Bộ trưởng An ninh Mexico trở thành trùm bảo kê cho tội phạm ma túy

Genaro Garcia Luna, người từng lãnh đạo cuộc chiến chống buôn bán và vận chuyển ma túy tại Mexico, đã bị kết án có hành vi bảo kê trong nhiều năm cho ông trùm ma túy Joaquin "El Chapo" Guzman cùng băng đảng Sinaloa.

Theo Bloomberg, bồi thẩm đoàn tại tòa án liên bang ở New York (Mỹ) vào hôm 21/2 đã kết án Garcia Luna phạm tội trợ giúp các băng nhóm tội phạm vận chuyển và phân phối hàng chục tấn ma túy tại Mỹ trong khoảng thời gian từ năm 2002 đến năm 2008.

Garcia Luna, quan chức cấp cao nhất của chính phủ Mexico bị xét xử tại Mỹ cho đến nay, bị kết án về 5 tội danh, bao gồm âm mưu buôn bán, phân phối ma túy và tham gia băng nhóm tội phạm có tổ chức. Tội danh tham gia băng nhóm tội phạm có khung hình phạt tù từ 20 năm đến chung thân.

Phiên tòa kéo dài trong 4 tuần đã hé lộ nhiều điều về sự cấu kết giữa các băng đảng ma túy với vị quan chức chính phủ vốn có nhiệm vụ đấu tranh chống lại chính những tổ chức này.

Phiên tòa được theo dõi sát sao

Phiên tòa xét xử Garcia Luna đã thu hút sự chú ý ở cả 2 bên biên giới. Nếu các cáo buộc đối với vị cựu quan chức này bị bãi bỏ, đây sẽ tiếp tục là một bước lùi lớn trong cuộc chiến chống tham nhũng của Mỹ liên quan đến tội phạm ma túy tại Mexico.

Trước đó, một quan chức Mexico khác - cựu Bộ trưởng Quốc phòng Salvador Cienfuegos - cũng bị bắt giữ tại Mỹ với cáo buộc nhận hối lộ để bảo vệ các ông trùm ma túy. Nhưng sau khi Mexico phản đối gay gắt, công tố viên liên bang tại khu vực Brooklyn đã hủy truy tố vào năm 2020. Ông Cienfuegos sau đó được Mexico tuyên bố vô tội.

Phiên tòa xét xử cựu Bộ trưởng An ninh Genaro Garcia Luna được theo dõi sát sao ở cả Mỹ và Mexico. Ảnh: Reuters.

Trước khi trở thành bộ trưởng An ninh trong giai đoạn 2006-2012 dưới thời cựu Tổng thống Felipe Calderon, Garcia Luna là người đứng đầu Cục Điều tra Liên bang Mexico. Là bộ trưởng An ninh, Garcia Luna có nhiệm vụ lãnh đạo cuộc chiến chống buôn bán ma túy tại Mexico cho đến khi bị bắt vào năm 2019.

Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador từng nhiều lần nhắc đến vụ bắt giữ cựu Bộ trưởng Garcia Luna làm ví dụ về tình trạng tham nhũng trong chính quyền của ông Calderon.

"Những tội ác chống lại nhân dân Mexico sẽ không bao giờ bị lãng quên", người phát ngôn của Tổng thống Obrador, Jesus Ramirez, chia sẻ trên mạng xã hội Twitter về phán quyết ngày 20/2.

Breon Peace, công tố viên Mỹ tại khu vực Brooklyn, gọi Garcia Luna là "người phản bội", nhận tiền dính máu từ hoạt động bạo lực mà các băng đảng buôn bán ma túy thực hiện trên đường phố của Mỹ và Mexico.

Cài gián điệp vào lực lượng cảnh sát

Tại tòa, chính phủ Mỹ đã yêu cầu 9 cựu thành viên của các băng đảng ma túy làm chứng. Những người này kể lại việc Garcia Luna, với tư cách người đứng đầu lực lượng an ninh, đã bí mật đưa các thành viên băng đảng Sinaloa vào hàng ngũ cảnh sát liên bang Mexico.

Những thành viên giả mạo trên, cùng với những sĩ quan biến chất dưới quyền Garcia Luna, đã giúp bốc dỡ các chuyến hàng ma túy tại sân bay và "đánh động" các ông trùm khi lực lượng hành pháp Mỹ tiến hành những cuộc đột kích.

Với cương vị Bộ trưởng An ninh Mexico, Garcia Luna đã đưa một số thành viên của băng đảng tội phạm Sinaloa vào hàng ngũ lực lượng cảnh sát liên bang của nước này. Ảnh: AP.

