“Ai làm chủ bầu trời, kẻ đó giành chiến thắng”, câu châm ngôn này luôn đúng trong lịch sử chiến tranh hiện đại. Các quốc gia có công nghệ tối tân và ngân sách dồi dào đã dành hàng chục tỷ USD để xây dựng lực lượng không quân. Họ tin rằng các tiêm kích tối tân sẽ giúp duy trì ưu thế trên không trong các cuộc xung đột.
Tuy nhiên, những máy bay nhỏ, rẻ tiền và không cần người lái đang làm thay đổi điều này, đặc biệt là ở chiến trường Trung Đông, The Guardian cho biết. Chỉ trong 3 tháng qua, các máy bay không người lái đã gây ra nhiều thiệt hại ở Iraq, Syria, Lebanon, đặc biệt là với Saudi Arabia.
Một nửa sản lượng dầu của nước này và chiếm đến 7% nguồn cung dầu của thế giới đã bị phá hủy bởi cuộc tấn công cảm tử của các máy bay không người lái. Cuộc tấn công không gây ra còi báo động và dường như đã qua mặt các hệ thống radar tiên tiến nhất của khu vực.
 |
| Khói bốc lên từ nhà máy lọc dầu Aramco ở Abqaiq, Saudi Arabia sau cuộc tấn công bằng máy bay không người lái hôm 14/9. Ảnh: AFP. |
Máy bay không người lái hiện là một phần không thể thiếu trong kho vũ khí của các quân đội tiên tiến trong khu vực, cũng là những quốc gia có quyền lực. Các tổ chức phiến quân cũng bị thuyết phục bởi lợi ích mà thiết bị bay khó phát hiện này mang lại, có thể sử dụng làm vũ khí trong chiến tranh.
Quân đội Israel, lực lượng được đánh giá hùng mạnh nhất Trung Đông được trang bị các máy bay chiến đấu tiên tiến và vũ khí dẫn đường công nghệ cao mới nhất, nhưng đang chuyển sang sử dụng máy bay không người lái cho các nhiệm vụ tấn công mục tiêu ở Syria.
Bên cạnh vấn đề chi phí, việc phủ nhận liên quan đến cuộc tấn công là một yếu tố rất quan trọng thúc đẩy Israel thực hiện sự thay đổi này. Các máy bay không người lái có thể tránh được radar và việc xác định ai là thủ phạm gây ra cuộc tấn công rất khó khăn. Điều đó thực sự hấp dẫn với các lãnh đạo Israel, những người đang cố gắng ngăn chặn cuộc chiến trong bóng tối ngày càng nguy hiểm với Iran.
 |
| Mẫu máy bay không người lái được cho đã sử dụng trong cuộc tấn công vào Saudi Arabia. Ảnh: AFP. |
Iran cũng tăng cường phát triển các máy bay không người lái để đối trọng với kẻ thù. Họ chế tạo rất nhiều phiên bản quân sự rẻ tiền, bên cạnh phiên bản tiên tiến sao chép từ máy bay không người lái của Mỹ bị rơi trên lãnh thổ nước này nhiều năm trước.
Các lực lượng phiến quân được Iran hậu thuẫn ngày càng sử dụng nhiều hơn các máy bay không người lái do Tehran cung cấp. Phiến quân Houthi ở Yemen từng sử dụng một máy bay không người lái bay sâu vào tới 700 km trong lãnh thổ Saudi Arabia và lao vào một đường ống dẫn dầu.
Thiệt hại do vụ tấn công trước đó là những gì đã xảy ra vào hôm 15/9. Đó dường như là cuộc tấn công bằng máy bay không người lái đầu tiên vào địa điểm có ý nghĩa chiến lược toàn cầu. Giá dầu tăng vọt ngay sau đó và Mỹ đã để ngỏ khả năng mở kho dự trữ chiến lược.
Cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào Saudi Arabia là lời cảnh báo rõ ràng, rằng thời đại quyền lực tối cao của máy bay phản lực siêu thanh sắp kết thúc. Không quân Mỹ cần phải chú ý đến điều này.
Máy bay không người lái đã thách thức quyền thống trị bầu trời và chi phí để thực hiện cuộc tấn công là khá thấp.
