Bạn có thể chuyển sang phiên bản mobile rút gọn của Tri thức trực tuyến nếu mạng chậm. Đóng

Trật tự bàn phím ngày nay bắt nguồn từ đâu?

Trật tự bàn phím ngày nay được thay đổi do trong quá trình thực tế, việc đặt các chữ cái có tần suất sử dụng nhiều gần nhau dễ dẫn tới kẹt phím.

Đôi khi người ta khẳng định Mark Twain chính là nhà văn đầu tiên nộp bản thảo đánh máy dù tuyên bố này không chắc chắn là thật.

Vào giữa thế kỷ 20, một sự thay đổi lớn đã diễn ra trong nghệ thuật sắp chữ cùng với sự ra đời của bàn phím.

Một sự hiếu kỳ lan rộng trong cuộc Đại Triển lãm (Great Exhibition) năm 1851 ở London, vốn được coi là Hội chợ Thế giới đầu tiên, trong đó giới thiệu loại máy viết chữ mới có bàn phím đến với các cá nhân chứ không phải nhà in.

Tuy nhiên, chiếc máy đánh chữ đầu tiên đã phải chờ đến năm 1873 mới được đưa vào sản xuất thương mại hàng loạt bởi nhà sản xuất vũ khí Remington. Nhà văn Mark Twain đã sử dụng máy Remington, đôi khi người ta còn khẳng định rằng ông chính là nhà văn đầu tiên nộp bản thảo đánh máy dù tuyên bố này không chắc chắn là thật. Nhiều mẫu máy đánh chữ ra đời theo đó, một số in trên bề mặt phẳng, một số in trên trục hình trụ.

Khi các phím và thanh gõ riêng biệt dành cho từng chữ cái được tạo ra, người ta phát hiện ra rằng các chữ cái thường xuyên sử dụng nếu đặt cạnh nhau thì sẽ bị kẹt khi gõ nhanh, phím này không rút kịp lên cho phím kia. Sau đó, cấu hình của bàn phím được thay đổi dựa trên cách sử dụng chữ cái trong ngôn ngữ tiếng Anh, để tránh tình trạng bị kẹt. Đó là lý do chữ A nằm dưới chữ Q và trên chữ Z, vì sao chữ C nằm giữa chữ X và chữ V. Bất kể viết bằng các ngôn ngữ khác nhau, người Châu Âu vẫn tiếp nhận sử dụng bàn phím của người Mỹ chỉ với số ít thay đổi.

Bàn phím cũng được áp dụng cho các máy in linotype mới phát minh năm 1886. Cái tên này bắt nguồn từ việc một khuôn, gọi là phôi đúc, cho toàn bộ "một dòng chữ" (line of type) có thể được tạo ra trên bàn phím và đúc, như vậy sẽ in nhanh hơn là sắp từng con chữ một. Máy in linotype đã được báo chí sử dụng vào những năm 1970.

Cùng với công nghệ mới, một nghề nghiệp mới ra đời là thư ký đánh máy. Người ta tin rằng ngón tay của phụ nữ nhanh nhẹn hơn tay đàn ông. Họ được cho đã thể hiện kỹ năng khi làm việc trong ngành may mặc. Và chẳng bao lâu sau, thư ký, vị trí trước kia vốn dành cho đàn ông, trở thành công việc của phụ nữ.

Mark Kurlansky/Huy Hoàng Bookstore & NXB Thanh Niên

SÁCH HAY