Vị cựu bộ trưởng An ninh thậm chí còn chỉ đạo việc bắt giữ các thành viên băng nhóm đối địch với Sinaloa. Một số lần, băng đảng của El Chapo còn nhận được số ma túy mà cảnh sát thu giữ từ đối thủ.

"Garcia Luna đã dùng chức vụ để kiếm hàng triệu USD từ những người mà ông ta có nghĩa vụ phải bắt giữ và truy tố", công tố viên Mỹ Saritha Komatireddy nói trong phiên tòa.

Chiếc SUV chứa đầy tiền

Làm chứng trước tòa, Jesus "El Rey" Zambada, người quản lý các hoạt động của băng đảng Sinaloa tại sân bay ở thủ đô Mexico City, cho biết vào năm 2006, mình đã xếp 5 triệu USD vào trong những chiếc túi vải và giao cho người trung gian. Khoản tiền này sau đó được chuyển cho Garcia Luna tại một nhà hàng sang trọng ở thủ đô Mexico.

Đổi lại, Garcia Luna đồng ý bảo kê cho anh trai của Zambada - một trùm buôn ma túy - và một số cá nhân khác.

Một cựu thành viên của lực lượng cảnh sát liên bang ở Mexico, Villarreal Barragan, khai trước tòa rằng Garcia Luna nhận được khoản tiền 1,5 triệu USD mỗi tháng cho hoạt động "bảo kê". Barragan, người đã chuyển sang làm việc cho các băng đảng buôn ma túy, cho biết Garcia Luna cùng một số đồng nghiệp đã nhận được thêm 230 triệu USD sau khi ông này được bổ nhiệm làm bộ trưởng An ninh Mexico.

Nhờ vào sự bảo vệ của các quan chức biến chất như cựu Bộ trưởng Garcia Luna, băng Sinaloa đã mở rộng hoạt động ra toàn Mexico. Ảnh: Discovery en espanol.

Trên cương vị mới, Garcia Luna đã giúp mở rộng hoạt động của băng đảng Sinaloa ra toàn Mexico.

Cựu quan chức chính phủ Mexico từng giúp ông trùm El Chapo bắt giữ chuyến hàng chở 2 tấn ma túy của một băng đảng đối thủ. Số ma túy trên sau đó được chuyển đến một nhà kho. Lợi nhuận từ việc bán chất cấm này được chia đều cho các ông trùm ma túy khác.

Ông trùm ma túy Joaquin "El Chapo" Guzman đã trả cho cựu Bộ trưởng Genaro Garcia Luna hàng triệu USD để bảo vệ băng đảng Sinaloa trước các lực lượng hành pháp của Mexico và Mỹ. Ảnh: Reuters.

Barragan cho biết Garcia Luna đã được trả từ 14 đến 16 triệu USD trong vụ việc này. Số tiền trên được đặt trong những chiếc thùng và giao cho cựu quan chức Mexico.

"Có quá nhiều thùng đựng tiền nên không có đủ chỗ chứa trên chiếc xe SUV", Barragan làm chứng trước tòa. Theo ông này, những thành viên băng đảng ma túy đã phải cho ông Garcia Luna mượn thêm chiếc ôtô để chở khoản tiền hối lộ.

"Thị trường béo bở nhất"

Zambada cho biết tổ chức Sinaloa đã vận chuyển tổng cộng 100 tấn ma túy mỗi tháng vào Mỹ, với khoản lợi nhuận hàng năm từ 2,8 tỷ USD đến 3 tỷ USD.

"Thị trường béo bở nhất tại Mỹ chính là New York", Zambada nói trước tòa.

Các chuyến hàng ma túy được vận chuyển vào Mỹ bằng máy bay chở hàng, máy bay tư nhân, tàu ngầm và tàu chở hàng với những khoang chứa hàng bí mật.

Các băng đảng ma túy sử dụng nhiều phương tiện, bao gồm cả tàu bán ngầm để vận chuyển chất cấm vào Mỹ. Ảnh: Reuters.

Theo các nhân chứng, đường dây vận chuyển của băng đảng Sinaloa chạy dọc từ Mexico tới thành phố New York. Một nhân chứng từng tham gia hoạt động buôn bán ma túy cho biết sự bảo vệ của những quan chức biến chất như Garcia Luna đã giúp vận chuyển số ma túy trị giá khoảng 700 triệu USD cho đến một tỷ USD vào Mỹ.

Trong khi đó, ông Cesar De Castro, luật sư của Garcia Luna, cáo buộc các cựu thành viên băng đảng và quan chức chính phủ làm chứng chống lại cựu bộ trưởng An ninh Mexcio vì chính sách chống ma túy cứng rắn của ông này.

"Có hình thức trả thù nào tốt hơn việc cùng liên minh để chống lại người lãnh đạo cuộc chiến chống các băng đảng ma túy", ông De Castro nói trước tòa.