Tổng thống Joe Biden thường nói người Mỹ muốn chứng kiến những thành tựu lớn về mặt lập pháp. Hiện tại, ông đã hoàn thành một số mục tiêu, và ông đang chờ xem liệu những chiến thắng này có giúp ông nhận thêm sự ủng hộ từ cử tri không.
Đảng Dân chủ và Nhà Trắng vừa giành loạt chiến thắng trong tuần qua, khi Hạ viện Mỹ thông qua các gói về khí hậu, chăm sóc sức khỏe và dự luật thuế trị giá 700 tỷ USD, bên cạnh dự luật lưỡng đảng thúc đẩy sản xuất chất bán dẫn của Mỹ, hỗ trợ chăm sóc sức khỏe cựu binh và giải quyết vấn nạn xả súng hàng loạt.
Ông Biden và các thành viên đảng Dân chủ hy vọng sẽ tận dụng những chiến thắng này để kêu gọi cử tri trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào tháng 11 tới.
Thách thức của ông Biden và đảng Dân chủ, theo Wall Street Journal, là thuyết phục được nhóm cử tri hiện còn chưa để ý đến các chiến thắng lập pháp vừa qua. Nhóm cử tri này cũng là những người đã phải vật lộn với bất ổn kinh tế và giá xăng dầu tăng cao trong hơn một năm qua tại Mỹ.
"Thông qua luật là vô nghĩa nếu dân vẫn phải vật lộn với chi phí sinh hoạt"
Trong nhiều tháng, xếp hạng tín nhiệm của ông Biden không vượt qua nổi mức 40%. Đây là tín hiệu xấu đối với đảng Dân chủ trong năm nay, cũng như đối với cơ hội của tổng thống nếu ông tái tranh cử. Khả năng lèo lái nền kinh tế của tổng thống Mỹ cũng bị đánh giá thấp.
Adrian Hemond - nhà tư vấn của đảng Dân chủ ở Michigan, cho biết thành công lập pháp chắc chắn là tín hiệu tích cực với ông Biden. Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là sự tích cực ấy lớn thế nào và tồn tại trong bao lâu.
“Liệu tín hiệu ấy có kéo dài đến tháng 11 không? Tổng thống hiện nay khá là không được lòng người dân”, ông nói.
Đạo luật Giảm lạm phát phần nào đáp ứng một số lời hứa của ông Biden trong việc đầu tư vào chương trình khí hậu và năng lượng, giải quyết vấn đề giá thuốc kê đơn và đánh thuế những công ty báo lãi lớn nhưng không đóng hoặc đóng ít thuế thu nhập.
Dẫu vậy, đạo luật chưa đánh vào một số phần của chương trình nghị sự mà tổng thống từng đề xuất như mở rộng tín dụng thuế trẻ em, cung cấp hỗ trợ chăm sóc trẻ em hay miễn học phí cao đẳng cộng đồng.
Dự luật này, cùng với dự luật bán dẫn và luật cơ sở hạ tầng được thông qua năm ngoái, đã dành ra tổng cộng khoảng 2.000 tỷ USD để thực hiện các ưu tiên của tổng thống Mỹ kể từ tháng 11.
 |
Ông Biden cùng Phó tổng thống Kamala Harris và Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi ký đạo luật Khoa học và CHIPS năm 2022 hôm 9/8 ở Nhà Trắng. Ảnh: Reuters. |
Đảng Cộng hòa đang hy vọng cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ vào mùa thu sẽ giúp họ kiểm soát cả Hạ viện lẫn Thượng viện Mỹ. Động thái này sẽ khiến nhiều chương trình nghị sự lập pháp của ông Biden đi vào bế tắc, đồng thời khiến chính quyền ông bị Quốc hội Mỹ giám sát chặt chẽ hơn.
Đảng Cộng hòa cho rằng chi phí sinh hoạt tăng và giá nhiên liệu sẽ là điều tối quan trọng với các cử tri.
"Cử tri nhìn vào kết quả chứ không phải quá trình. Việc luật được thông qua là vô nghĩa nếu họ phải vật lộn với giá xăng, hóa đơn đồ thiết yếu, chi phí điện nước tăng", Nicole McCleskey - nhà thăm dò ý kiến đảng Cộng hòa tại New Mexico - nói.
