Giống như nhiều nạn nhân của dịch vụ cho vay qua app khác, anh Raj (tên nhân vật đã được BBC thay đổi) bị thu hút bởi sự nhanh chóng và tiện lợi của quá trình vay tiền. Những gì anh cần làm là tải ứng dụng và gửi bản sao căn cước của mình.
Raj nhanh chóng nhận được tiền - nhưng chỉ bằng nửa con số đề nghị. Chỉ ba ngày sau, công ty cho vay đòi anh phải trả lại số tiền đã vay. Bí thế, Raj đành vay tiền từ ứng dụng khác để trả cho ứng dụng ban đầu. Sau một thời gian, anh đã nợ tổng cộng 6.000 USD trên 33 ứng dụng khác nhau.
Một số người cho vay đã đe dọa Raj và đòi anh phải trả tiền. Qua các ứng dụng, họ có quyền truy cập toàn bộ liên lạc và ảnh trong máy Raj và đe dọa sẽ gửi ảnh khỏa thân của vợ anh cho mọi người.
Raj đã phải bán toàn bộ trang sức của vợ để trả nợ. Dù vậy, anh quá sợ hãi và không dám báo cảnh sát.
“Tôi không nghĩ họ sẽ tha cho tôi. Tôi lo ngại cho tính mạng của mình”, Raj nói. “Tôi nhận được các cuộc gọi và tin nhắn đe dọa mỗi ngày”.
“Mỗi người như tôi có hơn 10 số điện thoại”
Tại Ấn Độ, cho vay qua app đã trở thành điều phổ biến. Một nghiên cứu của Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ từ tháng 1/2020 tới tháng 3/2021 xác định khoảng 600 ứng dụng bất hợp pháp loại này.
Cũng trong khoảng thời gian trên, giới chức bang Maharashtra - bang đông dân thứ hai Ấn Độ - nhận được 572 đơn tố cáo liên quan đến ứng dụng cho vay - con số cao kỷ lục.
 |
| Một tin nhắn đe dọa được gửi đến các nạn nhân. "Khoản vay của bạn đã hết hạn. Hôm nay là cơ hội cuối cùng để trả nợ... Chúng tôi sẽ liên hệ gia đình bạn và gửi người tới cơ quan và nhà bạn, điều sẽ hủy hoại uy tín của bạn", trích một đoạn tin nhắn. Ảnh: BBC. |
“Các ứng dụng này hứa hẹn cho vay dễ dàng, nhanh chóng, khiến mọi người bị cám dỗ mà không nhận ra điện thoại của họ đã bị tấn công, dữ liệu của họ bị đánh cắp và quyền riêng tư của họ bị mất đi”, Tổng thanh tra đặc biệt Yashasvi Yadav tại cơ quan chống tội phạm mạng bang Maharashtra, nói.
“Âm mưu lừa đảo này đang lan rộng vì nhiều người Ấn Độ không đủ điều kiện vay tiền hợp pháp từ ngân hàng”, ông Yadav bổ sung.
Ông cũng cho biết máy chủ của các ứng dụng cho vay này thường đặt ở Trung Quốc, nhưng những người đứng đằng sau thì ở ngay Ấn Độ. Nhiều đối tượng đã bị bắt giữ sau khi cảnh sát lần theo số điện thoại và tài khoản ngân hàng.
Dù vậy, một đối tượng lừa đảo tiết lộ với BBC rằng việc thoát khỏi sự theo dõi của giới chức Ấn Độ rất dễ dàng.
“Những người tạo ra ứng dụng và những người làm việc cho họ - như chúng tôi - rất khó bị theo dõi, vì chúng tôi sử dụng giấy tờ giả để đăng ký số điện thoại”, người này nói.
“Chúng tôi hoạt động từ khắp Ấn Độ, hầu hết không có địa chỉ cố định. Tất cả những gì tôi cần là máy tính xách tay và kết nối điện thoại di động. Mỗi người như tôi có hơn 10 số điện thoại để đe dọa khách hàng”, đối tượng tiết lộ.
Người này cho biết bản thân được huấn luyện để tìm kiếm các nạn nhân “cả tin và có nhu cầu”. Họ sẽ được cho vay một nửa số tiền mong muốn. Sau đó, như trường hợp của Raj, những người lừa đảo sẽ đòi nạn nhân trả gấp ba số tiền đó.
Nếu nạn nhân không thể trả nợ, họ sẽ sớm bị gây áp lực.
“Bước đầu tiên là quấy rối. Sau đó là đe dọa. Tiếp theo, chúng tôi sẽ tống tiền vì đã có thông tin chi tiết về điện thoại của người vay”, nguồn tin của BBC nói.
Hậu quả chết người
Các tin nhắn của đối tượng cho vay tới nạn nhân bao gồm lời đe dọa thông báo cho gia đình và đồng nghiệp của họ về khoản nợ, thậm chí là đe dọa đưa hình ảnh của họ vào phim khiêu dâm.
Giới chức Ấn Độ đang cố gắng dẹp bỏ các tổ chức điều hành cho vay qua app. Tháng 5/2021, New Delhi kêu gọi Google xem xét lại các ứng dụng trên kho ứng dụng của công ty công nghệ này. Các đối tượng cho vay nhanh chóng chuyển hướng và quảng cáo trực tiếp qua tin nhắn.
 |
| Nhiều người lựa chọn vay tiền qua app vì thủ tục dễ dàng và nhanh chóng. Ảnh: BBC. |
Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ cũng đang đề nghị chính phủ đề ra luật mới để đối phó với tình trạng này, bao gồm thiết lập một cơ quan bên trong ngân hàng để thẩm tra các ứng dụng. Chính phủ Ấn Độ dự kiến phản hồi trong những tuần tới.
Dù vậy, đối với một số gia đình, hành động này đã là quá muộn.
Sandeep Korgaonkar, một nạn nhân của ứng dụng cho vay, đã tự sát hôm 4/5 do những lời đe dọa và quấy rối mà anh phải gánh chịu. BBC dẫn lời Dattatreya, anh trai của Sandeep, cho biết nạn nhân thậm chí chưa vay tiền mà chỉ tải xuống ứng dụng.
Bên cho vay gọi điện và nói với các đồng nghiệp của Sandeep rằng anh có các khoản nợ xấu. Họ cũng chỉnh sửa hình ảnh của anh, gắn vào ảnh khỏa thân và gửi đến khoảng 50 người.
“Việc quấy rối không dừng lại kể cả khi em tôi đã báo cảnh sát”, Dattatreya nói. “Cuộc sống của cậu ấy trở thành ‘địa ngục trần gian’, cậu ấy không thể ngủ hay ăn”.
