Đối thủ cuối cùng của tuyển Việt Nam tại Vòng loại World Cup 2022 là Nhật Bản, đội vừa giành vé tới Qatar ở lượt đấu trước sau khi đánh bại Australia 2-0 ngay trên sân khách.
Nếu nhìn vào tỷ số và thời gian Nhật Bản ghi bàn (phút 89 và 90+3), người hâm mộ không theo dõi có thể nghĩ tới việc "Samurai xanh" đá giằng co với Australia và cuối cùng có được bàn vào thời điểm đối thủ buộc phải dâng cao.
Trên thực tế, Nhật Bản thể hiện sức mạnh vượt trội hoàn toàn so với Australia. Nếu thần may mắn mỉm cười, Nhật Bản có thể đã đè bẹp đội chủ nhà 4-5 bàn cách biệt.
 |
| Tuyển Nhật Bản vẫn là anh cả của khu vực châu Á. Ảnh: Reuters. |
Nhật Bản gặp Việt Nam khi đã giành vé tới World Cup khiến trận cầu trên sân Saitama chỉ còn mang ý nghĩa thủ tục. Tuy nhiên, việc chơi trên sân nhà vẫn sẽ là động lực khiến thầy trò Hajime Moriyasu giành trọn 3 điểm.
Điểm mạnh của Nhật Bản
Nhật Bản mất bao nhiêu thời gian để có cơ hội ngon ăn đầu tiên trước Australia? Câu trả lời là 26 giây. Mất chưa đầy nửa phút, Takumi Minamino đã có cơ hội dứt điểm trong tư thế không bị ai theo kèm.
Cơ hội này xuất phát từ hàng loạt tình huống pressing liên tục của Nhật Bản ngay bên phần sân Australia. Kỹ năng chơi bóng chủ động, cùng khả năng chuyển trạng thái là một trong những điểm mạnh nhất của "Samurai xanh".
 |
| Hậu vệ phải Yamane sẵn sàng dâng cao pressing gây khó dễ cho Australia trong quá trình triển khai bóng. |
 |
| Cự ly đội hình của Nhật bản được giữ rất chuẩn. Hậu vệ trái Yuto Nagatomo dâng cao khi trung vệ lệch trái Yoshida có bóng. |
Với sơ đồ 4-3-3, Nhật Bản luôn giữ chuẩn vị trí trong cách triển khai lệch. Nếu trung vệ lệch trái Maya Yoshida cầm bóng, hậu vệ trái Yuto Nagatomo sẽ dâng cao hơn hậu vệ phải và ngược lại. Điều này luôn giúp Nhật Bản giữ được cự ly đội hình chuẩn trong trường hợp mất bóng.
Đây lại là điểm yếu của tuyển Việt Nam. Ở trận lượt đi tại Mỹ Đình, bàn thua của tuyển Việt Nam đến từ tình huống mất bóng ngay sau pha phát bóng lên. Cự ly đội hình không được giữ chuẩn khi Duy Mạnh không theo kèm được Minamino còn Hồng Duy không cản được cú căng ngang của tiền đạo Liverpool cho Junya Ito ở phía trong.
Nhật Bản cũng đặc biệt nhất quán trong cách thoát pressing. Australia về cơ bản không yếu nên tạo ra áp lực đáng kể lên hàng phòng ngự Nhật Bản. Tuy nhiên, "Samurai xanh" có phương án xuyên suốt khi bóng không thể luân chuyển theo hình chữ U từ hàng phòng ngự lên tuyến tiền vệ và tiền đạo: chuyền dài vượt tuyến.
Yoshida, Yamane hay Nagatomo đều sẵn sàng tung những đường chuyền vượt tuyến ra phía sau hàng phòng ngự đối thủ để hai tiền đạo cánh Ito, Minamino cũng như trung phong Asano đua tốc gây áp lực.
Những đường chuyền dài này giúp Nhật Bản đạt được hai mục tiêu: Một, đẩy Australia về phía phần sân đối thủ từ đó hóa giải lớp pressing tầm cao. Hai, bắt đầu lại từ đầu tình huống bóng, đưa lại người dấn sang phần sân đối thủ để bắt đầu lớp pressing của mình.
Phương án này của Nhật Bản tỏ ra đặc biệt hiệu quả khi Ito hay Minamino luôn tìm được cách phá bẫy việt vị của Australia để lẻn ra phía sau hàng phòng ngự đối thủ.
Mũi khoan biên phải
Junya Ito là cầu thủ có thể coi là biểu tượng cho sự vùng dậy mạnh mẽ của Nhật Bản ở Vòng loại thứ 3 World Cup 2022 khu vực châu Á. Cầu thủ chạy cánh sinh năm 1993 ghi 4 bàn và có 1 đường kiến tạo giúp Nhật Bản lật ngược thế cờ sau khi thua Oman và Saudi Arabia ở các lượt đấu đầu tiên.
