. Vị chỉ huy giấu tên nói rằng: “Lực lượng này khởi đầu với khoảng 200 tay súng, hiện tại con số này đã tăng lên khoảng 300. Đơn vị mới được gọi là Sara Khitta (Nhóm Đỏ hoặc Nhóm Nguy hiểm theo tiếng địa phương).
Cảnh sát Afghanistan tiến hành thao tác xử lý súng trong một bài kiểm tra. Ảnh: AP |
Ông này cho biết thêm, kiểu đơn vị mới cho kết quả rất tốt, “chúng tôi đang thảo luận về việc mở rộng quy mô đơn vị”. Phía Tabilan không cho biết thêm chi tiết về đơn vị mới, trong khi các quan chức quân đội Afghanistan từ chối bình luận.
Các quan chức dân sự ở Helmand cho biết, đơn vị mới của Taliban được chỉ huy bởi Haji Nasar, cựu chỉ huy hoạt động của Taliban ở tỉnh Kandahar và Zabul. Đơn vị Sara Khitta đầu tiên được triển khai tại quận Sangin, đông bắc Helmand vào đầu năm nay.
Sara Khitta áp dụng nhiều chiến thuật tác chiến tương tự các quân đội tinh nhuệ trên thế giới. Mỗi đơn vị nhỏ đều có một nhóm lính bắn tỉa trang bị hiện đại chốt ở các vị trí trọng yếu để tiêu hao sinh lực đối phương, gây rối loạn đội hình.
Khi đơn vị tấn công chính đã củng cố được vị trí, các tay súng bắn tỉa sẽ di chuyển để phong tỏa mục tiêu tiếp theo. Các cuộc đột kích thường diễn ra vào ban đêm để tăng yếu tố bất ngờ.
Họ thường tổ chức các đợt tấn công vào nhiều mục tiêu cùng lúc trong đêm tối, buộc quân chính phủ phải phân tán nguồn lực qua đó ngăn chặn quân tiếp viện vào một mục tiêu cụ thể.
Bên cạnh đó, Taliban còn áp dụng chiến thuật "phong tỏa", cô lập các khu vực nhỏ lẻ, buộc quân chính phủ phải đầu hàng. Ví dụ ở miền nam Uruzgan, họ đã chặn các tuyến đường địa phương và xa lộ nội tỉnh để cắt nguồn cung cho các làng, thị trấn, gây nhiều áp lực cho chính quyền địa phương.
Chiến thuật này cho phép họ mở rộng lãnh thổ, trong khi giảm thiểu tối đa các cuộc tấn công trực tiếp vào trạm kiểm soát của cảnh sát, qua đó giảm thương vong cho quân nổi dậy. Một chỉ huy của Taliban nói rằng, thương vong của đơn vị biệt kích rất thấp, nhưng không đưa ra con số cụ thể.
Abdul Majeed Akhonzada, phó chủ tịch Hội đồng tỉnh Helmand thừa nhận: “Họ rất nguy hiểm và thành công”, ông nói. Đơn vị mới là kết quả của sự phát triển chiến thuật mới của Taliban.
Ông Akhonzada cho biết thêm, đơn vị mới của Taliban được trang bị thiết bị nhìn đêm giúp nâng cao khả năng tấn công của họ. Các thiết bị có thể chiếm được từ các đơn vị cảnh sát, quân đội.
“Đó là lý do tại sao họ có thể tấn công vào ban đêm, họ có thể nhìn thấy chúng tôi, trong khi chúng tôi không thể nhìn thấy chúng”, ông nói. Tại thị trấn Sangin, tộc trưởng Kako Agha lắc đầu khi nói về các đợt tấn công gần đây của Taliban vào các cơ sở hành chính cấp huyện, trụ sở cảnh sát.
“Nhóm mới chiến đấu rất hiệu quả, chỉ 4 tay súng Taliban đã chiếm đồn cảnh sát và bắt giữ 20 binh sĩ ở đó”, tộc trưởng Agha nói.
Thách thức mới cho quân đội chính phủ
Tỉnh Helmand, thủ phủ của phiến quân Taliban. Đồ họa: AP |
Tướng Abdul Raziq, cảnh sát trưởng tỉnh Kandahar thừa nhận, lực lượng mới của Taliban là một “thực tế”. Ông nói: “Chúng ta không thể phủ nhận rằng, Taliban đang thay đổi kỹ thuật của họ và lực lượng mới là một phần trong phương pháp tiếp cận và chiến thuật mới. Họ được trang bị tốt và hiện đại”.
Chiến thuật mới của Taliban khiến lực lượng chính phủ Afghanistan phải chịu con số thương vong cao. Theo một chỉ huy quân sự Mỹ ở Afghanistan, nhà chức trách từ chối cung cấp số liệu thương vong cho công chúng.
Lực lượng an ninh Afghanistan đứng cạnh xác chết quân nổi dậy Taliban trong một cuộc tấn công ở tỉnh Helmand. Ảnh: AP |
Tướng John Nicholson, chỉ huy lực lượng Mỹ tại Afghanistan trong tháng 7 cho biết, lực lượng chính phủ hứng chịu khoảng 20.000 trường hợp thương vong trong năm 2015. Con số năm nay cao hơn khoảng 20%.
Chủ tịch Hội đồng tỉnh Helmand, Kareem Atal thừa nhận, hàng trăm người thuộc lực lượng an ninh Afghanistan đã thiệt mạng trên toàn tỉnh trong những tuần gần đây. Ông cho biết, từ cuối tháng 6, ít nhất 586 cảnh sát, binh sĩ thiệt mạng hoặc bị thương cùng 250 thường dân trong các cuộc giao tranh.
Chính quyền Afghanistan dưới sự hỗ trợ của Mỹ đã dành nhiều năm để nâng cao sức mạnh chiến đấu cho quân đội, thay thế các chỉ huy yếu kém để quét sạch tham nhũng, xây dựng quân đội chuyên nghiệp và tự tin hơn.
Nhưng giờ đây, Taliban cũng cho thấy họ đang thay đổi và giới thiệu đơn vị đặc nhiệm mới có khả năng chiến đấu ngang ngửa với quân đội chính phủ trong một mùa hè khắt nghiệt năm nay.
“Taliban đang kiểm soát 80% tỉnh Helmand. Các quan chức của chúng tôi xuống cấp nghiêm trọng và không còn khả năng kiểm soát tỉnh này. Lực lượng vũ trang chúng tôi không thống nhất, không chiến đấu một cách đồng bộ”, ông Atal nói.
Ông cho biết thêm, Taliban đã tiến sát vùng ngoại ô của Lashkar Gah, thủ phủ tỉnh Helmand hôm 4/8. Lực lượng mới chiến đấu rất bài bản, đó là lý do tại sao họ tiến sát trung tâm tỉnh.
“Chúng tôi tiếp tục yêu cầu chính phủ phải làm gì đó với tình hình hiện tại. Nếu chính phủ không thể giúp đỡ, đừng hỏi tại sao chúng ta phải tiếp tục chiến đấu với Taliban. Nếu có thể chặn đứng bước tiến của Taliban, giao tranh có thể dừng lại và chúng ta sẽ có hòa bình”, ông Atal kết luận.