Các loại rau chứa giun sán nhiều vô kể, thận trọng khi ăn

Tình trạng nhiễm ký sinh trùng trong các loại rau tươi ở chở truyền thống Thái Lan ở mức đáng lo ngại. Ảnh: Freepik.

Một khảo sát quy mô lớn tại Bangkok (Thái Lan) cho thấy tình trạng nhiễm ký sinh trùng trong các loại rau tươi bán ở chợ truyền thống và chợ đô thị đang ở mức đáng lo ngại, Nation Thailand đưa tin.

Công trình mang tên “Khảo sát tình trạng nhiễm ký sinh trùng đường ruột trong rau tươi tại Bangkok, Thái Lan”, do bà Uthaitip Boonkasem (Khoa Khoa học Sức khỏe, Đại học Mở Sukhothai Thammathirat) và cộng sự thực hiện, được công bố trên Bulletin of the Department of Medical Sciences.

Nhóm nghiên cứu thu thập 300 mẫu rau thuộc 15 chủng loại khác nhau tại các chợ địa phương và chợ đô thị ở Bangkok trong giai đoạn từ tháng 11 đến tháng 12/2022, sau đó phân tích bằng phương pháp lắng cặn. Kết quả cho thấy 33,3% tổng số mẫu rau bị nhiễm ký sinh trùng đường ruột. Tỷ lệ này ở các chợ địa phương lên tới 38,7%, cao hơn đáng kể so với mức 28% ghi nhận tại các chợ đô thị.

Trong số các loại rau được khảo sát, húng quế có tỷ lệ nhiễm cao nhất, lên tới 100%. Rau mùi và bạc hà cùng ở mức 60%, tiếp đến là cà chua và rau má với tỷ lệ 50%.

Nhiều loại rau khác như cải thảo, xà lách, ngò gai, cần nước, đậu đũa, bắp cải, rau muống và cải xoăn cũng ghi nhận mức nhiễm khác nhau. Chỉ có dưa leo và xà lách iceberg là không phát hiện ký sinh trùng trong các mẫu được kiểm tra.

Phân tích sâu hơn cho thấy trong 15 loại rau, các nhà khoa học phát hiện tổng cộng 8 loài ký sinh trùng đường ruột. Nhóm giun sán chiếm tỷ lệ lớn, bao gồm giun móc, giun lươn Strongyloides stercoralis, giun đũa Ascaris lumbricoides, sán dây Taenia, giun tóc Trichuris trichiura và giun kim Enterobius vermicularis. Ngoài ra, hai loại đơn bào cũng được ghi nhận là Blastocystis hominis và Entamoeba coli.

Những phát hiện này phù hợp với một nghiên cứu khác được chia sẻ bởi trang Facebook “Parasite stories”, do các giảng viên Khoa Y, Đại học Srinakharinwirot thực hiện và công bố trên American Journal of Tropical Medicine and Hygiene vào tháng 6/2025.

Nghiên cứu cắt ngang này khảo sát 200 mẫu rau sống thuộc 8 loại khác nhau, thu thập tại 5 quận trung tâm của Bangkok gồm Huai Khwang, Khlong Toei, Pathumwan, Chatuchak và Phra Nakhon. Kết quả cho thấy tỷ lệ nhiễm ký sinh trùng lên tới 77%, trong đó hai quận Huai Khwang và Chatuchak có mức cao nhất, đều đạt 90%.

Các loại ký sinh trùng được phát hiện trong nghiên cứu này chủ yếu là ấu trùng giun lươn Strongyloides stercoralis, trứng giun móc, trứng giun đũa, trứng giun tóc và trứng Toxocara. Riêng cải thảo cho thấy tỷ lệ nhiễm trứng giun móc và giun tóc cao hơn rõ rệt so với các loại rau khác.

Theo các chuyên gia, việc ăn phải rau sống hoặc rau chưa được làm sạch kỹ có thể dẫn đến nhiều nguy cơ sức khỏe. Nhiễm sán dây có thể gây đầy bụng, buồn nôn, nôn, đi tiêu nhiều lần và sụt cân.

Rửa rau dưới vòi nước chảy giúp giảm nguy cơ phơi nhiễm với ký sinh trùng. Ảnh: Freepik.

Trong trường hợp nuốt phải trứng sán dây lợn, ấu trùng có thể di chuyển đến cơ, da, mắt hoặc não, tạo thành các nang ký sinh nguy hiểm. Nhiễm sán trưởng thành còn có thể gây suy dinh dưỡng, tắc ruột, thủng ruột và nhiễm trùng ổ bụng; nếu ký sinh ở não hoặc mắt, bệnh có thể dẫn đến co giật, liệt, mù lòa, thậm chí nguy hiểm tính mạng.

Giun đũa khi xâm nhập cơ thể sẽ nở ấu trùng trong ruột non, sau đó di chuyển qua gan, tim, phổi rồi quay lại ruột để trưởng thành. Người nhiễm có thể bị đau bụng tái diễn, buồn nôn, nôn, phát ban, sụt cân và bụng chướng. Trẻ em nhiễm giun đũa nặng có nguy cơ chậm phát triển thể chất và giảm khả năng tập trung học tập.

Trong khi đó, giun tóc gây đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy kèm nhầy máu, nặng hơn có thể dẫn đến viêm ruột, viêm ruột thừa hoặc sa trực tràng. Giun móc hút máu từ thành ruột, dễ gây thiếu máu, mệt mỏi, chóng mặt, suy nhược và chậm lớn ở trẻ em; trường hợp thiếu máu nặng có thể dẫn đến phù toàn thân và suy tim.

Trước thực trạng này, các nhà nghiên cứu khuyến cáo người tiêu dùng cần đặc biệt chú ý khâu làm sạch rau trước khi sử dụng, đồng thời người bán nên đeo găng tay để hạn chế nguy cơ ký sinh trùng xâm nhập qua da.

Việc rửa rau dưới vòi nước chảy, ngâm với dung dịch giấm hoặc baking soda theo đúng cách và đủ thời gian được xem là những biện pháp đơn giản nhưng cần thiết để giảm nguy cơ phơi nhiễm ký sinh trùng từ thực phẩm tươi sống.