Cuộc nội chiến ở Libya tiếp tục diễn biến phức tạp, đặc biệt là ở phía nam Tripoli, nơi diễn ra cuộc chiến căng thẳng giữa các máy bay không người lái của Thổ Nhĩ Kỳ và Trung Quốc, nhưng vẫn không phá vỡ được thế bế tắc, South China Morning Post dẫn nguồn tin các nhà phân tích cho biết.
Kể từ tháng 4, nguyên soái Khalifa Haftar, tư lệnh quân đội quốc gia Libya (LNA) đã phát động cuộc tấn công nhằm chiếm Tripoli, thủ đô của Chính phủ Thống nhất Quốc gia Libya (GNA), được Liên Hợp Quốc công nhận. Cuộc tấn công trên bộ hầu như không đạt được tiến triển nào.
Cuộc đối đầu công nghệ Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ
Đối mặt với sự bế tắc ở chiến trường trên bộ, các bên đã chuyển sang sử dụng vũ khí công nghệ cao với hy vọng giành được ưu thế trước kẻ thù, trong cuộc chiến đã giết hơn 1.000 người, 6.000 người bị thương và buộc hơn 120.000 người rời bỏ nhà cửa, theo số liệu của Liên Hợp Quốc.
Các máy bay không người lái bắt đầu tham gia vào chiến trường từ tháng 6, bất chấp lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc đối với Libya kể từ cuộc lật đổ chế độ Muammar Gaddafi vào năm 2011.
 |
| UAV trinh sát/tấn công Wing Loong do Trung Quốc sản xuất. Ảnh: Tân Hoa Xã. |
Nhà phân tích quốc phòng Arnaud Delalande, cho biết việc sử nhiều tài sản trên không trong những tháng đầu tiên của cuộc chiến, khiến phần lớn máy bay chiến đấu của hai bên đều không thể bay do thiếu bảo trì.
Không muốn bị mất lợi thế trong cuộc chiến trên không, Haftar và GNA đã khẩn trương chuyển sang loại máy bay khác, đó là máy bay không người lái (UAV). Các chuyên gia nói rằng Haftar đã mua UAV Wing Loong do Trung Quốc sản xuất từ UAE, quốc gia ủng hộ ông.
GNA tìm kiếm sự trợ giúp từ Thổ Nhĩ Kỳ. Ankara ngày càng cởi mở về sự hỗ trợ cho GNA bằng cách chuyển giao UAV Bayraktar. Mỗi bên đều tập trung vào việc cố gắng tiêu diệt UAV và trung tâm chỉ huy của kẻ thù.
Lực lượng của Haftar liên tục thực hiện các đợt tấn công vào sân bay quốc tế Mitiga, đóng cửa đường hàng không duy nhất kết nối Tripoli với thế giới bên ngoài. Họ còn tuyên bố UAV Bayraktar của Thổ Nhĩ Kỳ và trung tâm chỉ huy mặt đất đang bị nhắm mục tiêu.
“Cuộc đối đầu trên không này đang trở thành mối quan tâm của các nhà tài trợ cho LNA là Abu Dhabi và GNA là Ankara”, ông Delalande nói.
Ahmad al-Hasnaoui, tướng quân đội Libya về hưu nói rằng máy bay không người lái đang hỗ trợ đắc lực cho lực lượng mặt đất, đóng vai trò quan trọng trong việc làm suy yếu lực lượng và hậu cần của kẻ thù.
Jalal al-Fitouri, nhà phân tích ở Libya cho biết cả hai bên đã tăng cường các cuộc không kích chống lại căn cứ máy bay không người lái của đối phương kể từ tháng 6. UAV Wing Loong đã tìm kiếm đường băng của UAV Bayraktar để tấn công, nhằm phá hủy sức mạnh không quân của GNA, nhưng không thành công.
Các chuyên gia Thổ Nhĩ Kỳ được cử đến trợ giúp cho GNA đã đa dạng hóa chiến lược của họ, bằng cách sử dụng các đoạn đường cao tốc để cho UAV Bayraktar cất, hạ cánh. Ngoài ra, họ sử dụng các trạm ăng ten trên toàn bộ khu vực giữa Tripoli, Misrata và quận trung tâm Jufra để mở rộng phạm vi hoạt động của UAV.
Cán cân trên bộ vẫn không thay đổi
“Dù Wing Loong hay Bayraktar chiến thắng trong cuộc chiến trên không, máy bay không người lái chưa phải là dấu chấm hết, nếu lực lượng mặt đất không tiến lên”, nhà phân tích Delalande nói.
 |
| Sân bay quốc tế Mitiga sau cuộc không kích của LNA vào tháng 4. Ảnh: AP. |
Wing Loong có thể mang theo tải trọng vũ khí khoảng 1 tấn, trong khi Bayraktar mang theo khoảng 650 kg. Mức độ hủy diệt đối phương trong các đợt không kích bằng UAV không cao, do vũ khí mang theo thường là loại có sức công phá nhỏ, để phù hợp với kích thước và tải trọng của UAV.
Chiến thắng trong cuộc đối đầu giữa 2 loại UAV do Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất là chưa đủ để tạo nên ưu thế đối với cục diện trên mặt đất, các nhà phân tích nhận định.
Đối với việc bất phân thắng bại trong cuộc chiến trên mặt đất, Liên Hợp Quốc đang khuyến khích các bên tham chiến khởi động lại tiến trình chính trị đang bị trì hoãn, kể từ khi Haftar phát động cuộc tấn công.
Tuy nhiên, nhà phân tích Delalande tin rằng Haftar không có ý định đàm phán và tin rằng ông có thể thắng trong cuộc chiến trên không.
“Ông ta đang thúc đẩy UAE tham gia sâu hơn nữa. Các cuộc không kích bằng tiêm kích Mirage của không quân UAE sẽ có thể diễn ra trong những tuần tới. Về phần mình, Thổ Nhĩ Kỳ không thể che giấu sự hỗ trợ đối với Tripoli, mà không trực tiếp tham gia vào cuộc đối đầu trên không bằng sức mạnh không quân của họ”, nhà phân tích Delalande cảnh báo.
