Tình báo Israel len sâu vào Iran và Hezbollah

Thủ lĩnh Hezbollah Syyed Hassan Nasrallah phát biểu với người ủng hộ vài ngày trước khi bị ám sát. Ảnh: New York Times.

Ngay sau khi hàng nghìn máy nhắn tin và bộ đàm của các thành viên Hezbollah phát nổ hôm 17-18/9, Lãnh đạo tối cao Ayatollah Khamenei của Iran đã mời thủ lĩnh Hezbollah Syyed Hassan Nasrallah tới nước này trú ẩn.

Trong thư gửi tới Nasrallah, nhà lãnh đạo Iran cho biết tin tức tình báo cho thấy cơ quan tình báo Mossad của Israel đã xâm nhập sâu vào hàng ngũ Hezbollah và đang lên kế hoạch ám sát lãnh đạo của tổ chức này, các nguồn tin từ nội bộ Iran cho biết, theo Reuters.

Cảnh báo bị phớt lờ

Những hồi chuông cảnh báo vệ sự xâm nhập của Mossad đã bắt đầu rung từ tháng 7, khi chỉ trong vài giờ đồng hồ, Israel thành công ám sát chỉ huy Hezbollah có tên Fuad Shukr tại một vị trí bí mật ở Beirut và thủ lĩnh Hamas Ismail Haniyeh tại Tehran.

Shukr là một chỉ huy rất quan trọng của Hezbollah, người đứng sau chương trình phát triển vũ khí tiên tiến của tổ chức, bao gồm tên lửa dẫn đường chính xác. Shukr cũng phụ trách các hoạt động quân sự chống Israel trong suốt 12 tháng qua.

Bất chấp cảnh báo từ Tehran về khả năng hàng ngũ Hezbollah đã bị xâm nhập sâu, thủ lĩnh Nasrallah tự tin về sự an toàn của bản thân, tin tưởng tuyệt đối vào các chiến hữu và cấp dưới thân cận nhất, quan chức Iran nói.

Người dân Iran biểu tình tưởng nhớ cái chết của ông Hassan Nasrallah và ăn mừng sau vụ tấn công vào Israel. Ảnh: New York Times.

Khi cảnh báo bị khước từ, ông Khamenei một lần nữa tìm cách thuyết phục ông Nasrallah. Lần này, lãnh tụ Iran gửi một phái đoàn tới Lebanon, dẫn đầu là Chuẩn tướng Abbas Nilforoushan, một thành viên cấp cao của Vệ binh cách mạng, đồng thời là cố vấn thân cận của ông Khamenei.

Ông Nilforoushan gặp trực tiếp ông Nasrallah tại hầm trú hẩm, thuyết phục thủ lĩnh Hezollah rời Lebanon đến một địa điểm an toàn hơn tại Iran. Các nguồn tin cho biết ông Nasrallah một lần nữa từ chối và quyết ở lại Lebanon.

Ngày 27/9, Israel không kích hàng loạt vị trí tại Lebanon, trong đó có hầm trú ẩn của ông Nasrallah ở trụ sở Hezbollah. Thủ lĩnh Hezbollah sau đó được xác nhận đã thiệt mạng. Chuẩn tướng Nilforoushan của Iran cũng thiệt mạng trong vụ không kích, thi thể hai người này được tìm thấy trong cùng hầm trú ẩn.

Sau vụ nổ hàng loạt máy nhắn tin và bộ đàm tại Lebanon, nhiều cuộc họp quan trọng ở cấp cao đã được tổ chức tại Tehran để thảo luận về sự an toàn của ông Nasrallah và các thành viên Hezbollah cấp cao khác.

Đồng thời, Hezbollah cũng tiến hành cuộc điều tra lớn nhằm thanh lọc các gián điệp mà Israel cài cắm trong nội bộ. Các nguồn tin từ Lebanon cho hay hàng trăm thành viên Hezbollah đã bị thẩm vấn.

Ông Sheikh Nabil Kaouk là người được chỉ định đứng đầu cuộc điều tra. Kaouk nhanh chóng thu được một số kết quả, tuy nhiên ngày 28/9, người này cũng thiệt mạng trong một cuộc không kích của Israel, chỉ một ngày sau khi thủ lĩnh Hezbollah thiệt mạng.

Các cuộc không kích Israel tiến hành vào đầu tuần này cũng khiến một số chỉ huy Hezbollah cấp cao khác thiệt mạng, trong đó có những người trực tiếp tham gia cuộc điều tra.

Nguồn tin cho biết trước khi chết, Kaouk đã triệu tập thẩm vấn các quan chức Hezbollah phụ trách hậu cần, những người "tham gia, làm trung gian và nhận chào hàng máy nhắn tin và bộ đàm".

