Tờ China Chinhua News đưa tin, Trung Quốc bày tỏ ý định cung cấp 3 tàu chiến cho Philippines ngay sau khi Hàn Quốc ngỏ ý tặng tàu hộ tống nhỏ lớp Pohang cũ, thuyền cao su và máy tính cho Hải quân Philippines vào cuối năm.
Tàu khu trục Type 052 (định danh NATO là Luhu - Lữ Hỗ) là lớp tàu khu trục tên lửa tự hành đa nhiệm hiện đại đầu tiên và được xem là biểu tượng cho sự lớn mạnh của hải quân và ngành công nghiệp đóng tàu Trung Quốc. Ảnh: Chinese Military Review. |
Một quan chức quân sự hàng đầu của Trung Quốc cho biết: “Chúng tôi sẵn sàng chia sẻ và tặng tàu khi Hải quân Philippines thiếu khí tài quân sự. Đây là thời điểm thích hợp và cơ hội tốt để họ nhận 3 tàu chiến cũ của Trung Quốc bởi chúng đã ngừng hoạt động từ nhiều năm trước và chúng tôi đang sửa chúng tại nhà máy đóng tàu quân sự”.
"Chính phủ Philippines có thể neo 3 chiếc tàu này ở bất cứ nơi nào họ muốn, miễn không ở trên lãnh hải của chúng tôi. Có lẽ Manila nên đặt ở bãi nổi Benham, nơi trước đó Liên Hiệp Quốc đã trao lại cho Philippines. Chúng sẽ là tiền đồn quân sự tốt tại vị trí này”, vị quan chức nói.
Theo Manila Live Wire, Philippines đã phớt lờ “thiện chí” của Trung Quốc vì theo họ, động thái của Bắc Kinh chỉ là thái độ "giả vờ thân thiện".
Philippines và Trung Quốc thường “chạm trán” trên Biển Đông. Sau khi đệ đơn vào năm ngoái và theo yêu cầu của Tòa án Trọng tài Quốc tế Thường trực (PCA), Philippines đã nộp bộ hồ sơ gồm 4.000 trang gồm Bản ghi nhớ và các bằng chứng phản đối Trung Quốc lên Tòa án Quốc tế vào ngày 30/3/2014. Tòa án Quốc tế yêu cầu Bắc Kinh phúc đáp trước thời điểm cuối cùng của ngày 15/12.
Tuy nhiên, Trung Quốc khước từ yêu cầu gửi phản biện về vụ kiện “đường lưỡi bò” gây tranh cãi với Philippines, quyết không chấp nhận phân xử tranh chấp lãnh thổ với Manila qua Tòa án Quốc tế.
“Trung Quốc vẫn giữ nguyên lập trường không chấp nhận hoặc tham gia vụ kiện đường lưỡi bò của Philippines”, phát ngôn viên Bộ ngoại giao Trung Quốc, ông Hồng Lỗi, tuyên bố như vậy tại Bắc Kinh.
Phản ứng của Trung Quốc diễn ra đúng theo dự đoán của nhiều chuyên gia. Ông Rommel Banlaoi, chủ tịch Viện nghiên cứu khủng bố, bạo lực và hòa bình của Philippines nhấn mạnh: “Dựa trên những hiểu biết của tôi, Trung Quốc sẽ tiếp tục bỏ qua các yêu cầu (của Tòa án Quốc tế). Ngay cả khi tòa án ra phán quyết cuối cùng về vấn đề này, Bắc Kinh tiếp tục làm ngơ, đặc biệt là nếu phán quyết không thuận lợi đối với Trung Quốc”.
Tuy nhiên, theo bà Bonnie Glaser, chuyên gia nghiên cứu Đông Á thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (Mỹ), dù Trung Quốc không chấp nhận tham gia vụ kiện nhưng nếu càng nhiều nước ủng hộ Philippines đưa vụ việc ra Toà án Quốc tế thì càng có nhiều khả năng Trung Quốc sẽ phải tính đến cái giá về uy tín quốc tế mà họ phải trả trong những vụ việc như thế.
Thạc sĩ luật Nguyễn Hùng Cường ở Khoa Luật, Đại học Quốc gia Hà Nội cho rằng, vụ kiện cho thấy Philippines rất khôn ngoan khi mọi giải pháp ngoại giao đã thất bại. Mục tiêu của họ là công khai hóa, thể hiện lẽ phải trong khi Trung Quốc không tuân thủ luật pháp, không có chính nghĩa.