Bộ Công Thương vừa phát đi thông báo về kết luận điều tra vụ Grab mua lại Uber. Theo đó, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng
Hai dấu hiệu vi phạm được cơ quan chức năng chỉ ra là “hành vi không thông báo tập trung kinh tế quy định tại Điều 20 Luật Cạnh tranh” và “hành vi tập trung kinh tế bị cấm quy định tại Điều 18 Luật Cạnh tranh”.
 |
| Việc điều tra chính thức vụ Grab mua Uber được tiến hành từ ngày 18/5. Ảnh minh họa. |
Hiện nay, Cục đã hoàn tất việc chuyển báo cáo điều tra, kết luận điều tra cùng toàn bộ hồ sơ vụ việc cạnh tranh đến hội đồng cạnh tranh để xử lý vụ việc theo quy định của pháp luật cạnh tranh.
Bộ Công Thương nhấn mạnh việc xử lý vụ việc cạnh tranh được thực hiện theo trình tự, thủ tục quy định tại Mục 5, Mục 6, Chương V Luật Cạnh tranh. Theo đó, sau khi nhận được báo cáo điều tra và toàn bộ hồ sơ vụ việc cạnh tranh, Chủ tịch Hội đồng Cạnh tranh sẽ quyết định thành lập Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh.
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày nhận hồ sơ vụ việc cạnh tranh, Hội đồng xử lý vụ việc cạnh tranh có thể sẽ ra một trong các quyết định. Một là trả hồ sơ để điều tra bổ sung (trong 60 ngày); hai là đình chỉ giải quyết vụ việc cạnh tranh; và bà là mở phiên điều trần để ra quyết định xử lý vụ việc cạnh tranh.
Trước đó vào cuối tháng 3, Grab công bố mua lại hoạt động kinh doanh của Uber tại thị trường Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Đổi lại, Uber trở thành cổ đông sở hữu 27,5% tổng số cổ phần của Grab.
Đến ngày 13/4, Cục Cạnh tranh phát đi thông báo quyết định tiến hành điều tra hành vi có dấu hiệu vi phạm quy định về tập trung kinh tế theo Luật Cạnh tranh năm 2004 của thương vụ Grab thâu tóm Uber. Thời hạn điều tra sơ bộ là 30 ngày.
Đến ngày 16/5, Cục này thông báo kết quả sơ bộ. Kết quả cho thấy việc tập trung kinh tế giữa Grab và Uber tại thị trường Việt Nam có thị phần kết hợp vượt ngưỡng 50%. Cục này nhận định vụ việc này có dấu hiệu vi phạm quy định về tập trung kinh tế tại Mục 3, Chương II, Luật Cạnh tranh 2004.
 |
| Tương quan lượng xe của Uber và Grab trước khi sát nhập tại Việt Nam. Đồ họa: Như Ý. |
Theo quy định của Luật Cạnh tranh, trường hợp thị phần kết hợp của các bên chiếm 30-50% trên thị trường liên quan mà không thông báo trước cho cơ quan cạnh tranh, doanh nghiệp tham gia tập trung kinh tế sẽ bị phạt tiền đến 10% tổng doanh thu trong năm tài chính trước năm thực hiện hành vi vi phạm. Trong trường hợp vượt quá 50% thì giao dịch có khả năng bị cấm thực hiện.
Sau khi kết thúc điều tra sơ bộ thương vụ Grab mua lại Uber tại Việt Nam và thấy có dấu hiệu vi phạm pháp luật, Bộ Công Thương tiếp tục tiến hành điều tra chính thức trong vòng 180 ngày. Và kết quả chính thức đã được ký vào ngày 30/11.
Vào cuối tháng 9, Ủy ban cạnh tranh và tiêu dùng Singapore (CCCS) đã phạt Grab và Uber tổng cộng 13 triệu đôla Singapore (SGD), tương đương 9,5 triệu USD, vì vụ sáp nhập của 2 công ty này. Mức phạt với Uber là 6,58 triệu SGD trong khi Grab bị phạt 6,42 triệu SGD.
Mức phạt mà CCCS áp dụng dựa trên doanh thu của 2 công ty, bản chất, thời gian và mức độ vi phạm, và tình tiết tăng nặng cũng như giảm nhẹ. Kết quả điều tra của CCCS cho biết Grab đã tăng giá sau khi loại bỏ đối thủ là Uber.
Cụ thể, mức giá đã tăng 10-15%. Cơ quan này cũng cho biết họ đã nhận được "rất nhiều khiếu nại" từ cả khách hàng và tài xế về giá cước và hoa hồng của Grab.
CCCS cũng nhận thấy Grab hiện nắm khoảng 80% thị phần và thống lĩnh thị trường khiến các đối thủ cạnh tranh tiềm năng khó mở rộng quy mô và thị trường. Đặc biệt khi Grab áp đặt các nghĩa vụ độc quyền đối với các công ty taxi, các đối tác có xe.
