Kỹ năng dữ liệu giúp các doanh nghiệp có cơ sở để đưa ra những quyết định chính xác và hiệu quả. Nguồn: cla.purdue.ed. |
Thời đại số, dữ liệu trở thành một nguồn tài nguyên rất giá trị và kỹ năng giao tiếp với dữ liệu, kỹ năng kể chuyện bằng dữ liệu ngày càng trở nên quan trọng.
Kể chuyện bằng dữ liệu: Bí quyết thành công của những công ty lớn
Với các tổ chức thuộc mọi ngành nghề, những câu chuyện sâu sắc từ dữ liệu không chỉ giúp họ ra các quyết định thông minh và truyền đạt ý tưởng hiệu quả hơn, mà còn có thể giúp họ tồn tại được trong thời đại số.
Với từng cá nhân, khả năng kể chuyện bằng dữ liệu sẽ giúp họ phát hiện thông tin có nhiều ý nghĩa đằng sau các con số, từ đó có thể sử dụng chúng một cách sáng tạo và hiệu quả để kể chuyện, gây ảnh hưởng đến quyết định và hành động của người nghe.
Tuy nhiên dữ liệu vẫn chỉ là những con số khô khan nếu chúng ta không thể làm cho những con số đó trở nên “biết nói”, những câu chuyện dễ nhớ, khó quên và thúc đẩy người nghe hành động nhờ kết nối cảm xúc được với người nghe. Câu chuyện dữ liệu là sự kết hợp giữa dữ liệu và câu chuyện, nhờ đó có sức mạnh thuyết phục cao hơn, vì tất cả dựa trên các bằng chứng, số liệu rất rõ ràng, cụ thể và trực quan sinh động
Kể chuyện bằng dữ liệu là cuốn sách về dữ liệu hiếm hoi được viết bởi một tác giả Việt Nam. Với lối diễn đạt dễ hiểu, hướng đến độc giả Việt, tác giả Lại Thị Hạnh (chuyên viên phân tích dữ liệu và có nhiều năm giảng dạy về Phân tích dữ liệu, Trực quan hóa dữ liệu và Kể chuyện bằng dữ liệu) đã dùng rất nhiều ví dụ từ các công ty lớn cho đến các sự kiện trên báo chí, để giúp bạn đọc rút ra câu chuyện từ dữ liệu.
Chẳng hạn Amazon là một trong những công ty tiên phong trong việc sử dụng dữ liệu để cải thiện hoạt động kinh doanh. Hệ thống gợi ý mua hàng (recommendation System) là yếu tố quan trọng giúp công ty có doanh thu tăng trưởng vượt bậc. Hệ thống này thu thập dữ liệu về hành vi, sở thích và lịch sử mua hàng từ khách hàng, từ đó tạo ra các tiện ích để cá nhân hóa trải nghiệm mua sắm cho khách hàng.
Trong một môi trường cạnh tranh thu hút sự chú ý, thì làm thế nào để câu chuyện về thương hiệu, về nội dung bạn muốn thuyết trình, hay thậm chí về năng lực chính bản thân bạn được lắng nghe? Kể chuyện bằng dữ liệu là công cụ thần kỳ chiếm lấy sự chú ý và trái tim của khán giả. Đây chính là kỹ năng đã góp phần giúp các sản phẩm Apple luôn cháy hàng mỗi lần được Steve Jobs giới thiệu.
Tác giả cũng chỉ ra cách để xây dựng câu chuyện với dữ liệu thông qua tìm hiểu các kiến thức nền tảng, các bước xây dựng kết cấu câu chuyện, cách chọn biểu đồ trực quan và các yếu tố khác để làm nên câu chuyện dữ liệu giúp người nghe dễ nhớ, khó quên và nắm được thông điệp mà chúng ta muốn hướng đến.
