Vì sao băng đảng Mexico xin lỗi

Trong lá thư được tuyên bố là của băng đảng Mexico mà AP có được thông qua một quan chức thực thi pháp luật bang Tamaulipas, phe Scorpions đã xin lỗi cư dân Matamoros - nơi những người Mỹ bị bắt cóc.

Băng đảng cũng gửi lời xin lỗi tới người phụ nữ Mexico đã chết trong vụ đấu súng và 4 người Mỹ cùng gia đình họ.

“Chúng tôi đã quyết định giao những người liên quan trực tiếp và chịu trách nhiệm vụ việc, những người luôn hành động theo ý họ và thiếu kỷ luật”, bức thư viết.

Đồng thời, băng đảng này nhấn mạnh những cá nhân đó đã đi ngược lại các quy tắc của băng đảng, trong đó bao gồm “tôn trọng cuộc sống và hạnh phúc của những người vô tội”.

Các băng đảng ma túy thường đưa ra thông cáo để đe dọa các đối thủ và chính quyền, nhưng cũng có thời điểm họ hành động như trên nhằm cố gắng giải quyết tình huống có thể ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh. Và vụ bạo lực ngày 3/3 ở Matamoros là một trong số đó.

Lực lượng an ninh thiết lập vành đai bảo vệ bên ngoài nhà xác của Cơ quan Y tế Pháp y trước khi chuyển xác hai người Mỹ. Ảnh: Reuters.

Động thái bất ngờ

David Saucedo, nhà phân tích an ninh người Mexico, cho biết vụ giết người Mỹ đã làm nóng tình hình, dẫn tới việc tăng cường tuần tra của lực lượng Vệ binh Quốc gia và một lực lượng đặc biệt của quân đội Mỹ.

“Hiện tại rất khó để băng đảng tiếp tục hoạt động mua bán ma túy trên đường phố và chuyển ma túy sang Mỹ. Vì vậy, họ là những người đầu tiên quan tâm và muốn việc này kết thúc càng sớm càng tốt”, ông Saucedo nói.

Ngoài bức thư, quan chức giấu tên của Tamaulipas cũng tiết lộ với AP bức ảnh chụp 5 người đàn ông bị trói úp mặt xuống vỉa hè. Giới chức hiện chưa xác nhận công khai có nghi phạm mới bị giam giữ hay không.

Một quan chức an ninh khác nói rằng 5 người đàn ông được tìm thấy bị trói bên trong chiếc xe mà nhà chức trách đang tìm kiếm, cùng với bức thư.

Bức thư của băng đảng gửi cho cảnh sát Mexico với lời xin lỗi về vụ bắt cóc 4 người Mỹ hôm 3/3. Ảnh: Federal Ministerial Police.

Jerry Wallace, anh họ của Eric Williams, một trong những nạn nhân người Mỹ bị bắt cóc và bị bắn vào chân trái, cho biết gia đình rất vui khi biết Eric còn sống nhưng không chấp nhận bất cứ lời xin lỗi nào từ băng đảng.

“Điều đó sẽ không thay đổi được những đau khổ mà chúng tôi đã trải qua”, ông nói hôm 9/3. Wallace (62 tuổi), kêu gọi chính phủ Mỹ và Mexico giải quyết tốt hơn tình trạng bạo lực giữa các băng đảng.

Thành phố Matamoros là tâm điểm cuộc chiến tranh giành địa bàn giữa các nhóm thuộc băng đảng vùng vịnh Mexico nhằm kiểm soát tuyến đường vận chuyển ma túy vào Mỹ, theo Reuters.

Hôm 3/3, 4 người Mỹ đã đi từ Texas đến Matamoros để một trong số họ phẫu thuật thẩm mỹ. Khoảng giữa trưa, họ bị bắn ở trung tâm thành phố Matamoros và sau đó bị nhóm đàn ông có vũ trang lôi lên chiếc xe bán tải.

Một phụ nữ Mexico, Areli Pablo Servando (33 tuổi), cũng thiệt mạng, dường như là do trúng đạn lạc.

Một binh sĩ bảo vệ bên ngoài Văn phòng Tổng chưởng lý bang Tamaulipas, Mexico. Ảnh: Reuters.

Một người bạn khác của nhóm người này, vẫn ở Brownsville, Texas đã gọi cảnh sát sau khi không thể liên lạc được với nhóm bạn.

Người phát ngôn của Sở Cảnh sát Brownsville, Martin Sandoval, hôm 9/3 cho biết các sĩ quan đã tuân theo quy trình và kiểm tra bệnh viện cùng nhà tù địa phương sau khi nhận được báo cáo về vụ mất tích.

5 người đàn ông được tìm thấy bị trói bên trong chiếc xe mà nhà chức trách đang tìm kiếm, cùng với bức thư. Ảnh: Federal Ministerial Police.

