Theo Asahi, ông Shinzo Abe thậm chí giữ kín kế hoạch của mình với đồng minh thân thiết nhất là Phó thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Taro Aso đến tận phút cuối.
Trong buổi ăn tối với các đồng minh chính trị trong đảng Tự do Dân chủ (LDP) ngày 27/8, ông Aso còn khẳng định tình hình sức khỏe của Thủ tướng Abe đã cải thiện và không có chuyện từ chức sớm.
Tại cuộc họp nội các sáng hôm sau, thủ tướng Nhật bất ngờ yêu cầu gặp riêng ông Aso. Một số nguồn tin cho biết đến lúc này ông Shinzo Abe mới thông báo cho người đồng minh về ý định từ chức. Phó thủ tướng Aso đã cố thuyết phục ông Abe đổi ý nhưng bất thành.
 |
| Phó thủ tướng, Bộ trưởng Tài chính Taro Aso (giữa) bị phóng viên vây kín tại Văn phòng Thủ tướng ở Tokyo vào chiều 28/8. Ảnh: AP. |
Đến cuộc họp báo chiều hôm đó, thủ tướng Nhật Bản xác nhận đã quyết định từ chức từ ngày 24/8, sau khi kiểm tra sức khỏe lần hai tại Bệnh viện Đại học Keio. Nhà lãnh đạo cho biết bệnh viêm loét đại tràng kinh niên của ông có dấu hiệu tái phát từ tháng 6.
Hỗn loạn và bất ngờ
Cơn sốc trong hàng ngũ quan chức cấp cao chính phủ và đảng cầm quyền LDP thể hiện rõ rệt trong ngày 28/8.
Theo Japan Times, quyết định từ chức của ông Abe khiến cả những nhân vật thông thạo nhất về chính trường Nhật Bản phải bất ngờ. Các phóng viên, nghị sĩ, thành viên nội các và nhân viên văn phòng thủ tướng Nhật luôn trao đổi với nhau hàng ngày, nhưng gần như không một ai biết trước kế hoạch lần này của nhà lãnh đạo.
Những thông tin đầu tiên về ý định từ chức của Thủ tướng Abe xuất hiện vào khoảng 14h ngày 28/8. Phóng viên tại văn phòng thủ tướng phải nháo nhào chạy đến màn hình TV ở khu vực cửa ra vào để theo dõi.
Sau đó, đội ngũ ghi hình mới khẩn trương chuẩn bị dụng cụ, còn phóng viên gọi điện cho mọi nguồn quen biết để xác thực thông tin.
Một chuyên viên quan hệ công chúng văn phòng thủ tướng thừa nhận cá nhân bà cũng không biết gì. "Bộ phận của chúng tôi đang phát điên lên", người công chức này cho biết.
Khoảng 16h cùng ngày, các bộ trưởng lần lượt đến văn phòng thủ tướng để họp nội các khẩn cấp và chính thức được thông báo về quyết định từ chức của ông Abe. Cảnh tượng đầy hỗn loạn. Phóng viên vây kín từng bộ trưởng hỏi phản ứng và xác nhận.
"Tôi chỉ biết về quyết định từ chức của thủ tướng qua báo chí và cá nhân tôi cũng bất ngờ", Bộ trưởng Seiko Hashimoto, phụ trách Olympics và Paralympic Games Tokyo, cho biết.
"Thủ tướng trông vẫn ổn trong cuộc họp nội các buổi sáng. Tôi nghĩ ông ấy đã khỏe rồi. Điều này ngoài dự kiến", Bộ trưởng Công nghệ Thông tin Naokazu Takemoto cho biết.
 |
| Thủ tướng Shinzo Abe rời cuộc họp báo sau khi công bố quyết định từ chức. Ảnh: Reuters. |
Những tín hiệu trong 2 tuần qua
Những hoài nghi về tình hình sức khỏe của ông Abe đã xuất hiện trong nhóm thân thiết với thủ tướng từ đầu tháng 8. Ngày 17/8, ông đến kiểm tra y tế tại Bệnh viện Đại học Keio hơn 7 tiếng. Buổi khám lần hai diễn ra chưa đầy một tuần sau.
Nhà lãnh đạo không tiết lộ bất kỳ điều gì về kết quả chẩn đoán. Giới lãnh đạo LDP chỉ có thể phỏng đoán bệnh viêm loét đại tràng kinh niên của ông Abe đã tái phát. Căn bệnh này cũng chính là lý do buộc ông phải từ chức vào năm 2007, chỉ một năm sau khi đắc cử.
Những nhân vật cấp cao trong chính phủ và thân thiết với Thủ tướng Abe đã làm mọi cách để nói giảm nhẹ tình hình trong 2 tuần qua. Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga nhiều lần khẳng định ông gặp Thủ tướng Abe mỗi ngày và thấy sức khỏe chính trị gia 65 tuổi hoàn toàn bình thường.
Một số quan chức mô tả giọng nói của nhà lãnh đạo bắt đầu lấy lại được thần thái quen thuộc.
Tuy nhiên, giới thạo tin vẫn nhận thấy những dấu hiệu không bình thường. Một số nguồn tin cho biết ông thời gian gần đây về thẳng tư gia để dùng bữa tối.
Thông thường, ông Abe luôn mang theo hộp thức ăn riêng để dùng bữa ngay trong văn phòng cùng các trợ lý. Một số nguồn tin nói ông Abe mất cảm giác ngon miệng và ốm đi thấy rõ.
Trong họp báo chiều 28/8, ông Abe xác nhận bệnh cũ đã tái phát. Ông cũng cố gắng xoa dịu những chỉ trích rằng mình đã một lần nữa bỏ cuộc và từ bỏ nhiệm vụ của vị trí thủ tướng.
Ông gửi lời xin lỗi người dân Nhật Bản "từ tận đáy lòng". Ông cho rằng đây là thời điểm phù hợp để từ chức vì đất nước cần người lãnh đạo đảm bảo sức khỏe trong đối phó khủng khoảng Covid-19.
Trước khi thông báo từ chức, ông Abe đã đưa ra gói chính sách mới gồm các biện pháp ứng phó đại dịch Covid-19 và định hướng an ninh quốc gia mới nhằm đối phó các mối đe dọa từ Triều Tiên.
Theo Asahi, cách này nhằm tạo ấn tượng thủ tướng Nhật Bản chỉ từ chức sau khi đã đưa ra được hướng đi rõ ràng cho đất nước trong giai đoạn đầy thử thách hiện nay.
