|
|
Các kỳ thi riêng nở rộ. |
Ở phía bắc, Đại học Quốc gia Hà Nội tiếp tục tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực học sinh THPT (HSA) với quy mô lớn trong năm 2026. Theo kế hoạch, kỳ thi HSA được tổ chức thành 6 đợt, kéo dài từ tháng 3 đến tháng 5/2026, tại nhiều địa phương như Hà Nội, Thái Nguyên, Hải Phòng, Hưng Yên, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An và Hà Tĩnh.
Mỗi đợt thi dự kiến phục vụ khoảng 20.000 thí sinh, góp phần giảm tải áp lực tập trung vào một thời điểm duy nhất. Thí sinh bắt đầu đăng ký dự thi từ cuối tháng 12/2025 và về nguyên tắc chỉ được đăng ký một ca thi, trừ trường hợp hệ thống mở thêm ca nếu còn chỉ tiêu.
Tại phía Nam, Đại học Quốc gia TP.HCM tiếp tục duy trì kỳ thi đánh giá năng lực, thường được gọi là V-ACT, trong mùa tuyển sinh năm 2026.
Theo thông tin dự kiến, kỳ thi này được tổ chức thành hai đợt, vào ngày 5/4 và 24/5/2026, tại nhiều tỉnh, thành trên cả nước. Thí sinh có thể lựa chọn dự thi một hoặc cả hai đợt để tăng cơ hội đạt kết quả tốt hơn.
Một kỳ thi riêng khác thu hút sự quan tâm lớn của thí sinh là kỳ thi đánh giá tư duy (TSA) do Đại học Bách khoa Hà Nội tổ chức. Năm 2026, kỳ thi này tiếp tục được triển khai với nhiều đợt, bắt đầu mở đăng ký từ đầu tháng 12/2025 và tổ chức thi chính thức trong các ngày 24-25/1/2026.
Bài thi TSA tập trung đánh giá tư duy toán học, khả năng đọc hiểu và giải quyết vấn đề, hướng tới việc đo lường năng lực cốt lõi của người học thay vì kiểm tra kiến thức ghi nhớ đơn thuần.
Hiện nay, kết quả kỳ thi TSA được hơn 50 trường đại học trên cả nước sử dụng để xét tuyển, không chỉ trong khối kỹ thuật - công nghệ mà còn mở rộng sang một số lĩnh vực khác. Đáng chú ý, kỳ thi này còn thu hút sự tham gia của nhiều học sinh lớp 10 và lớp 11, với mục tiêu "thi sớm" để có thêm phương án xét tuyển trong tương lai.
Mới đây, Đại học Kinh tế - Tài chính TP.HCM (UEF) cho biết sẽ tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực V-SAT thành hai đợt trong năm 2026, dự kiến vào ngày 12/4 và 10/5/2026. Đây là kỳ thi được tổ chức trên máy tính, phục vụ trực tiếp cho công tác tuyển sinh của nhà trường.
Việc tổ chức V-SAT được UEF xác định là một trong những giải pháp giúp thí sinh có thêm lựa chọn xét tuyển, bên cạnh các phương thức quen thuộc như xét học bạ, xét điểm thi tốt nghiệp THPT và sử dụng kết quả kỳ thi đánh giá năng lực của Đại học Quốc gia TP.HCM.
Trong lĩnh vực đào tạo giáo viên, Đại học Sư phạm TP.HCM tiếp tục tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực chuyên biệt (H-SCA) với 3 đợt thi trong năm 2026. Kỳ thi này bao gồm các môn Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Ngữ văn và tiếng Anh, cho phép thí sinh lựa chọn thi một hoặc nhiều môn tùy theo yêu cầu của ngành học đăng ký xét tuyển.
Hình thức đánh giá chuyên biệt này được đánh giá là phù hợp với đặc thù đào tạo sư phạm và hiện được sử dụng không chỉ trong nội bộ Đại học Sư phạm TP.HCM mà còn bởi một số cơ sở đào tạo khác.
Tại phía bắc, Đại học Sư phạm Hà Nội tiếp tục tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực riêng nhằm tuyển chọn thí sinh cho các ngành đào tạo giáo viên và một số ngành liên quan. Kỳ thi này đánh giá năng lực học sinh THPT trên nhiều lĩnh vực, từ khoa học tự nhiên, khoa học xã hội đến ngoại ngữ.
Đại học Sư phạm Hà Nội 2 cũng duy trì hình thức tổ chức kỳ thi đánh giá năng lực riêng trong tuyển sinh đại học. Kỳ thi của Đại học Sư phạm Hà Nội 2 tập trung đánh giá kiến thức, kỹ năng cốt lõi phù hợp với đặc thù đào tạo sư phạm và hiện được sử dụng chủ yếu trong phạm vi tuyển sinh của nhà trường, đồng thời có giá trị tham khảo đối với một số cơ sở đào tạo khác.
Nhận định về xu hướng này, các chuyên gia giáo dục cho rằng tuyển sinh đại học năm 2026 đang bước vào giai đoạn chuyển tiếp rõ nét, khi tự chủ đại học được đẩy mạnh và các trường chủ động hơn trong lựa chọn công cụ đánh giá đầu vào.
Việc xuất hiện nhiều kỳ thi riêng giúp giảm rủi ro cho thí sinh, bởi kết quả kỳ thi tốt nghiệp THPT không còn mang tính "quyết định" duy nhất.
Tuy nhiên, sự đa dạng này cũng tạo thêm áp lực, đặc biệt với học sinh ở khu vực nông thôn hoặc gia đình có điều kiện kinh tế hạn chế, do phải cân nhắc chi phí, thời gian và chiến lược ôn tập.
Theo các chuyên gia, thách thức lớn nhất hiện nay không nằm ở số lượng kỳ thi, mà ở việc thí sinh thiếu thông tin đầy đủ, hệ thống. Nếu không nắm chắc lịch thi, thời hạn đăng ký và phạm vi sử dụng kết quả, thí sinh dễ bỏ lỡ cơ hội hoặc đăng ký dàn trải kém hiệu quả.
Vì vậy, việc các trường công bố sớm và minh bạch đề án tuyển sinh được xem là yếu tố then chốt để bảo đảm quyền lợi người học.
Thị trường lao động thay đổi chóng mặt, để tồn tại, con người cần học tập suốt đời. Trong bối cảnh đó, tạp chí Tri Thức - Znews giới thiệu tới độc giả cuốn Học tập suốt đời của tác giả Michelle R.Weise.
Tác phẩm cung cấp cho độc giả những đánh giá về thị trường lao động tương lai, những giải pháp cho nhu cầu vừa học vừa làm đang ngày một tăng, cùng với đó là đưa ra những cách kết nối để quá trình chuyển đổi “học-làm” diễn ra thuận lợi hơn. Từ đó, tác giả nêu lên vai trò của việc học tập suốt đời.
