5 loại thực phẩm dễ mang mầm bệnh

Ăn thịt bò sống thường xuyên làm tăng nguy cơ nhiễm ký sinh trùng. Ảnh: Freepik.

Khi nói đến các bệnh lây truyền qua thực phẩm, nhiều người thường nghĩ ngay đến vi khuẩn gây ngộ độc cấp tính. Ít ai để ý rằng ký sinh trùng cũng là một mối nguy âm thầm nhưng không kém phần nghiêm trọng.

Theo Hiệp hội An toàn thực phẩm Canada, khác với vi khuẩn, ký sinh trùng có thể tồn tại trong cơ thể người suốt nhiều năm mà không gây triệu chứng rõ rệt, trước khi âm thầm gây rối loạn tiêu hóa, suy dinh dưỡng hoặc các biến chứng nguy hiểm hơn.

Thịt heo

Trong bữa ăn hàng ngày, thịt heo chưa được nấu chín kỹ là một trong những nguồn lây ký sinh trùng đáng lưu ý nhất. Loại thường gặp là sán dây heo (Taenia) và giun xoắn Trichinella.

Ấu trùng của các ký sinh trùng này có thể tồn tại trong thớ thịt và không bị tiêu diệt nếu thịt chỉ được nấu tái hoặc chế biến chưa đủ nhiệt. Khi xâm nhập cơ thể người, chúng có thể phát triển trong đường ruột, gây rối loạn tiêu hóa, sụt cân và nhiều biến chứng khác nếu không được điều trị.

Thịt bò, thịt đỏ

Với thịt bò và các loại thịt đỏ khác, nguy cơ chủ yếu đến từ sán dây bò. Việc sử dụng thịt tái, thịt sống hoặc các món chế biến nhanh nhưng không đảm bảo nhiệt độ an toàn có thể khiến ấu trùng ký sinh trùng còn sống sót và theo thực phẩm đi vào cơ thể.

Rau củ

Rau củ quả ăn sống lại là “đường vào” phổ biến của các loại ký sinh trùng đường ruột như Giardia hay Toxoplasma. Trứng và nang ký sinh trùng có thể bám trên bề mặt rau trong quá trình trồng trọt, đặc biệt nếu đất và nước tưới bị ô nhiễm. Nếu rau không được rửa sạch kỹ, nguy cơ nhiễm bệnh vẫn tồn tại ngay cả khi thực phẩm trông có vẻ tươi và an toàn.

Cá và hải sản

Cá và hải sản sống hoặc tái là nhóm thực phẩm thường gắn liền với giun Anisakis và Phocanema, những loại ký sinh trùng hay gặp trong cá biển. Các món ăn như sashimi, gỏi cá, cá tái hoặc mực chưa nấu chín kỹ có thể mang theo ấu trùng ký sinh trùng. Khi vào cơ thể người, chúng có thể gây đau bụng dữ dội, buồn nôn và phản ứng viêm tại đường tiêu hóa.

Với cá nước ngọt và các loại giáp xác sống trong môi trường nước ngọt, nguy cơ lại đến từ các loại sán lá như Clonorchis hoặc Paragonimus. Những ký sinh trùng này thường liên quan đến thói quen ăn cá, cua, tôm nước ngọt chưa được làm sạch và nấu chín kỹ, có thể gây tổn thương gan, phổi hoặc các cơ quan khác nếu nhiễm kéo dài.

Cải xoong

Ít được chú ý hơn là các loại thực vật thủy sinh như cải xoong, rau ngổ. Những loại rau này có thể mang sán lá do tiếp xúc trực tiếp với nguồn nước ô nhiễm. Việc ăn sống hoặc chỉ trụng sơ qua nước nóng không đủ để loại bỏ hoàn toàn nguy cơ.

Cách phòng ngừa

Các chuyên gia nhấn mạnh rằng phần lớn nguy cơ nhiễm ký sinh trùng đến từ khâu vệ sinh và chế biến thực phẩm. Việc nấu chín kỹ thực phẩm, đặc biệt là thịt và hải sản, có thể tiêu diệt hầu hết ký sinh trùng. Rau củ quả cần được rửa sạch dưới vòi nước chảy và ngâm đúng cách trước khi sử dụng.

Bên cạnh đó, rửa tay thường xuyên, nhất là trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh, được xem là biện pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả phòng ngừa rất lớn. Trong bối cảnh thói quen ăn uống ngày càng đa dạng, việc hiểu rõ nguy cơ từ thực phẩm và chủ động phòng tránh chính là chìa khóa giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm ký sinh trùng trong đời sống hàng ngày.