Một thám tử được chỉ định phụ trách vụ án trong vòng một giờ và sau đó báo cho FBI khi nhận ra những người này đã đi qua biên giới sang Mexico. Ngay sau đó, FBI tiếp nhận vụ việc khi video trên mạng xã hội chiếu cảnh vụ xả súng với các nạn nhân khớp với mô tả về người mất tích.

Toàn bộ quá trình từ khi những người này bị bắt cóc cho đến khi được tìm thấy kéo dài trong 4 ngày.

Nhà chức trách đã tìm thấy họ vào sáng 7/3 ở ngoại ô thành phố, được canh gác bởi một người đàn ông đã bị bắt. Zindell Brown và Shaeed Woodard chết trong vụ tấn công, Williams và Latavia McGee sống sót.

Giới chức Mexico cho rằng các thành viên băng đảng ma túy nhầm họ với đối thủ cạnh tranh nên đã nổ súng, sau đó tìm cách đưa những người này đến cơ sở y tế.

Lịch sử đổ lỗi

Hôm 9/3, hai xe tang chở thi thể của Woodard và Brown đã đi qua cây cầu quốc tế về tới Brownsville, nơi thi thể được bàn giao cho chính quyền Mỹ.

Cha của nạn nhân Shaeed Woodard, ông James Woodard, kể lại ông đã lặng đi, không nói nên lời khi nghe được tin băng đảng Mexico giết chết con trai ông, được quay lại trong đoạn phim nhanh chóng lan truyền trên mạng.

“Tôi bất lực, không thể làm bất cứ điều gì, không thể đến đó và giải cứu chúng nó. Điều đó thực sự đau đớn”, ông chia sẻ.

Bức thư xin lỗi hôm 9/3 không phải là hành động chưa từng thấy của băng đảng ma túy Mexico.

Các thành viên của Văn phòng Tổng chưởng lý bang Tamaulipas bảo vệ bên ngoài tòa nhà trước khi thi thể 2 người Mỹ được chuyển đến biên giới. Ảnh: Reuters.

Những nỗ lực quan hệ cộng đồng của các băng đảng ma túy nổi tiếng ở Mexico. Trong địa bàn tranh chấp, một băng đảng có thể treo biểu ngữ quanh thành phố, đổ lỗi cho đối thủ về hành vi bạo lực và tự nhận mình là băng nhóm không gây rối với dân thường.

Vào tháng 11/2022, những biểu ngữ như vậy đã xuất hiện khắp bang Guanajuato, được cho là do băng đảng Thế hệ mới Jalisco viết, đổ lỗi cho đối thủ về hàng loạt vụ giết người trong quán bar và các cơ sở kinh doanh khác.

Trong những tình huống khác, thông điệp thậm chí thẳng thừng hơn: Các thi thể bị bỏ lại bên trong một chiếc xe kèm ghi chú hoặc treo trên cầu vượt đường cao tốc tại con đường có nhiều xe qua lại. Mục đích nhằm khủng bố.

Tinh vi hơn, các băng đảng sử dụng quyền lực của mình để gieo rắc những câu chuyện trên báo chí địa phương hoặc ngăn không cho câu chuyện đó xuất hiện. Các thành viên của họ cũng hoạt động trên phương tiện truyền thông xã hội.

Mối quan tâm hàng đầu của họ là tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động kinh doanh, cho dù đó là buôn lậu ma túy và người di cư hay tống tiền.

Đôi khi, một băng đảng sẽ tấn công lãnh thổ của đối thủ với hy vọng hấp dẫn sự chú ý, dẫn đến phản ứng của cơ quan thực thi pháp luật nhằm gây khó khăn cho công việc kinh doanh của đối thủ.

Đó là điều dường như đã xảy ra hai năm trước ở Reynosa, ngay sát biên giới Matamoros. Các tay súng lái xe vào thị trấn xả súng và giết chết 14 người ngoài cuộc vô tội.

Việc bàn giao các nghi phạm trong băng đảng cho cảnh sát cũng không phải là không có tiền lệ. Ông Saucedo lưu ý rằng một thủ lĩnh băng đảng có thể đã ra lệnh cho vụ tấn công nhưng sau đó hối hận và quyết định giao những “con cừu hiến tế” cho cảnh sát.

Năm 2008, những kẻ buôn bán ma túy ở Michoacan đã ném lựu đạn vào đám đông đang ăn mừng độc lập của Mexico, khiến 8 người thiệt mạng.

Vài ngày sau, nhà chức trách đã bắt giữ 3 nghi phạm, nhưng hóa ra họ bị một băng đảng bắt cóc, đánh đập để nhận tội và khai có liên quan đến nhóm đối thủ.