 |
Bình luận viên Quang Huy gửi cho Zing nhận định sau hành trình dài của tuyển Việt Nam ở vòng loại ba World Cup 2022. BLV kỳ cựu nhấn mạnh màn trình diễn của "Những chiến binh sao vàng" bộc lộ nhiều hạn chế hơn ưu điểm. Nhưng cú va vấp ở sân chơi lần này là thứ vô giá để tạo tiền đề cho sự vươn lên của bóng đá Việt Nam.
Cú vấp ngã cần thiết
Khi tuyển Việt Nam chơi ở vòng loại ba World Cup 2022, ngay từ đầu, tinh thần của tôi là xác định đội không thể vào top 3 chung cuộc ở bảng đấu. Vòng loại ba rõ ràng là sân chơi quá tầm với bóng đá Đông Nam Á.
Tuyển Việt Nam lần đầu đặt chân đến đây, nên chưa có kinh nghiệm. Chúng ta cũng chưa từng chơi một giải đấu dài hơi và cần sự chuẩn bị kỹ như vậy.
Thực tế, kết quả xếp hạng chung cuộc phản ánh rõ sức mạnh thật sự của tuyển Việt Nam khi "bơi ra biển lớn". Chúng ta giành 4 điểm, thấp nhất trong 12 đội vào vòng loại ba.
Vị thế của tuyển Việt Nam trong những năm qua chỉ quanh quẩn ở top 12-15 châu Á. Do đó, vòng loại ba World Cup 2022 là cú vấp cần thiết để bóng đá Việt Nam nhìn rõ mình đứng ở đâu mà thay đổi.
 |
| Tuyển Việt Nam chơi nỗ lực, nhưng khác biệt trình độ khiến thầy trò HLV Park thua liên tiếp. Ảnh: Việt Linh. |
Hòa Nhật Bản 1-1 trên sân khách là điều tuyệt vời về mặt tỷ số. Nhưng thế trận trên sân cho thấy sự chênh lệch quá lớn giữa 2 nền bóng đá.
Tuyển Việt Nam cần may mắn để thủ hòa Nhật Bản. Không thể phủ nhận là thầy trò HLV Park chơi kiên cường trong khâu phòng ngự, nhưng sẽ không nhiều trận chúng ta cầm chân được đội bóng lớn nếu cứ chơi kiểu này.
Xuyên suốt hành trình vòng loại ba World Cup 2022, 2 trận gặp Trung Quốc là màn trình diễn tốt nhất của tuyển Việt Nam. Thầy trò HLV Park thua đáng tiếc ở trận lượt đi, rồi đòi lại món nợ bằng chiến thắng 3-1 trên sân nhà. Trung Quốc chỉ xếp trên Việt Nam ở vòng loại ba World Cup 2022 với cách biệt 2 điểm. Điều đó thể hiện sự chênh lệch của 2 đội tuyển không lớn.
Trong khi đó, Oman đang trội hơn tuyển Việt Nam trên nhiều khía cạnh. Còn Australia, Saudi Arabia và Nhật Bản là tầm cỡ hoàn toàn khác.
Những trận thua liên tiếp của tuyển Việt Nam là chuyện đã được dự đoán trước. Vấn đề chỉ là thầy trò HLV Park thể hiện ra sao và thu lại được gì sau những màn cọ xát quý giá.
Về tinh thần, không còn gì để chê các tuyển thủ Việt Nam. Còn với yếu tố chuyên môn, những điểm yếu của cầu thủ, lẫn ban huấn luyện đều lần lượt lộ rõ.
Hai mặt sáng - tối của tuyển Việt Nam
Tuyển Việt Nam ghi 8 bàn ở vòng loại ba World Cup 2022, trong đó có các trận chọc thủng lưới Nhật Bản, Saudi Arabia, Oman và Trung Quốc. Đó là điểm tích cực của "Những chiến binh sao vàng" trong lần đầu đặt chân đến chiến dịch này, bởi so với trước, tuyển Việt Nam khi gặp đội lớn châu Á không còn chơi theo kiểu hoàn toàn chịu trận.
Trái ngược, tuyển Việt Nam nhận đến 19 bàn thua, với quá nửa trong số đó là tình huống bóng bổng. Nhiều bàn thua của tuyển Việt Nam xảy ra vì non kinh nghiệm, và có cả tình huống bị thổi phạt đền vì những lỗi như "từ trên trời rơi xuống".
 |
| HLV Park đã nỗ lực cải thiện cho đội tuyển, nhưng không có nhiều thời gian. Ảnh: Việt Linh. |
Hàng thủ là niềm tự hào của HLV Park khi xây dựng tuyển Việt Nam. Chúng ta từng chơi tốt ở phạm vi Đông Nam Á. Còn với đấu trường châu Á, khi liên tiếp đụng đối thủ lớn và chơi trong áp lực nặng nề của tấm vé dự World Cup, hệ thống phòng ngự của "Những chiến binh sao vàng" không trụ vững.
Bóng bổng là điểm yếu chí mạng của tuyển Việt Nam, bởi các trung vệ bị bất lợi về thể hình, và chưa làm tốt ở khâu di chuyển kèm người chủ động. Những trung vệ tốt nhất của tuyển Việt Nam, Đỗ Duy Mạnh, Quế Ngọc Hải, Bùi Tiến Dũng, Trần Đình Trọng, không có thể hình lý tưởng. Trong khi đó, Bùi Hoàng Việt Anh và Nguyễn Thanh Bình cao lớn, nhưng lại thiếu kinh nghiệm.
