Thành công là từ cả chăm chỉ và may mắn mà nên

“Hãy làm việc như điên”, Elon Musk. “Đời ai cũng có may mắn”, Warren Buffett

Khi nói đến thành công về tài chính và sự giàu có, thường thì có hai câu chuyện hoặc cách nghĩ chủ đạo về cách nó diễn ra.

Chúng ta hoặc tin rằng:

Người giàu làm giàu được nhờ chăm chỉ. Người giàu xứng đáng với sự giàu có của họ. Họ đã làm nên thành công về tiền bạc (thuyết trọng nhân tài).

Hoặc:

Người giàu làm giàu được nhờ các sự kiện ngẫu nhiên ngoài tầm kiểm soát của họ. Tất cả đều là nhờ may mắn, thời điểm, tài năng và số phận. Thành công của họ không phải do họ làm ra (thuyết định mệnh).

Elon Musk. Ảnh: BBC.

Bạn có thể hình dung hai cách nghĩ này như hai điểm cực trên một dải phổ. Dĩ nhiên, thực tế chắc chắn nằm ở khoảng giữa hai điểm đó. Tuy vậy, cân nhắc đến cả hai cực giúp ích cho việc hiểu những suy nghĩ và niềm tin cơ bản của chúng ta về việc thành công tài chính đến từ đâu.

Tới đây, chúng ta đã xét đến câu chuyện đầu tiên: ngộ nhận về chế độ nhân tài - rằng chỉ cần chăm chỉ và có năng lực là sẽ dẫn đến thành công. Thế nhưng, như chúng ta đã thấy trong câu chuyện của Evan Spiegel, và cả trong phân tích của chính anh về việc thành công của mình đến từ đâu, anh cũng quy phần lớn cho vận may.

Khía cạnh may mắn của mọi chuyện là một ý tưởng xứng đáng được dành chút thời gian khai thác. Nếu không thực sự hiểu nó thì chúng ta có lẽ sẽ muốn ca cẩm và than vãn về việc không có được những lợi thế bất công nào đó, hoặc chúng ta có thể sẽ thắc mắc tại sao một số người khác lại được ban cho nhiều lợi thế đến vậy.

Chúng ta có lẽ sẽ vung tay thất vọng mà thốt lên rằng, nếu mọi chuyện phụ thuộc cả vào một tấm vé may mắn như thế, thì ta tội gì mà bận tâm.

Bạn đã đọc về vai trò quan trọng của chăm chỉ và may mắn trong cả hai hành trình khởi nghiệp của chúng tôi. Chúng tôi đều đã làm việc cực kỳ chăm chỉ, nhưng đồng thời cũng đã rất may mắn.

Chúng tôi đều được nuôi dưỡng trong những gia đình yên ổn, yêu thương, ở một nước phát triển giàu có với hệ thống giáo dục tuyệt vời, một nền dịch vụ y tế công miễn phí và một số lưới an toàn để có thể chấp nhận rủi ro, bởi chúng tôi sẽ không thực sự chết đói trên phố hay gì cả.

Chúng tôi đã đủ may mắn vì có thể sống miễn phí ở nhà cha mẹ trong lúc gây dựng những doanh nghiệp đầu tiên của mình, và cũng đủ may mắn khi không ai trong gia đình gặp phải những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, mà nếu có chắc đã đẩy chúng tôi đến chỗ trở thành những người chăm sóc, và cũng may mắn rằng chúng tôi đủ khỏe mạnh để theo đuổi những cơ hội kinh doanh kia. Ash may mắn sinh ra ở Anh, và Hasan may mắn được lớn lên ở London thay vì ở đất nước bị chiến tranh tàn phá mà anh đã sinh ra.

Ngoài những nền móng mà chúng tôi vô cùng biết ơn này, còn có nhiều khoảnh khắc tình cờ và may mắn đã giúp chúng tôi trên hành trình của mình. Ash may mắn kiếm được công việc trong một cửa hàng bán buôn văn phòng phẩm và máy tính, và sách về máy tính, ngay vào lúc internet đang cất cánh.

Hasan may mắn có tiền để đầu tư vào một khóa kinh doanh trực tuyến, và một mạng lưới người thân và bạn bè ở London mà nhờ đó anh có được những khách hàng đầu tiên.

Như vậy may mắn không cần phải là loại đặc quyền mà Evan Spiegel có. Thực tế thì cũng có thể bạn đang ở thế rất bất lợi, mà vẫn đạt được thành công. Một ví dụ điển hình của may mắn, mặc dù câu chuyện của cô có vẻ chẳng may mắn chút nào, là Oprah Winfrey.