Xin mẹ đừng buồn
con đã không giữ được vẹn toàn thân xác mẹ cho
đã 65 năm
đói con cho ăn
khát con cho uống
rét con cho mặc ấm,
con đối xử chu toàn với thân xác của mình
hơn cả với tâm hồn nhạy cảm.
 |
| Trích đoạn tranh Old Man in Sorrow của Van Gogh. Nguồn ảnh: wikiart. |
Con làm kẻ thứ ba
giữa tâm hồn bất an
và thể xác bất toàn.
***
Con tìm nơi cứu rỗi
giữa những hoài nghi, cô đơn và bất lực
ngổn ngang ký ức
tâm hồn con mang nặng cuộc đời con.
***
Con không có quyền năng
trong cuộc chiến chỉ mình con biết
bản năng sống và bản năng chết
loại trừ nhau.
***
Thân xác con đau
tâm hồn con biết làm gì chia sẻ?
Con chỉ mong được về nhà với mẹ
cho tâm hồn và thể xác về theo.
Lời bình của TS Nguyễn Thanh Tâm:
Một thể xác bất toàn, một tâm hồn bất an là cục diện đầy đau khổ mà kẻ thứ ba ("con" - một hiện hữu khiếm diện) thấy ăn năn trước cuộc đời, trước những gì mẹ cha đã ban tặng. Có thể nói, trạng thái tam phân này là sáng tạo đáng ngạc nhiên của Trương Đăng Dung.
Truyền thống tư duy nhị phân với hai thực thể hồn - xác đã hiện diện khá nhiều trong văn hóa, văn học. Tuy nhiên, hình dung một thực thể khiếm diện ở giữa hồn và xác, hoang mang, đau khổ, tuyệt vọng về chính hai nửa bất toàn - bất an của mình, có lẽ đây là lần đầu tiên ta thấy ở Trương Đăng Dung.
Thiển nghĩ, đến giờ, tình thế hiện hữu đó cũng là duy nhất trong văn chương Việt Nam.