Báo chí khu vực đã dành nhiều thời gian để phân tích Ito trong cách tấn công của tuyển Nhật Bản. Tuy nhiên, Ito không phải nhân tố duy nhất tạo ra dấu ấn trong chuỗi 6 chiến thắng liên tiếp của Nhật Bản trong giai đoạn đoạn.
 |
| Bài tấn công chồng cánh thường thấy của Nhật Bản bởi Ito và Yamane. |
 |
| Nhật Bản luôn có sẵn người để nhận bóng trả ngược từ đáy biên. |
Tiền vệ chơi sát với Ito, Hidemasa Morita là nhân tố đặc biệt phải xem trọng tại đội hình "Samurai xanh". Morita đang chơi bóng tại Bồ Đào Nha cho Santa Clara, tức về danh tiếng là thua thiệt hoàn toàn so với những cựu binh như Gaku Shibasaki (Leganes), Reo Hatate (Celtic) hay Genki Haraguchi (Union Berlin).
Tuy nhiên, Morita để lại dấu ấn lớn nhờ khả năng lên công về thủ không biết mệt mỏi ở khu vực hành lang trong bên phải của Nhật Bản. Trước Australia, Morita tạo ra đột biến lớn nhất trong bàn mở tỷ số của Nhật Bản khi tung đường chuyền xé toang hàng phòng ngự của Australia.
Trong khâu phòng ngự, Morita cũng đặc biệt xuất sắc khi luôn xuất hiện đúng điểm nóng. Khả năng đánh chặn của Morita và Wataru Endo là điểm nhấn lớn giúp Nhật Bản có được tấm lá chắn vững vàng trước hàng phòng ngự.
Ngoài Ito, Morita, hậu vệ phải Miki Yamane cũng là nhân tố đặc biệt nguy hiểm của Nhật Bản,
Bộ ba này đã làm loạn hành lang cánh phải của Australia nhờ hai bàn phối hợp cơ bản, nhưng đặc biệt hiệu quả. Trong hiệp 1, các pha chồng biên (overlap) từ cánh phải của Nhật Bản tạo ra xáo trộn lớn trong hàng phòng ngự Australia. Thông thường, Yamane hay Ito rất ưa các pha tạt bóng ở đáy biên. Nếu Minamino may mắn vào giữa hiệp 1, Nhật Bản đã mở tỷ số thay vì chỉ có một pha bóng đi dội xà.
 |
| Bài tấn công underlap của tuyển Nhật Bản trong hiệp 2. |
 |
| Ito thu hút sự chú ý, Morita và Yamane phối hợp tạo ra bàn thắng mở tỷ số cho Nhật Bản. |
Ở hiệp 2, Ito, Morita và Yamane lại chọn cách công phá hàng phòng ngự Australia bằng các tình huống đánh vào hành lang trong (underlap), và có được bàn thắng khi Yamane tiếp tục có một pha đưa bóng vào từ đáy biên.
Kỹ năng di chuyển không bóng, hoán đổi vị trí, làm tường, phối hợp third-man run của bộ ba này có thể coi là đứng tốp đầu châu lục. Trong khi vị trí hậu vệ trái của Văn Thanh và Hồng Duy lại là điểm yếu nhất của hàng phòng ngự Việt Nam. Rất khó để tin tuyển Việt Nam phong tỏa thành công bài đánh từ cánh phải này của Nhật Bản.
Chênh lệch lực lượng
Trước khi loạt trận tập trung ĐTQG diễn ra, tiền vệ Ritsu Doan nhấn mạnh trên MXH rằng "tôi không chấn thương". Cầu thủ từng sút tung lưới Việt Nam tại Asian Cup 2019 không được HLV Moriyasu gọi lên tuyển lần này, bất chấp việc có phong độ cao tại PSV kể từ đầu năm 2022.
Ritsu Doan không phải ngôi sao duy nhất bị cho thi đấu nhỏ giọt dưới thời HLV Moriyasu. Daizen Maeda nổi như cồn trong màu áo Celtic cũng đang mài đũng quần trên ghế dự bị khi tập trung ĐTQG. Trước Australia, ngôi sao Takefusa Kubo cũng ngồi dự bị trọn 90 phút.
Nếu nhìn sang tuyển Việt Nam, chênh lệch quả thật khó diễn tả bằng lời. Hàng loạt trụ cột như Tiến Linh, Hoàng Đức, Duy Mạnh, Đình Trọng... vắng mặt vì chấn thương và Covid-19. Ngay cả khi có nhóm cầu thủ này, việc đấu với Nhật Bản và kỳ vọng có điểm cũng khó.
HLV Moriyasu bày tỏ quan điểm "muốn thắng" tuyển Việt Nam trong phòng họp báo trước trận. Với chênh lệch cả về lối chơi lẫn lực lượng, có thể nhìn ra trước về kết quả trận đấu trên sân Saitama tối 29/3 tới. Ngay cả khi Nhật Bản tung ra đội hình không phải mạnh nhất, chừng đó vẫn là quá sức với thầy trò HLV Park.
 |
| Tuyển Việt Nam đứng cuối bảng B. Đồ họa: Minh Phúc. |