Nếu nhìn xa hơn đợt bầu cử giữa kỳ sắp tới, ông Biden nhiều lần khẳng định mình có kế hoạch tái tranh cử. Tuy vậy, một số cuộc thăm dò gần đây cho thấy đảng Dân chủ dè dặt với ý tưởng này, trong khi cử tri lo ngại về độ tuổi của tổng thống.
Ông Biden sẽ bước sang tuổi 80 vào tháng 11 tới và là vị tổng thống cao tuổi nhất nước Mỹ. Loạt chiến thắng lập pháp có thể làm giảm bớt lo ngại về cách ông Biden làm việc, tuy nhiên vấn đề tuổi tác khó có thể giải quyết.
Một số thành viên đảng Dân chủ nghi hoặc về việc ông Biden có nên tái tranh cử hay không. Trong cuộc phỏng vấn vào tuần trước, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mỹ Chuck Schumer đã né tránh câu hỏi liệu tổng thống có nên tái tranh cử: "Hãy tập trung vào đợt bầu cử năm 2022, sau đó mới nghĩ tới bầu cử tổng thống".
Thách thức quảng bá chiến thắng tới dân Mỹ
Chiến thắng lập pháp của ông Biden diễn ra cùng lúc FBI khám xét nhà cựu Tổng thống Donald Trump ở Florida. Vụ khám xét có thể đoàn kết các thành viên đảng Cộng hòa ngay trước thềm cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ, và cũng có thể giúp sức ông Trump khi tái tranh cử.
Nhà Trắng hiện đối mặt với nhiệm vụ quảng bá luật mới này, sau khi nỗ lực thúc đẩy luật cơ sở hạ tầng lưỡng đảng thông qua vào năm ngoái không nhận được sự chú ý của phần lớn công chúng.
Cuộc thăm dò ý kiến cử tri của Fox News công bố vào tuần trước cho thấy 45% người được hỏi chọn hiểu rõ những thứ ghi trong Đạo luật Giảm lạm phát, trong khi 53% chọn không hiểu rõ về đạo luật này.
 |
| Tỷ lệ ủng hộ ông Biden trong những tháng gần đây ở mức bằng hoặc dưới 40%. Ảnh: Reuters. |
Tuần trước, Nhà Trắng cho biết ông Biden và các quan chức hàng đầu sẽ đi công tác để thúc đẩy chương trình nghị sự. Họ có kế hoạch tập trung vào chi tiết chính quyền đã chiến đấu thành công chống lại các nhóm lợi ích đặc biệt bằng dự luật đề cập đến giá thuốc, thuế doanh nghiệp, khí hậu và súng, đồng thời cáo buộc đảng Cộng hòa đứng về phía "lợi ích đặc biệt và giới siêu giàu".
Building Back Together - nhóm vận động hành lang ủng hộ ông Biden - và Ủy ban Quốc gia Dân chủ sẽ thúc đẩy quảng bá luật thông qua quảng cáo kỹ thuật số, đài phát thanh, báo in và truyền hình trong những tuần tới.
Trong khi đó, giới lập pháp và ứng cử viên đảng Cộng hòa bắt đầu mô tả gói luật về khí hậu là một sai lầm vì có thể làm tăng thuế. Hạ nghị sĩ Tom Cole nói rằng đảng Dân chủ "lại mang đến cho chúng ta một dự luật tệ hại nữa về thuế và chi tiêu và nó sẽ chỉ khiến cho lạm phát trầm trọng hơn".
Trong khi đó, ông John Anzalone, người thực hiện nhiều khảo sát cho Wall Street Journal, nói ông Biden đã “trao cho các thành viên đảng Dân chủ tuyến đầu một thứ gì đó để lấy làm cơ sở ra tranh cử".
Ông Biden đang tìm cách quảng bá thành công trong giảm giá xăng. Giá xăng trung bình tại Mỹ đã giảm gần một USD kể từ khi chạm mốc 5 USD vào giữa tháng 6. Dữ liệu lạm phát cho thấy đà tăng đã chậm lại trong tháng 7 do chi phí năng lượng giảm.
Và ông cũng báo hiệu ông sẽ đưa vụ Tòa Tối cao Mỹ lật ngược án lệ Roe v. Wade làm một phần trọng tâm chiến dịch. Giới phân tích cả 2 đảng nói những dấu hiệu gần đây cho thấy vấn đề phá thai có thể tiếp thêm sức mạnh cho đảng Dân chủ và làm lung lay ý định của một số cử tri chưa quyết định vào tháng 11.
