|
|
Ảnh minh họa: Substack. |
Gần đây, cộng đồng truyện tranh đang lan truyền trở lại bài viết từ một năm trước của Paul Levitz, cố chủ tịch DC Comics, người từng làm biên tập viên và tác giả truyện tranh nhiều năm trước.
Ông chia sẻ: “Khi tôi mới vào nghề, vào những năm 1970, mức giá cao nhất DC và Marvel trả cho họa sĩ tương đương tỷ giá hiện nay là 700 USD/trang, bao gồm xây dựng kịch bản, thiết kế câu chữ, hình minh họa và tô màu. Mức giá thấp nhất thì bằng một nửa, khoảng 350 USD/trang. Tất nhiên là không có tiền bản quyền”.
Mức lương không tăng mà đang giảm
Nhà bình luận Heidi MacDonald đưa ra một thông tin gần đây hơn. Ví dụ, trung bình mức giá các họa sĩ tại các nhà xuất bản nhận được khoảng 20 năm trước cho một trang vẽ bằng chì là 150 USD. Hiện nay, họ vẫn nhận được số tiền như vậy. Khi sử dụng công cụ tính lạm phát, 150 USD vào năm 2005 bằng gần 241 USD vào năm 2024. Có thể thấy các họa sĩ đã thiệt thòi ra sao.
Colleen Doran, một cây bút thường xuyên và uyên bác khác về kinh doanh truyện tranh, mới viết một bản tin tuần với tiêu đề Về mức giá trang truyện - nhìn chung là quá bèo bọt. Trong đó, bà tiết lộ về mức giá các nhà sáng tạo được trả 50 năm trước và hiện nay. Ví dụ, bản thân Doran vào khoảng những năm 1980 được trả 50 USD cho một trang vẽ đã có cốt truyện chính và các chi tiết minh họa. Tuy nhiên, bà không tô màu và không viết chữ. Còn hiện nay, các nhà xuất bản độc lập trả 125 USD cho một trang vẽ hoàn chỉnh, từ viết, vẽ, thiết kế khung hình, tô màu…
Có lẽ một số họa sĩ trẻ ngày nay hài lòng với mức lương tối thiểu trên, nhưng thực tế, họ đang làm việc với mức lương thậm chí còn thấp hơn mức lương năm 1980, sau khi điều chỉnh theo lạm phát. Rõ ràng họ đang thua thiệt.
Nỗ lực tăng lương yếu ớt
Đã có nhiều nỗ lực thay đổi thực trạng này. Dự án Fair Page Rates được thực hiện từ năm 2016 và gần đây hơn là Creator Resources từ tháng 6 năm 2023, nhằm thu thập thông tin về mức lương thấp khắp toàn ngành, từ đó kiến nghị sự thay đổi. Tuy nhiên, sức ảnh hưởng của các dự án là không đáng kể.
Tại Anh, Hannah Berry, người từng đoạt nhiều giải thưởng truyện tranh, cùng một số đồng nghiệp đang thực hiện dự án khảo sát về điều kiện làm việc trong ngành truyện tranh nước này.
Trong khi kết quả khảo sát năm nay chưa được công bố, thì theo dữ liệu trước đó năm 2020, chỉ 3% họa sĩ truyện tranh tại Anh kiếm được hơn 20.000 bảng Anh mỗi năm từ việc sáng tác truyện tranh. Trong khi đó, hơn 50% tác giả truyện tranh nhận được chưa đến 100 bảng Anh/năm cho sự sáng tạo của họ.
Có lẽ đó là lý do họ phải chấp nhận mức giá thấp từ các nhà xuất bản để có thể sinh tồn. Tại Mỹ, vài năm trước Marvel đã thực hiện một đợt cắt giảm giá phải trả cho các trang truyện. Rất nhiều tác giả kỳ cựu đã rời đi vì họ không chấp nhận động thái này. Tuy nhiên, họ đã dần quay trở lại.
 |
| Tác phẩm mới của Malkesian ra mắt ngày 4/11. Ảnh: Amazon. |
Còn với những họa sĩ độc lập, tình trạng còn khó khăn hơn. Cathy Malkasian, tác giả từng đoạt giải thưởng truyện tranh Mỹ năm 2008 đã ra mắt tác phẩm mới Shadows of the Sea.
Dù là một họa sĩ truyện tranh đã nổi tiếng với những tác phẩm đầy thử thách, u ám và sâu sắc, thì việc tự lan tỏa những bộ truyện tranh của bản thân vẫn rất khó khăn.
Malkasian như thể sắp bỏ cuộc. Bà chia sẻ trên trang cá nhân: “Tôi chỉ muốn thông báo rằng tôi dần rời khỏi mảng truyện tranh. Shadows of the Sea là tác phẩm được xuất bản gần đây nhất của tôi. Đó là một chặng đường dài. Làm truyện tranh tốn rất nhiều công sức và dễ bị tổn thương. Và tôi không còn muốn tiếp tục làm việc và chịu đựng những điều đó nữa. Thật vô nghĩa khi phải dốc hết tâm huyết, chịu đựng những cơn đau nhức và thị lực giảm sút, trong khi doanh số và phản hồi ngày càng giảm sút…”.
Thế giới sáng tạo dường như đang là một vòng luẩn quẩn. Trong khi những nhà sáng tạo độc lập phải vật lộn để đưa công sức của mình được lan tỏa thì những người làm việc cho các nhà xuất bản cũng không còn cách nào khác phải chấp nhận những mức lương không xứng đáng.
Và rõ ràng chừng nào những nhà sáng tạo còn chấp nhận mức lương thấp thì các nhà xuất bản không có lý do nào để tốn thêm tiền cho họ.
Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews
Bạn đọc được một uốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@znews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.
Trân trọng.
