Hai người thạo tình hình cho biết gần như chắc chắn một phái bộ của IAEA sẽ đến thăm nhà máy Zaporizhzhia vào đầu tuần tới. Một người khác cho biết chuyến thăm đã được ấn định vào ngày 29/8, Wall Street Journal đưa tin độc quyền ngày 26/8.
“Chúng tôi đang tích cực tham vấn cho một sứ mệnh sắp tới của IAEA tới ZNPP”, người phát ngôn IAEA, một cơ quan của Liên Hợp Quốc, cho biết.
Trong 72 giờ qua, Tổng giám đốc IAEA Rafael Grossi đã có cuộc gặp với các nhà ngoại giao Ukraine ở Vienna, quan chức Nga ở Istanbul và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ở Paris để thảo luận về công tác chuẩn bị.
 |
| Giao tranh ở khu vực Zaporizhzhia đã làm hư hỏng đường dây điện và gây ra hỏa hoạn tại nhà máy, làm dấy lên lo ngại về thảm họa hạt nhân. Ảnh: AP. |
Nhóm nghiên cứu từ IAEA có thể mang phụ tùng, thiết bị giám sát bức xạ và các vật liệu quan trọng khác tới nhà máy lớn nhất châu Âu, trong bối cảnh lo ngại rằng giao tranh trong khu vực đã làm hỏng đường dây điện và gây hỏa hoạn tại cơ sở, có thể dẫn đến thảm họa hạt nhân.
Mối nguy xung quanh Zaporizhzhia đã khiến IAEA phải cố gắng biết chi tiết về các điều kiện bên trong nhà máy mà họ nhận định là "ngoài tầm kiểm soát”.
"Sau Chernobyl, đây là sứ mệnh quan trọng nhất mà IAEA từng thực hiện”, Morgan D. Libby, một quan chức giám sát hạt nhân tại Excel Services Corporation, người đã có nhiều năm làm việc tại các nhà máy ở Liên Xô cũ, cho biết.
Ông Libby cảnh báo rằng có rất nhiều vấn đề an toàn tại nhà máy mà phái đoàn có thể cần nhiều tuần tại hiện trường để giải quyết đúng cách.
Các quan chức Nga từ lâu đã nói rằng họ sẵn sàng cho chuyến thăm của IAEA tới Zaporizhzhia, nhưng cho đến nay đã đưa ra các điều khoản, bao gồm yêu cầu thanh sát viên phải đến nhà máy thông qua Crimea - điều không thể chấp nhận được đối với Ukraine và cơ quan này.
Những người liên quan đến việc lên kế hoạch cho chuyến thăm nói rằng sự phản đối của Nga đã dịu đi, cho phép ông Grossi dẫn đầu phái đoàn của IAEA đến nhà máy và dành ít nhất một đêm tại cơ sở này.
Cơ quan sẽ tìm cách đánh giá mức độ an toàn của nhà máy và giải quyết bất kỳ vấn đề an ninh nào xuất hiện trong cuộc giao tranh.
