|
| Thận đảm nhận nhiều vai trò quan trọng trong cơ thể. Ảnh: Shutterstock. |
Thận là cơ quan có khả năng bù trừ rất mạnh. Ngay cả khi một phần chức năng đã suy giảm, thận vẫn có thể đảm nhận thêm phần việc còn lại, khiến nhiều rối loạn tiến triển âm thầm trong thời gian dài mà không gây triệu chứng rõ rệt. Tuy nhiên, theo các bác sĩ, cơ thể vẫn có thể phát ra những tín hiệu cảnh báo sớm bệnh thận nếu bạn chú ý quan sát.
Thay đổi thói quen tiểu tiện
Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của bệnh thận thường nằm ở thói quen tiểu tiện, theo Hiệp hội Thận Mỹ. Khi chức năng lọc và tái hấp thu của thận bị rối loạn, người bệnh có thể tiểu đêm nhiều lần, lượng nước tiểu giảm dần hoặc ngược lại tăng bất thường.
Việc nước tiểu sẫm màu, đục, có mùi lạ, lẫn máu hoặc xuất hiện nhiều bọt và bọt lâu tan thường xảy ra khi màng lọc cầu thận bị tổn thương, khiến protein hoặc tế bào máu rò rỉ vào nước tiểu.
Trong những trường hợp này, bác sĩ thường chỉ định xét nghiệm nước tiểu để phát hiện hồng cầu, bạch cầu, protein, kết hợp đánh giá albumin niệu hoặc protein niệu; nếu có tiểu máu, đau hông lưng hoặc nghi ngờ sỏi, người bệnh có thể được siêu âm thận - tiết niệu để tìm nguyên nhân.
Cơ thể sưng phù
Một nhóm dấu hiệu khác cho thấy thận có vấn đề là phù và tăng cân nhanh do giữ nước, thường biểu hiện bằng sưng mí mắt vào buổi sáng, phù cổ chân hoặc bàn chân về chiều. Khi thận suy giảm khả năng thải muối và nước, dịch sẽ tích tụ trong cơ thể, khiến tình trạng phù kéo dài hoặc nặng dần, nhất là khi ăn mặn.
Để đánh giá một người có mắc bệnh thận hay không, bác sĩ thường kiểm tra các chỉ số chức năng thận trong máu, theo dõi mức lọc cầu thận và xét nghiệm nước tiểu để xem có rò rỉ đạm hay không, đồng thời đo huyết áp vì phù và bệnh thận thường đi kèm tăng huyết áp.
Mệt mỏi kéo dài
Theo Healthline, không ít người bệnh có cảm giác uể oải dai dẳng, dễ hụt hơi khi làm việc nhẹ, giảm tập trung, đôi khi kèm chóng mặt. Nguyên nhân là khi thận suy giảm, cơ thể có thể thiếu máu do giảm sản xuất hormone kích thích tạo hồng cầu, đồng thời các chất thải chuyển hóa tích tụ trong máu cũng khiến người bệnh thiếu năng lượng.
Với những biểu hiện này, bác sĩ thường đánh giá công thức máu để phát hiện thiếu máu, kết hợp kiểm tra các chỉ số chức năng thận để xác định nguyên nhân.
Ngứa da, khô da kéo dài
Một số người gặp tình trạng ngứa da hoặc da khô kéo dài mà không rõ nguyên nhân. Ngứa liên quan đến thận thường không giống dị ứng bùng phát rồi lặn, mà âm ỉ, tăng về đêm, kèm da khô. Tình trạng này liên quan đến rối loạn cân bằng khoáng chất và tích tụ chất thải trong cơ thể khi thận hoạt động kém. Khi đó, ngoài việc đánh giá chức năng thận, bác sĩ thường kiểm tra thêm các chỉ số điện giải như canxi và phospho để làm rõ nguyên nhân.
Huyết áp tăng thường xuyên
Huyết áp tăng cũng là một tín hiệu quan trọng của bệnh thận, theo WebMD. Thận tham gia điều hòa huyết áp thông qua cân bằng muối - nước và hormone. Khi thận tổn thương, huyết áp có thể tăng dần hoặc trở nên khó kiểm soát dù đã dùng thuốc; ngược lại, tăng huyết áp kéo dài lại tiếp tục làm tổn thương thận.
Với những trường hợp huyết áp tăng không rõ nguyên nhân hoặc điều trị kém hiệu quả, bác sĩ thường khuyến cáo kiểm tra chức năng thận, xét nghiệm nước tiểu tìm protein và siêu âm để đánh giá cấu trúc, kích thước thận khi cần.
Chuột rút về đêm
Các dấu hiệu chuột rút và đau mỏi cơ, đặc biệt về đêm, có thể xuất hiện khi thận không điều hòa tốt các chất điện giải như kali, canxi hoặc magie. Những biểu hiện này dễ bị nhầm với thiếu khoáng đơn thuần, nhưng nếu đi kèm tiểu bất thường hoặc mệt kéo dài, việc kiểm tra điện giải và chức năng thận là cần thiết để xác định nguyên nhân.
Các bác sĩ lưu ý người dân không nên chờ đến khi triệu chứng rõ rệt mới đi khám. Nếu các dấu hiệu trên kéo dài hoặc xuất hiện đồng thời nhiều biểu hiện, bạn nên kiểm tra chức năng thận sớm để phát hiện bệnh kịp thời và làm chậm tiến triển suy thận.
Khoảng trống y khoa về một hội chứng quen thuộc
Căng thẳng độc hại là một hội chứng nhiều người gặp phải. Có điều, các nghiên cứu y khoa về vấn đề này chưa toàn diện. Đây là khoảng trống gây khó khăn cho việc điều trị.
Mục Sức khỏe giới thiệu cuốn sách Tầng giếng sâu – cuốn sach mang tới cho người đọc một cái nhìn đầy đủ và sâu sắc hơn về những ảnh hưởng của "nghịch cảnh thời thơ ấu" (ACE) với sức khỏe tinh thần của con người.