HLV Park và các trợ lý nhìn ra vấn đề. Qua từng trận, sự tiến bộ trong phòng ngự bóng bổng của tuyển Việt Nam là có, nhưng chưa triệt để. HLV Park cần thêm thời gian để "mổ băng" sâu và chấn chỉnh điểm yếu này, còn không tuyển Việt Nam sẽ khó trụ vững khi một lần nữa tiến ra châu lục.
Tuyển Việt Nam có thêm điểm sáng từ sự linh hoạt trong đấu pháp. Cụ thể, HLV Park xếp xoay tua giữa các sơ đồ 3-5-2, 3-4-3 và 3-4-1-2. Cự ly tổ chức phòng ngự của tuyển Việt Nam từng dễ rối loạn khi đụng đối thủ tấn công áp đảo hoàn toàn, điển hình là trận ra quân gặp Saudi Arabia.
Nhưng từ trận tiếp đón Australia, tuyển Việt Nam tổ chức cự ly bài bản hơn. Các cầu thủ ở tuyến trên, Quang Hải, Văn Đức, Tiến Linh, cũng chịu khó hỗ trợ pressing từ phần sân đối thủ. Nhịp độ pressing của tuyển Việt Nam vẫn chưa đồng bộ, nhưng các cầu thủ sẽ tiến bộ nếu tập luyện và chuẩn bị kỹ hơn.
Một loạt tuyển thủ trưởng thành từ chiến dịch vòng loại ba World Cup 2022. Đó là Nguyễn Hoàng Đức, từ vai trò dự bị, bứt lên thành trụ cột không thể thay. Hồ Tuấn Tài đã chiếm hẳn suất đá chính ở biên phải. Phạm Tuấn Hải là phát hiện mới nhất của HLV Park.
Dù vậy, vẫn có ý kiến trái chiều về việc tại sao HLV Park không sử dụng nguồn lực mới sớm hơn, như Tấn Tài, Tuấn Hải, nhất là khi hàng công tuyển Việt Nam, với Văn Đức, Tiến Linh từng có giai đoạn dài sa sút phong độ trầm trọng.
Chờ đợi gì vào tương lai của tuyển Việt Nam?
Cục diện ở vòng loại ba World Cup 2022 cho thấy nhóm 4 đội hàng đầu, Nhật Bản, Hàn Quốc, Iran và Saudi Arabia, đang quá mạnh so với mặt bằng châu Á. Tuyển Việt Nam còn cách các đội đó một khoảng rất xa.
Với nhóm đội tiếp theo là Australia, UAE, Iraq, Oman, Trung Quốc, Lebanon và Syria, trình độ của họ vẫn nhỉnh hơn Việt Nam. Nhưng nếu lứa cầu thủ hiện tại phát triển tốt và được định hướng đúng mức, tôi tin tuyển Việt Nam có thể gây áp lực cho họ, thậm chí là dần dần tiến lên để cạnh tranh một cách sòng phẳng.
 |
| Cơ hội dự World Cup 2026 của tuyển Việt Nam sẽ rộng mở hơn. Ảnh: Việt Linh. |
Phần lớn tuyển thủ Việt Nam hiện tại sẽ đạt độ chín sự nghiệp trong 2-3 năm tới. Mục tiêu tiếp theo của tuyển Việt Nam là World Cup 2026, nơi mà FIFA tăng số đội tham dự từ 32 lên 48. Trong đó, châu Á có 8 suất, thay vì 4,5 suất như World Cup 2022.
Sự thay đổi của FIFA mang tính bước ngoặt để đem đến cơ hội dự World Cup cho các nền bóng đá trung bình và nhỏ. Và với nguồn lực của tuyển Việt Nam, đặt tầm nhìn trong 4 năm tới, tôi tin "Những chiến binh sao vàng" hoàn toàn có thể cạnh tranh vào nhóm 8 đội đại diện cho châu Á dự World Cup 2026.
Nhưng để cụ thể giấc mơ đó, bóng đá Việt Nam cần một bước ngoặt. Về ngắn hạn, các cầu thủ Việt Nam có thể thay đổi ngay lập tức về cách chơi, đặc biệt là những hậu vệ.
Thay vì chơi theo kiểu bản năng, tiểu xảo bằng những pha phạm lỗi "kín" ở V.League, các cầu thủ hãy nhìn vào vòng loại ba World Cup để thấy khi bơi ra "biển lớn" phải xử lý thế nào.
Về lâu dài, bóng đá Việt Nam tiếp tục phát triển đào tạo trẻ toàn diện để sản sinh nhiều thế hệ cầu thủ tiềm năng. Lứa cầu thủ Quang Hải, Công Phượng, Văn Toàn từng trở thành trụ cột đội tuyển khi còn rất trẻ, nghĩa là thế hệ đàn anh của họ vẫn trong độ tuổi sung sức, nhưng bị đánh bật khỏi đội tuyển vì không đáp ứng chuyên môn.
Đó là sự cạnh tranh cần thiết để thúc đẩy chất lượng đội tuyển đi lên, bởi trong bóng đá, "măng mọc" khi "tre chưa già" mới là sự lý tưởng.
 |
| Kết quả bảng B vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á. Đồ họa: Minh Phúc. |
 |
| Kết quả bảng A vòng loại thứ ba World Cup 2022 khu vực châu Á. Đồ họa: Minh Phúc. |