Sách Kể chuyện bằng dữ liệu. Ảnh: ML. |
Giúp bạn đọc rèn luyện kỹ năng dữ liệu
Kể chuyện bằng dữ liệu gồm 3 phần. Trong phần 1 có tên là “Kể chuyện bằng dữ liệu, sao lại không chứ?”, tác giả dẫn dắt bạn đọc từng bước nhỏ để hiểu được kể chuyện bằng dữ liệu đóng vai trò quan trọng gì, những dữ liệu nào là cần thiết trong thời đại số hóa hiện nay. Phần này đưa ra nhiều ví dụ về ứng dụng kỹ năng dữ liệu của công ty và cá nhân, đồng thời khẳng định một điều: Ai cũng có thể luyện tập và nâng cao năng lực kể chuyện bằng dữ liệu để nâng cao khả năng thành công của mình.
Phần 2 mang tên “Đi tìm mô hình kể chuyện bằng dữ liệu”, tác giả trả lời câu hỏi quan trọng nhất: Làm thế nào để kể chuyện bằng dữ liệu? Đã là một câu chuyện thì chắc chắn phải diễn tiến theo một cấu trúc nào đó. Cuốn sách này sẽ gợi mở tư duy kể chuyện của ta bằng cách áp dụng các cấu trúc phổ biến trong lĩnh vực nghệ thuật và các số liệu thống kê, hình ảnh trực quan hóa dữ liệu một cách khoa học.
Đó có thể là câu chuyện được xây dựng theo cấu trúc ba hồi (tam đoạn luận) của Aristotle, hoặc cấu trúc cuộc phiêu lưu của người hùng để thấy sự chuyển biến của nhân vật nhờ vượt qua những chông gai, hay cấu trúc xương sống của Pixar ly kỳ xuất hiện trong bộ phim Finding Nemo, Toy Story, Up… và cấu trúc cánh hoa mang đến cái nhìn đa chiều trong chủ đề, thông điệp truyền tải. Thậm chí, bạn cũng có thể để dữ liệu “tự kể” câu chuyện của chính nó thông qua Infographic.
Từ kinh nghiệm, tác giả nhấn mạnh một số kỹ thuật đặc biệt hiệu quả: Kỹ thuật tương phản - sự đan xen giữa được và mất, giữa vấn đề và giải pháp, giữa thách thức và cơ hội sẽ làm cho bài thuyết trình ngày càng hấp dẫn hơn. Hay kỹ thuật so sánh - liên tưởng, kỹ thuật sử dụng ngôn từ, kỹ thuật tông giọng nói, kỹ thuật “cắt ngọn - tỉa cành”... Mỗi kỹ thuật là một mảnh ghép, và chúng ta sẽ có câu chuyện dữ liệu không chỉ với đủ thông tin cần thiết mà còn truyền cảm hứng và thúc đẩy hành động.
Phần 3 mang tên “Khắc nhập - khắc nhập” tổng hợp những gì ta đã biết ở hai phần trước nhằm thực hành tạo nên một câu chuyện vừa hấp dẫn từ dữ liệu. Sau khi xây dựng thông điệp và kết cấu, bạn đọc sẽ được xem với cùng một tập dữ liệu, khi áp dụng những dạng kết cấu khác nhau thì sẽ triển khai khác nhau ra sao, và điểm đặc biệt ở mỗi cấu trúc là gì.
Kể chuyện bằng dữ liệu là cuốn sách có tính ứng dụng cao giúp bạn đọc rèn luyện kỹ năng dữ liệu - một trong những kỹ năng không thể thiếu trong thời đại 4.0. Sách rất phù hợp với các bạn làm việc liên quan đến dữ liệu, thống kê, phân tích dữ liệu như các nhà nghiên cứu, chuyên viên tài chính, nhân sự, kế toán… và cả người đi làm bình thường trong ngành marketing, bán hàng hoặc sinh viên...
Đọc được sách hay, hãy gửi review cho Tri Thức - Znews
Bạn đọc được một cuốn sách hay, bạn muốn chia sẻ những cảm nhận, những lý do mà người khác nên đọc cuốn sách đó, hãy viết review và gửi về cho chúng tôi. Tri Thức - Znews mở chuyên mục “Cuốn sách tôi đọc”, là diễn đàn để chia sẻ review sách do bạn đọc gửi đến qua Email: books@zingnews.vn. Bài viết cần gửi kèm ảnh chụp cuốn sách, tên tác giả, số điện thoại.
Trân trọng.