Trước tuyên bố bất ngờ của ông Trump, lễ tốt nghiệp của học viện West Point đã bị hoãn vì đại dịch Covid-19, và các học viên đã về nhà. Chỉ riêng Học viện Không quân cho các học viên sắp tốt nghiệp ở lại trường, cách ly hoàn toàn, để tổ chức lễ tốt nghiệp sớm, có diễn giả VIP là Phó tổng thống Mike Pence.
Nhưng ngày 17/4 tuần trước, chỉ một ngày trước khi ông Pence dự kiến phát biểu tại lễ tốt nghiệp Học viện Không quân tại Colorado, Tổng thống Trump, người luôn muốn nổi bật hơn tất cả, đột ngột tuyên bố chính ông sẽ phát biểu ở West Point.
Lễ tốt nghiệp năm ngoái tại West Point, New York. Ảnh: Getty Images. |
Đó là bất ngờ với mọi người, bao gồm các quan chức tại West Point, New York Times dẫn lời những người biết về sự việc.
Và với tuyên bố của ông Trump, 1.000 học viên đang ở khắp nước Mỹ sẽ phải quay về cơ sở của trường ở New York, dù bang này đang là tâm điểm của dịch bệnh.
“Ông Trump là tổng chỉ huy, quyết định là ở ông ấy”, Sue Fulton, từng tốt nghiệp West Point và là cựu chủ tịch hội đồng tín thác của học viện, nói với New York Times.
“Họ chắc chắn vui vì có lễ tốt nghiệp như truyền thống, đứng cùng nhau, cùng tung mũ lên trời... Nhưng mọi người đều lo về chuyện đưa 1.000 người quay về khu đô thị New York làm lễ... chắc chắn đó là rủi ro”, bà nói thêm.
Các tổng thống Mỹ thường dùng các bài phát biểu lễ tốt nghiệp các tại học viện quân sự để ca ngợi các thành công về chính sách và thể hiện sức mạnh của chính quyền.
Theo New York Times, sau khi dịch bùng phát, học viện West Point đã bàn luận các phương án nên làm gì để mừng lễ tốt nghiệp, bao gồm việc hoãn sang tháng 6. Họ chưa quyết định gì, cho đến ngày 17/4, khi phóng viên hỏi ông Trump về việc Phó tổng thống Mike Pence sắp đi phát biểu.
Đến lúc này, ông Trump tuyên bố chính mình sẽ phát biểu tại lễ tốt nghiệp ở West Point. Sang ngày 18/4, ông Trump xác nhận ngày tốt nghiệp là ngày 13/6. Ông còn nói không thích hình ảnh lễ tốt nghiệp “giãn cách xã hội”, mà thích lễ tốt nghiệp “đẹp, gần gũi”.
Nhà Trắng khẳng định tổng thống đã trao đổi với Bộ Quốc phòng, và tuyên bố của ông không gây bất ngờ cho học viện. Đến ngày 22/4, học viện cũng xác nhận theo: “Chúng tôi vinh dự được đón tiếp tổng thống”.
Nhưng khi trả lời New York Times, nhiều quan chức West Point cho biết họ bị bất ngờ trước tuyên bố “tùy hứng” của tổng thống. Trong các phương án tốt nghiệp được bàn luận, không có phương án tổng thống phát biểu.
Một số giảng viên của học viện cho biết quyết định gọi về trường không chỉ gây phiền toái cho 1.000 học viên, mà còn là rủi ro cho tâm lý của họ, sau một năm học nhiều bi kịch tại đây. Một vụ tai nạn khi diễn tập đã khiến một học viên thiệt mạng, và 21 người bị thương hồi tháng 6/2019. Tháng 10/2019, một học viên tự tử.
Các học viên và phụ huynh có ý kiến trái chiều về quyết định của ông Trump. Trên thực tế, nhiều người cũng sẽ phải quay về để làm bài thi, đóng gói đồ đạc.