Ali al-Amin, tổng biên tập trang tin Janoubia tại Lebanon, cho biết đã có thông tin Hezbollah bắt giữ hàng trăm người sau loạt vụ nổ máy nhắn tin và bộ đàm.

Các nguồn tin cho biết Hezbollah sẽ tiến hành điều tra sâu và toàn diện hơn, có thể thanh trừng diện rộng, sau khi Israel đã tiêu diệt thành công thủ lĩnh Nasrallah và một số chỉ huy cấp cao khác.

Hàng ngũ Hezbollah hiện chấn động bởi thủ lĩnh Nasrallah bị giết dù đã ẩn nấp sâu trong hầm trú ẩn tại sở chỉ huy, cho thấy mức độ xâm nhập rất sâu mà Israel đạt được trong hàng ngũ của tổ chức, 7 nguồn tin cho hay.

Mohanad Hage Ali, phó giám đốc tổ chức nghiên cứu chính sách Carnegie Middle East Center, miêu tả vụ sát hại Nasrallah là "xâm nhập tình báo lớn nhất Israel tiến hành" kể từ khi Hezbollah được Iran dựng lên trong thập niên 1980.

Sụp đổ niềm tin

Sau cái chết của ông Nasrallah, nhà chức trách Iran đã mở cuộc điều tra toàn diện nguy cơ bị tình báo Israel xâm nhập, đối tượng điều tra từ Vệ binh cách mạng tới giới chức an ninh cấp cao.

Bị chú ý đặc biệt là những người gần đây đã ra nước ngoài, hoặc có người thân sống bên ngoài Iran. Những thành viên Vệ binh cách mạng từng tới Lebanon đang ngày càng bị nghi ngờ, một nguồn tin cho biết.

Các nghi vấn được đặt ra bởi một thành viên Vệ binh cách mạng đặt câu hỏi về vị trí của ông Nasrallah, đặc biệt là thời gian và địa điểm cụ thể. Người này hiện đã bị bắt giữ, cùng một số thành viên Vệ binh cách mạng khác. Đáng chú ý, thân nhân của người này đã chuyển ra nước ngoài.

Vụ ám sát ông Nasrallah khiến lòng tin giữa Tehran và Hezbollah, cũng như trong hàng ngũ chính Iran và Hezbollah, chao đảo. Lãnh đạo tối cao Khamenei "không còn tin bất cứ ai", một nguồn tin từ Iran cho biết.

Một vị trí của Hezbollah bị không kích hôm 29/9. Ảnh: NPR.

Những đòn đánh chính xác của Israel, cùng nỗi sợ sẽ có thêm nhiều cuộc tấn công khác, khiến Hezbollah không dám tổ chức quốc tang xứng tầm với vị thế lãnh đạo, sự ảnh hưởng về tôn giáo và chính trị của thủ lĩnh Nasrallah tại Lebanon.

"Không một ai có thể cho phép tổ chức đám tang lớn trong tình hình này", một nguồn tin từ nội bộ Hezbollah tiết lộ, cho thấy các thủ lĩnh và quan chức cấp cao của Hezbollah không dám ra mặt tại những sự kiện công cộng.

Thi thể những chỉ huy Hezbollah cấp cao thiệt mạng gần đây được âm thầm chôn cất hôm 30/9. Hezbollah sẽ tổ chức lễ tưởng niệm sau khi xung đột quân sự kết thúc.

Các nguồn tin cho biết Hezbollah chưa thể lựa chọn thủ lĩnh mới kế nhiệm ông Nasrallah, nhiều khả năng bởi lo sợ người này sẽ trở thành mục tiêu ám sát kế tiếp của Israel. Điều này nếu xảy ra sẽ gây hỗn loạn hơn nữa trong hàng ngũ Hezbollah.

Iran từ lâu đã lo sợ về sự xâm nhập của Mossad trong nội bộ nước này. Trong cuộc phỏng vấn với CNN Thổ Nhĩ Kỳ năm 2021, thủ tướng Iran khi đó là Mahmoud Ahmadinejad thừa nhận giám đốc cơ quan phản gián Iran bị phát hiện là một gián điệp của Israel.

Năm 2018, Israel từng tiến hành hoạt động gián điệp thu được lượng lớn tài liệu tuyệt mật về chương trình hạt nhân của Iran, ông Ahmadinejad nói. Giám đốc Mossad Yossi Cohen sau này tiết lộ 20 gián điệp của Israel do Mossad tuyển mộ đã tham gia chiến dịch đánh cắp số tài liệu nói trên.