Tàu cảnh sát biển Trung Quốc số hiệu 5201 chặn tàu cảnh sát biển Philippines BRP Malapascua hôm 23/4. Ảnh AP/Aaron Favila. |
Vụ việc diễn ra hôm 23/4 giữa tàu Trung Quốc và tàu BRP Malapascua của Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines gần bãi Cỏ Mây (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam), AP đưa tin ngày 27/4.
Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Philippines đã mời một nhóm nhỏ nhà báo, trong đó có 3 nhà báo từ AP, lần đầu tham gia cuộc tuần tra dài 1.670 km như một phần chiến lược mới nhằm đối phó với các hành động của Trung Quốc ở Biển Đông.
Tại các khu vực do Trung Quốc chiếm đóng hoặc kiểm soát, các tàu tuần tra của Philippines đã nhận được cảnh báo qua đài phát thanh bằng tiếng Trung và tiếng Anh, yêu cầu họ ngay lập tức rời khỏi nơi mà lực lượng bảo vệ bờ biển và Hải quân Trung Quốc tuyên bố là “lãnh thổ không thể tranh cãi”.
Căng thẳng lên đến đỉnh điểm vào sáng 23/4 tại bãi cạn Second Thomas Shoal (tức bãi Cỏ Mây thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam).
Khi hai tàu tuần tra Philippines - Malapascua và Malabrigo - tiếp cận vùng nước nông gần bãi cạn để khảo sát dưới nước, Lực lượng Bảo vệ Bờ biển Trung Quốc đã liên tục cảnh báo họ phải rời khỏi khu vực.
“Vì quý vị đã phớt lờ cảnh báo của chúng tôi, chúng tôi sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết hơn nữa theo luật pháp và mọi hậu quả kéo theo sẽ do quý vị gánh chịu”, phía Trung Quốc nói.
Sau đó, một tàu Trung Quốc đã nhanh chóng tiếp cận và che khuất hai chiếc tàu. Thuyền trưởng của Malapascua, đại tá Rodel Hernandez, cho biết khi con tàu di chuyển về phía cửa bãi cạn, tàu Trung Quốc bất ngờ chuyển hướng chặn nó, chỉ cách 36-46 m từ mũi tàu.
Để tránh va chạm, đại tá Hernandez đột ngột đảo hướng tàu rồi tắt động cơ. Ông Hernandez nói với các nhà báo rằng “hành động đột ngột và thực sự nguy hiểm” của tàu Trung Quốc đã vi phạm các quy tắc quốc tế về tránh va chạm. Ông đã yêu cầu các tàu Philippines rời khỏi khu vực sau cuộc chạm trán vì sự an toàn của nhân viên.
Trước đó, Ngoại trưởng Trung Quốc Tần Cương đã có mặt tại Manila để hội đàm với Ngoại trưởng Philippines và Tổng thống Ferdinand Marcos Jr. Ông Tần cho biết Trung Quốc sẵn sàng hợp tác với Philippines để giải quyết những khác biệt và làm sâu sắc thêm quan hệ.
Đại sứ quán Trung Quốc tại Manila chưa trả lời yêu cầu bình luận của AP về các cuộc gặp.
Sách hay về Đông Nam Á
Để giúp độc giả hiểu thêm về Đông Nam Á, Zing giới thiệu ba cuốn sách của Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia về chủ đề này: “Cạnh tranh Trung - Ấn tại Đông Nam Á”, “Gắn kết và chủ động thích ứng: Tầm nhìn và triển vọng của ASEAN sau năm 2025” và “Đông Nam Á học - Một số vấn đề về ngôn ngữ và văn hóa”.
> Độc giả có thể xem thêm tại đây.